قدس؛ اقدامات دولت افراطی نتانیاهو شکست‌های داخلی و انزوای جهانی رژیم صهیونیستی را عمیق‌تر کرده و حتی صبر نزدیک‌ترین متحدانش را به بوته آزمایش گذاشته و لبریز کرده است؛ این در حالی است که با افزایش وابستگی تل‌آویو به ایالات متحده، این سؤال پیش می‌آید که آیا آمریکایی‌ها برای نجات خود، حکم به خلع نخست وزیر رژیم اشغالگر می‌دهند؟

بررسی نظرات رسانه‌های اسرائیل و آمریکا حاکی از نگرانی فزاینده کارشناسان درباره این مسیله است که ادامه حکومت بنیامین نتانیاهو، رژیم اشغالگر را به سمت تشدید بحران‌های داخلی و خارجی سوق می‌دهد؛ از این منظر سیاست‌های نتانیاهو نه فقط شکاف‌های داخلی را عمیق‌تر کرده است که تضعیف انسجام اجتماعی و سیاسی همزمان با مدیریت او در قبال چالش‌های منطقه‌ای، انزوای بین‌المللی اسرائیل را تشدید کرده و این رژیم را در معرض آسیب‌پذیری‌های استراتژیک بلندمدت قرار داده است؛ صدور حکم بازداشت دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) در سال ۲۰۲۴ برای نتانیاهو و وزیر دفاع سابق یوآو گالانت، عمق بحران دیپلماتیک تل‌آویو را به وضوح نمایان می‌کند.

در همین رابطه حمایت دولت افراطی از ساخت شهرک‌های غیرقانونی یهودیان و امتناع از شرکت در مذاکرات تشکیل کشور فلسطین، شرکای کلیدی عرب این رژیم را دور کرده است؛ اقدامی که به منجر به منحرف کردن پروژه عادی سازی عربستان و اسرائیل و معکوس شدن شتاب توافق ابراهیم شده است؛ از طرفی رویکرد نامشخص تلاویو در قبال غزه و لبنان و ورود به مسیر پرچالش رویارویی با ایران و حتی ابهام در نقش آفرینی تل آویو در سوریه آینده این رژیم را با چالش‌های بسیاری همراه کرده است.

تنش بین واشنگتن و تلاویو به دلیل مذاکره با حماس

در عین حال، سرپیچی نتانیاهو از درخواست‌های ایالات متحده برای خویشتن داری و دسیسه‌های او برای جلوگیری از دستیابی به آتش‌بس دایم با حماس، روابط با واشنگتن را تیره کرده است تا جایی که او در نگاه ساکنان جدید کاخ سفید بیشتر به عنوان یک مانع در پیش برد خواسته‌های واشنگتن در نظر گرفته می‌شود تا یک متحد؛ نشانه‌های بی اعتمادی واشنگتن به تلاویو را می‌توان در مذاکره مستقیم واشنگتن با حماس به وضوح دید.

به نوشته سایت عبری زبان واللا، در حالی که کابینه نتانیاهو از دولت آمریکا خواسته بود تا با جنبش حماس به صورت مستقیم و بدون پیش شرط مذاکره نکند، تل آویو روز سه شنبه گذشته مطلع شد این مذاکرات صورت گرفته است.

مذاکرات محرمانه بوهلر و خلیل الحلیه رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس در دوحه با واکنش‌های بسیاری در آمریکا و اراضی اشغالی همراه بود؛ در حالی که واشنگتن پست این مذاکرات را شکستن یک تابوی قدیمی از سوی ترامپ و نشانه بی اعتمادی ترامپ به نتانیاهو قلمداد کرد، رسانه‌های عبری این اقدام واشنگتن را زلزله واقعی برای اسراییل و به منزله سیلی محکم ترامپ به صورت نتانیاهو تعبیر کردند.

مذاکرات مستقیم واشگتن با حماس اما اعتراض شدید تلاویو را هم در پی داشت و منجر به تنش بین «ران درمر» وزیر امور راهبردی رژیم صهیونیستی با «آدام بوهلر» نماینده آمریکا در امور رسیدگی به روند آزادسازی اسرای صهیونیست شد.

روزنامه صهیونیستی یدیعوت در گزارشی در این باره نوشت:آمریکایی‌ها طرف اسرائیلی را از نشست‌های مستقیم با حماس آگاه نکرده‌اند چرا که نگران مانع تراشی آنها برای برگزاری این گفتگوها بوده‌اند.

هرچند مقامات آمریکایی برای آرام کردن فضا تلاش کردند اینطور جلوه بدهند که در این مذاکرات خواسته‌های تلاویو مدنظر قرار گرفته است اما به نظر می‌رسد مسئله مهم این است که رویکرد دولت افراطی نتانیاهو بر وابستگی استراتژیک اسرائیل به واشنگتن تاثیر منفی شدیدی گذاشته است.

وقایع پس از ۷ اکتبر، ناتوانی تل آویو را در حفظ یک رویارویی طولانی در غرب آسیا بدون سرمایه گذاری مستقیم مالی، نظامی و اطلاعاتی آمریکا آشکار کرد. به عبارت دیگر، طوفاتن الاقصی و وقایع بعد از آن اسرائیل را به عنوان رژیمی آسیب پذیر از نظر استراتژیک نشان داد که امنیت، ثبات و منافع استراتژیک آن تنها به حمایت بی دریغ ایالات متحده بستگی دارد.

