قدس؛ در هفته گذشته، حملات راکتی جبهه مقاومت از غزه بار دیگر از سر گرفته شد و پیامکهای هشدار و مراجعه به پناهگاه دوباره به تلفنهای همراه ساکنان صهیونیست بازگشت. این حملات که با شلیک چند راکت کوتاهبرد همراه بود، منجر به بهصدا درآمدن آژیرهای هشدار در چند شهرک صهیونیستنشین شد و ساکنان را ناچار به پناه گرفتن در پناهگاهها کرد.
این اقدام پس از آن رخ داد که امیدها برای پایبندی اسرائیل به آتشبس کمرنگ شد و حملات این رژیم به نوار غزه شدت گرفت. بررسی زمینهها و انگیزههای این حملات از سوی مقاومت فلسطین، حاکی از ترکیبی از عوامل سیاسی، نظامی و روانی برای انجام این حملات در شرایط کنونی است.
نقض مکرر آتشبس از سوی اسرائیل
در هفتههای اخیر، ارتش اسرائیل چند عملیات محدود اما هدفمند در غزه و کرانه باختری انجام داده بود که طی آن شماری از نیروهای مقاومت بازداشت یا ترور شدند. منابع نزدیک به حماس و جهاد اسلامی اعلام کردهاند «اسرائیل از مرزهای توافقشده فراتر رفته» و این حملات پاسخی به تجاوزهای مکرر تلآویو است.
پیام سیاسی به میانجیها
این حملات همچنین میتواند پیامی به مصر، قطر و سایر میانجیهای منطقهای باشد که مذاکرات آتشبس را بدون پیشرفت محسوس دنبال میکنند. مقاومت فلسطین با این شلیکهای نمادین، به طرفهای میانجی یادآوری میکند که در صورت بیتوجهی به خواستههایشان، جبهه جنوب بار دیگر میتواند به آتش کشیده شود.
اعتراض به شرایط انسانی در غزه
محاصره ۱۷ساله غزه، وضعیت اقتصادی وخیم و بسته بودن گذرگاهها، فشارهای سنگینی بر مردم این منطقه وارد کرده است. این حملات بهنوعی همسو با تجمعات حمایتی مردمی در داخل غزه برای نشان دادن خشم عمومی به بیعدالتی ساختاری است که این منطقه را گرفتار کرده است.
نمایش توان نظامی و روحیه مردمی
با این حال، مهمترین دلیل افزایش حملات مقاومت در شرایط کنونی ممکن است تزریق امیدی دوباره به جبهه خودی باشد. پس از دورهای از سکوت یا عقبنشینی و همزمان با تشدید حملات اسرائیل به غزه، مقاومت تلاش دارد حضور خود در میدان را اعلام کند و به همپیمان و دشمن نشان دهد که قصدی برای ترک عرصه نبرد ندارد. راکتهایی که در هفته گذشته از غزه شلیک شدند، نهتنها حامل مواد منفجره بودند، بلکه پیامهایی واضح از سوی مقاومت برای تلآویو و حتی متحدان آن در منطقه و جهان بههمراه داشتند: «فراموش نکنید این جبهه هنوز زنده است». اینکه این پیام از مسیر گفتوگو شنیده شود یا جنگ، بستگی به انتخاب بازیگران در روزهای آینده دارد.
مقاومت تا کجا پیش خواهد رفت؟
در حالیکه آتش تنشها بار دیگر از زیر خاکستر شعلهور شده است، تحلیلگران منطقهای و منابع امنیتی، چند سناریو اصلی را برای آینده این تنشها پیشبینی میکنند.
مهار تنشها و بازگشت به وضعیت پیشین: در این سناریو، میانجیگران مصری و قطری با فشردهسازی تماسها، طرفین را به خویشتنداری و بازگشت به آتشبس غیررسمی ترغیب میکنند. حملات راکتی محدود باقی میماند و اسرائیل نیز بهجای گسترش حملات، به واکنشهای موضعی بسنده خواهد کرد. این وضعیت «نه صلح، نه جنگ» میتواند برای چند هفته یا حتی ماهها ادامه یابد؛ هرچند در بطن آن، انفجاری بالقوه نهفته است.
درگیری چند روزه: در صورت تکرار حملات راکتی و افزایش فشار سیاسی بر دولت اسرائیل، احتمال دارد ارتش این رژیم دست به حملات گستردهتری بزند. واکنش متقابل مقاومت نیز به افزایش برد و شدت حملات منجر خواهد شد. یک درگیری چهار تا هفت روزه (مشابه با نبرد «سیفالقدس» در سال ۲۰۲۱) میتواند شکل گیرد، بدون آنکه به جنگی تمامعیار بینجامد.
جنگ منطقهای چندجبههای: در صورت بروز حادثهای بزرگ –برای نمونه شهادت یکی از فرماندهان ارشد مقاومت در حمله هوایی اسرائیل یا ارتکاب جنایتی سنگین در کرانه باختری– احتمال گسترش جنگ به جبهههای دیگر وجود دارد. بهویژه اگر حزبالله لبنان یا نیروهای مقاومت در سوریه نیز به تحولات واکنش نشان دهند، جبهه جنوب تنها یکی از میدانهای شعلهور خواهد بود. این سناریو در حالی مطرح میشود که اسرائیل با بحرانی در جبهه شمال نیز مواجه است و اداره همزمان دو جبهه برای آن دشوار خواهد بود.
نظر شما