بنا به توصیف قرآن کریم از بهشت، بهشتیان در باغهای پر نعمت الهی بر کرسیهای خود مینشینند و از شرابی سر به مُهر به نام رحیق سیراب میشوند. مُهری که بر این شراب نهاده شده از مُشک است و قرآن دسترسی به آن را سزاوار رقابت و مسابقه میداند. این شراب در آمیخته با تسنیم است و تسنیم چشمهای است که مقربان خدا از آن مینوشند.
به نظر علامه طباطبایی بنابر توصیف قرآن کریم چشمه تسنیم از شراب رحیق برتر است، زیرا این شراب به سبب آمیختگی با تسنیم دلپذیر میشود و از طرف دیگر، چون مقربان از تسنیم مینوشند، مرتبه آنان از نیکانی که با شراب رحیق سرمست میشوند والاتر است. اما صرف آمیخته بودن محتوای رحیق با تسنیم و وصف قرآن کریم از این ترکیب، نمیتواند دلیل برتری یکی بر دیگری باشد، مگر آنکه این برتری از طریق بعضی روایات اثبات شود، یا از معنای کلمه مقربان برتری خاصی نسبت به معنای کلمه ابرار به دست آید.
تفسیر «تسنیم» از تفاسیر ارزشمند جهان اسلام است که طی بیش از ۴۰ سال کوشش و مجاهدت علمی - قرآنی آیتالله العظمی عبدالله جوادی آملی، فقیه، عارف، مفسر قرآن و از مراجع عظام تقلید برای فهم و تدبر بیش از پیش اهل اندیشه و قرآن نگاشته شده است. این تفسیر در شمار «تفاسیر قرآن به قرآن» جای دارد. روش مؤلف، ذکر آیه یا آیات مورد نظر و بررسی آنها طی چهار مرحله است: «گزیده تفسیر»، «تفسیر آیه»، «لطایف و اشارات» و «بحث روایی». عنوان «تسنیم» مأخوذ از آیه ۲۷ سوره مبارکه مطففین در قرآن و نام چشمهای در بهشت است.
«شمس الوحی تبریزی» مجموعه بیانات و بنانیات آیتالله جوادی آملی درباره استاد و مرادشان علامه سیدمحمدحسین طباطبایی(ره) است.
شناخت شخصیتها و نوابغ انسانی، بسیار دشوار است؛ افرادی که نقطه عطف تاریخ و جغرافیای اندیشه و فکرند و گذشته را با آینده پیوند داده و آسمان و زمین وحی الهی و فکر بشری را به هم میدوزند. فرزانگان و ستارگان درخشان سپهر انسانیت، تنها با معیارهای الهی و ضوابط وحیانی شناسایی و ارائه میشوند وگرنه هیچ ملاک زمینی و شاخصه زمانی نمیتواند نمایانگر سرو قامتی و بلندای وجودی آنان باشد.
علامه سیدمحمدحسین طباطبایی(ره) «شمس الوحی تبریزی» یکی از این فرزانگانِ وارسته بود که جامعیت او در علم و معرفت و ایمان و عمل صالح متجلی است. علم عمیق برهانی و معرفت دقیق شهودی و عرفانی او از یک سو، اخلاق و شایستگیهای کرداری و رفتاری از سوی دیگر، او را مستعد الهامگیری از نور قرآنی ساخته بود. حضرت آیتالله العظمی جوادی آملی (دام ظله) عشق و ارادت خود به استادش علامه طباطبایی(ره) را در کتاب «شمس الوحی تبریزی» اظهار کرده است. آنچه در این کتاب آمده، گرچه ناظر به بخشهای مختلف و ابعاد گوناگون وجودی آن استاد بزرگوار است؛ لیکن رویکرد عمده و اساسی آن مباحث تفسیری و شرح وحی الهی است. از این روی این اثر در سه بخش و ۹ فصل به حیات قرآنی و مهارتهای تفسیری علامه، ویژگیهای فکری و مشی فلسفی علامه، ابتکارات عقلی و فلسفی علامه، تلاشهای علمی، حیات عرفانی و اخلاقی علامه و... میپردازد.
تفسیر «تسنیم» در تفسیر هر آیه چهار مرحله را در نظر دارد: گزیده تفسیر، تفسیر آیه (مفردات)، اشارات و لطایف و بحث روایی که شاخصه ممتاز این تفسیر است.
سرانجام و پس از انجام نگارش ۸۰ جلد از تفسیر «تسنیم» اسفندماه سال جاری در همایش بینالمللی «تفسیر تسنیم» این گنجینه نورانی به روی اهل معرفت و قرآن گشوده خواهد شد.
نظر شما