عباس مسجدی رئیس سازمان پزشکی قانونی با اشاره به اقدامات انجام شده در مرکز تحقیقات پزشکی قانونی در ۱۴۰۳، گفت: مرکز تحقیقات پزشکی قانونی یکی از جاهایی بود که طی سال گذشته رشد خیلی خوبی داشت و در اوایل مهر سال گذشته توسط رئیس محترم قوه قضائیه از دستگاه الکل سنج تنفسی و کیت ژنتیک Y رونمایی شد که این دستگاه‌ها از جمله موارد مورد نیاز ما هستند و به دلیل تحریم‌های ظالمانه برای تهیه آن ها دچار مشکل هستیم که با تلاش اندیشمندان جوانمان توانستیم آن ها را تولید کنیم. البته این دستگاه‌ها تنها در پزشکی قانونی کاربرد ندارند و در سایرحوزه‌ها و آزمایشگاه‌ها قابل استفاده است. این دستگاه‌ها هم از طریق روش مهندسی معکوس و هم با بهره گیری از خلاقیت جوانان ایرانی ساخته شده اند که قابل رقابت با نمونه خارجی هستند.

سالانه ۴۰۰ هزار بیمار از بافت‌های فرآوری شده استفاده می‌کنند

رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور در ادامه با بیان اینکه سالانه حدود ۴۰۰ هزار بیمار از بافت‌های فرآوری شده مانند ایمپلنت‌های استخوانی استفاده می‌کنند، عنوان کرد: همه این بافت‌ها از مراکز سالن تشریح برداشته می‌شود و توانستیم یک افزایش ۶۲ درصدی را در برداشت این بافت‌ها در کشور شاهد باشیم که نتیجه آن کاهش واردات این اقلام به کشور است.

او ادامه داد: در راستای آموزش دانشجویان پزشکی نیز، در ۱۴۰۳ تعداد ۶ پیکر اهدا شده را پس از آماده‌سازی جهت تشریح به دانشگاه‌ها تحویل دادیم که در روزهای آتی نیز ۲ پیکر دیگر هم به این آمار اضافه می‌شود. در حوزه بانک ژنتیک که افتخار بزرگی برای کشور محسوب می‌شود، در ۱۴۰۳ از لحاظ بومی‌سازی کیت‌ها و تجهیز آزمایشگاه‌ها به دستگاه‌های مدرن، در بعضی از مناطق رشد ۴۰۰ درصدی را داشتیم و در حال حاضر ۲۲۰ هزار نمونه ژنیتک را از مجرمان خطرناک و با همکاری سازمان زندان‌ها و فراجا گرفته‌ایم و بیش از ۲۱۰ هزار نمونه در سامانه ثبت شده که فاصله بین نمونه‌ها و پروفایل‌ها به صورت قابل توجهی کاهش یافته و در ضمن حدود ۱۰۰ پرونده نیز با استفاده از بانک ژنتیک منجر به کشف جرم شده است. به تعبیر دیگر بانک ژنتیک به محصول دهی رسیده و میتواند به کشف جرم و اجرای عدالت کمک کند و امیدواریم در سال آینده تعداد تمام نمونه‌ها را به پروفایل‌ها برسانیم.

رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور در رابطه با روند اجرای طرح ذخیره سازی پروفایل ژنتیک مشاغل خطرناک نیز، گفت: جهت ایجاد پروفایل‌ها به صورت کلی اعلام آمادگی کردیم تا در صورت درخواست سازمان‌ها و دستگاه‌ها به آن ها کمک کنیم.

مطابق با آمار اعلام شده حدود ۸۵ هزار مشکوک‌التابعین داریم و طی تفاهم نامه هایی که با وزارت رفاه داریم از تمام استان‌ها برای اخذ نمونه ژنتیک از مراکز قضائی به ما معرفی و ارجاع داده می شوند و ما در کمترین فرصت پروفایل آن ها را استخراج و مطابقت می دهیم. برای برخی از مشاغل مانند خبرنگاران، آتشنشانان، خلبانان و غیره نیز اعلام آمادگی کردیم و همکاری‌هایی نیز داشته‌ایم، اما اینکه تمام موارد را پوشش دهیم در حال حاضر این گونه نیست.