پس از عملیات طوفان الاقصی، اسرائیلی‌ها به میزان اتکای خود به واشنگتن پی بردند و آمریکا را مجبور به درگیری عمیق‌تر منطقه‌ای از طرف تل‌آویو کردند این امر باعث ناامیدی فزاینده‌ای در میان سیاست گذاران ایالات متحده شده است که اسرائیل نتانیاهو را بار سنگینی بر دوش آمریکا می‌دانند.

نتانیاهو؛ توهم پیروزی و عریانی شکست‌

امروز اما مفسران اسرائیلی برای نشان دادن اینکه چگونه نقاط قوت ادعایی نتانیاهو، توهمی بیش نیستند از داستان کلاسیک «هانس کریستین اندرسن» به نام «لباس جدید امپراطور» استفاده می‌کنند؛ به گفته تحلیلگران نتانیاهو در حالی سخت گرفتار توهم کسب پیروزی‌ شده است که عریانی شکست‌های او برای همه کسانی که جرات نگاه کردن دارند آشکار است.

پس از حملات ۱۱ سپتامبر، دولت بوش جنگ‌ علیه افغانستان و عراق را بدون استراتژی خروج مشخص آغاز کرد و در نهایت به عقب نشینی تحقیر آمیز ایالات متحده ختم شد؛ حال در اقدامی مشابه نتانیاهو در پاسخ به عملیات طوفان الاقصی روند مشابهی را در سراسر غرب آسیا در پیش گرفته است؛ او استراتژی مشخصی برای خروج از هرج و مرجی که به راه انداخت ندارد.

به نوشته نشریه آمریکایی هیل، نتانیاهو به عنوان یک تاکتیک‌دان سیاسی چیره دست در چارچوب سیاست اسرائیل شهره است اما واضح است که او یک استراتژیست شوم است. اتکای او به متحدان افراطی برای حفظ ائتلافش، شکاف‌های اجتماعی را در داخل اراضی اشغالی تشدید کرده و اعتماد به نهادهای دولتی، از جمله در سازمان‌های نظامی و اطلاعاتی اسرائیل را از بین برده است.

نتانیاهو، حفظ خود ارجح تر از حفاظت از رژیم

تلاش نتانیاهو برای تغییر شکل قوه قضاییه، بخش‌های وسیعی از جامعه اسرائیل از جمله چهره‌های کلیدی نهادهای امنیتی را آن هم درست در زمانی که وحدت ملی رژیم شکننده است، را دچار از خود بیگانگی کرد و استراتژی دیرینه او برای تشکیل یک موازنه قدرت از سوی حماس در برابر تشکیلات خودگردان فلسطین با هدف جلوگیری از ظهور دولت واحد فلسطینی، به طرز چشمگیری نتیجه معکوس داده است.

علاوه بر این، امتناع او از پذیرش مسئولیت شکست‌هایی که منجر به ۷ اکتبر شد ، از جمله ممانعت از تحقیقات در مورد رویدادهای مربوط به آن روزها، همراه با بی میلی او برای ارائه طرحی پس از جنگ برای غزه، خشم عمومی را برانگیخته و این تصور را تقویت کرده است که نتانیاهو بقای سیاسی خود را بر امنیت ملی ترجیح می‌دهد و به طور خلاصه، به نظر می‌رسد اولویت جاه‌طلبی‌های نتانیاهو، حفظ خود در برابر حفاظت از رژیم است.

اجماع فزاینده در واشنگتن علیه نتانیاهو

استیون سیمون، مدیر سابق امور خاورمیانه و شمال آفریقا در شورای امنیت ملی ایالات متحده، در کتابی تحت عنوان «توهم بزرگ: ظهور و سقوط جاه طلبی آمریکا در خاورمیانه»، اینطور استدلال می‌کند که ادامه حمایت آمریکا از اسرائیل دیگر در خدمت منافع استراتژیک ایالات متحده نیست و از واشنگتن می‌خواهد که روابط خود با تل آویو را مورد ارزیابی مجدد قرار دهد.

بسیاری از تحلیلگران در ایالات متحده و اروپا اکنون نتانیاهو را نه تنها مانعی برای پویایی رژیم، بلکه در برابر منافع متحدان تلاویو می‌دانند.

به نوشته گاردین ناسازگاری نتانیاهو در مورد غزه به شکل خطرناکی نظم جهانی به رهبری ایالات متحده را تضعیف کرده است. در واشنگتن، این حس فزاینده وجود دارد که نتانیاهو واقعاً به حرف‌های نزدیک‌ترین متحد خود گوش نمی‌دهد و این یک نشانه هشداردهنده برای سیاست‌گذاران ایالات متحده است.

حتی چاک شومر، رهبر اکثریت سنای آمریکا که یک یهودی دموکرات سرسخت طرفدار اسرائیل محسوب می‌شود، سال گذشته نتانیاهو را محکوم کرد و با بیان اینکه نخست وزیر اسرائیل راه خود را گم کرده است، خواستار برگزاری انتخابات جدید شد.

درواقع به نظر می‌رسد اقدام تیم مذاکراتی آمریکایی به ریاست «آدام بوهلر» به نظر می‌رسد امروز بسیاری از افراد تأثیرگذار در واشنگتن بیش از پیش بر این باورند که حفظ منافع ایالات متحده مستلزم برکناری نتانیاهو است.