در سوگ شهادت خورشید ششم آسمان امامت، حضرت امام جعفر صادق(ع)، آن استاد بیبدیل مکتب قرآن و عترت، یادداشت اختصاصی پیشرو گزیدهای از رهنمودهای قرآنی آن حضرت را در دو بخش تقدیم میکند. آن امام همام که خود تجسم قرآن ناطق بود، در این سخنان نورانی، راه و رسم بهرهگیری از کتاب الهی را به شیعیان میآموزد. بخش نخست این نوشتار، نگاهی دارد به جایگاه بینظیر قرآن کریم از منظر امام صادق(ع) و برکات مادی و معنوی تمسک به این کتاب آسمانی.
امام صادق (ع)در عصر خود، به ویژه در نگاه دانشمندان جامعه، از عظمت فراوانی برخوردار است. «ابو زهره» در این زمینه مینویسد: «علمای اسلام با تمام اختلاف نظرها و تعدد مشرب هایشان در فردی غیر از امام صادق(ع) و علم او اتفاق نظر ندارند». همچنین «شهرستانی» نویسنده کتاب مشهور «ملل و نحل» درباره شخصیت علمی و اخلاقی آن حضرت می نویسد: « او در امور و مسائل دینی از دانشی بی پایان و در حکمت از ادبی کامل و نسبت به امور دنیا و زرق و برق های آن از زهدی نیرومند برخوردار بود و از شهوت های نفسانی دوری می گزید». ابو حنیفه میگفت: «من هرگز فقیه تر از جعفر بن محمد(علیهما السلام) ندیده ام، او مسلّم اعلم امّت اسلامی است».
درس یکم: جایگاه و عظمت قرآن
امام صادق(ع) جهت تشویق مردم به تلاوت، تمسک و اُنس با قرآن نکات ارزشمندی در باره جایگاه و عظمت قرآن کریم وآثار و برکات توجه به قرآن را فرمودند که به بعضی از آنها اشاره می شود.
1. قرآن عهد الهی
حریز از امام صادق(ع) نقل کرده است که فرمود: « قرآن برنامهای است الهی پس بسیار شایسته است که هر فرد مسلمان در عهدنامه الهیاش به دقت نظر افکند و هر روز دست کم پنجاه آیه را با تدبیر تلاوت کند».
2. درجات بهشت به تعداد آیات قرآن
مفضل بن عمر از امام صادق(ع) نقل کرده است که فرمود: «بر شما باد به تلاوت قرآن! زیرا که درجات بهشت با عدد آیات مساوی است. روز قیامت به قاری قرآن گفته میشود که: بخوان و بالا برو. و او هر آیه که میخواند، یک درجه بالا میرود».
3. بهره مندی از پاداش و محو گناهان
امام صادق(ع) به فضیل بن یسار فرمود: «چه مانعی دارد که یک تاجر در بازار که سرگرم داد و ستد است، وقتی به خانه آمد، پیش از آن که بخوابد، سورهای از قرآن بخواند تا به هر آیه ده پاداش به او بدهند و ده گناه از او محو شود».
4. بهره مندی از رضوان و رحمت الهی
امام صادق(ع) فرمود: «در روز قیامت فردی را برای حساب صدا میکنند، پس قرآن در پیش روی او قرار میگیرد و میگوید: خدایا! من قرآنم و این بنده تو در راه تلاوت من خود را به رنج و تعب انداخت و در دلهای شب مرا تلاوت کرد و قلبش روشن و اشکش جاری شد. پروردگارا! او را از من خشنود کن؛ همچنان که من از او خشنودم،خداوند عزیز جبار میفرماید: «بنده من! دست راستت را بیاور. آنگاه آن را از رضوان و دست چپ او را از رحمت پر میکند و سپس به او میفرماید: این بهشت ماست، بخوان و بالا برو! پس او آیه میخواند و یک درجه ترفیع میشود».
5. بهره مندی از حسنات عظیم
اسحاق بن عمار از امام صادق(ع) روایت کرده که فرمود: «تلاوت صد آیه از قرآن در نماز شب، با قنوت یک شب مساوی است و کسی که دویست آیه در غیر نماز بخواند، یک قنطار حسنه برایش نوشته میشود و قنطار 1200 اوقیه است و هر اوقیهای از کوه احد بزرگتر است».
6. بهره مندی از الطاف اهل بیت(ع)
زید شحام گوید: حضرت امام جعفر صادق(ع) در شب جمعهای در بین راه به من فرمود: « قرآن بخوان که امشب شب جمعه است. پس این آیه را خواندم: روز جدایی ـ حق از باطل ـ وعدهگاه همه آنهاست؛ روزی که هیچ دوستی کمترین کمکی به دوستش نمیکند و از هیچ سو یاری نمیشوند. مگر افرادی را که خداوند یاری کند. امام فرمود: به خدا سوگند! این ماییم که خداوند به ما رحم میکند و ما را پروردگار استثنا کرده است، و لکن ما به دوستانمان سود خواهیم رساند».
7. بهره مندی از بهشت جاودانه
امام صادق(ع) میفرماید: «هر جوان مؤمنی که قرآن تلاوت کند، قرآن با گوشت و خون او آمیخته میگردد و با سفرای گرامی خدا همنشین خواهد بود و همانا قرآن حائلی بین او(و بین تیرگیها) در روز قیامت خواهد بود.قرآن به محضر پروردگار میگوید: خدایا! هر کارگری اجر و مزد کار خویش را دریافته، جز این جوان؛ پس بهترین عطایای خود را به او برسان. خداوند دو لباس از لباسهای بهشتی به او میپوشاند و بر سرش تاج کرامت را میگذارد. سپس به قرآن خطاب میشود که: آیا تو را درباره او راضی کردیم؟ قرآن کریم در پاسخ میگوید: خدایا! دوست میداشتم که بهتر از این کرامتها را به او میدادی. پس در دست راست آن جوان، اماننامه و در دست چپش زندگی ابدی در بهشت میدهند. سپس وارد بهشت میگردد و به او گفته میشود: قرآن بخوان و یک درجه بالا برو. آن گاه به قرآن گفته میشود: آیا عطایا و کرامتهای خود را به او رساندیم. آیا تو را راضی کردیم؟ قرآن در پاسخ میگوید: آری».
8. بهره مندی ازپرتو افشانی خانه قرآنی
بسیاری از خانههای مسلمانان به دلیل برخی مسائل در آنها، ویژگی خاصی دارند؛ از جمله در خانهای که قرآن تلاوت شود، نوری میدرخشد که آسمان نیز از این درخشش نورانی میشود. امام صادق(ع) فرمود: «هنگامی که در خانهای قرآن خوانده شود، برای آن، نور درخشانی خواهد بود که در آسمان بدرخشد و در بین خانهها شناخته شود». و فرمود: «اگر در خانهای که مسلمانی در آن هست، قرآن خوانده شود، در آسمانها چنان برای اهل آسمان جلوه کند که ستارگان درخشان و پرفروغ آسمان برای اهل زمین جلوه میکنند».
9. بهره مندی پدرو مادر تلاوت کننده از آمرزش الهی
امام صادق (ع) فرمود: «خواندن قرآن از روی آن، موجب تخفیف عذاب از پدر و مادر میشود؛ گر چه کافر باشند».
نظر شما