وی با تاکید بر اینکه حرکت در مسیر خودکفایی سازمان و دستیابی به مرجعیت علمی یکی از اهداف مهم سازمان است، یادآور شد: در حال حاضر در منطقه به این مرجعیت دست یافته‌ایم و از نخبگان جوان و پزشکان باتجربه در این حوزه برخوردار هستیم. از جهت علمی نسبت به کشورهای منطقه و حتی فرامنطقه، کمبودی نداریم و البته تحریم‌ها تا حدودی شرایط را برای ما سخت کرده که این سختی خود سبب افزایش انگیزه شده تا به سمت خودکفایی حرکت کنیم و دستگاه‌ها و تجهیزاتی را در مرحله رونمایی داریم که در سال آینده مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.

اجرای طرح دادپزشک

مسجدی اجرای طرح دادپزشک را از دیگر اقدامات انجام شده این سازمان برشمرد و خاطرنشان کرد: دادپزشک در مواردی که فوتی در منزل یا بیمارستان و در غیر از موارد ۱۹ گانه رخ دهد و جنبه جنایی نداشته باشد موضوعیت دارد.

در سال گذشته بالغ بر ۸۰ هزار مورد فوتی داشتیم که به پزشکی قانونی ارجاع نشدند که این امر هم سبب تسریع کار مردم می شود، هم هزینه‌های سازمان را کاهش می دهد و هم از اطاله دادرسی‌ها جلوگیری میکند. از طریق شماره تماس ۰۴۱۳۱۶۳ در صورتی که فردی نیاز به دریافت خدمات داشته باشد می‌تواند به صورت هوشمند خواسته خود را بیان کند تا همکاران پزشک بتوانند خدمت‌رسانی را انجام دهند.

او افزود: دادپزشک در حقیقت به پزشک قانونی و اورژانس ارتباطی ندارد و یک ظرفیتی است که در برنامه توسعه ششم تعریف شده که بیان می‌دارد فوتی‌هایی که غیر از موارد ۱۹ گانه از جمله وقوع قتل، تصادف، مسمومیت، مرگ‌های مشکوک و غیره هستند نیاز به انتقال و بررسی در سازمان پزشکی قانونی ندارند و پزشکان معتمد در قالب دادپزشک در محل حاضر می‌شوند و ارزیابی‌های لازم را انجام می‌دهند تا اگر فوت، جنبه جنایی داشته باشد آن را به پزشکی قانونی ارجاع و در غیر این صورت در همان جا جواز دفن را صادر کنند.

رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور در رابطه با کمبودها و مشکلات این سازمان نیز، بیان کرد: عمده مشکل ما، کمبود فضای فیزیکی است که مسئولان دولت، مجلس و قوه قضائیه در جریان آن قرار دارند و کمک‌های لازم را ارائه می‌دهند.

در حال حاضر از ۴۷۰ مرکزی که در اختیار داریم حدود ۵۰ درصد آن ها به صورت استیجاری، امانی یا در مطب است و این بدین معنی است که برای خدمت‌رسانی حداقل یک فضای فیزیکی مناسب و یا در شهرهای کم جمعیت به یک پزشک و یک کارمند نیاز داریم.

مسجدی یادآور شد: در این راستا مطالعات اجرای ۳۷ پروژه انجام شده و در ۱۴۰۴ مراحل ساخت آن آغاز خواهد شد. ضمن آن که ۲۰ پروژه ملی نیز هم اکنون در مرحله ساخت قرار دارند که در مجموع ۵۷ پروژه ملی است، البته ۱۵۰ شهرستان داریم که حوزه قضائی دارند ولی پزشکی قانونی ندارند و مردم مجبور هستند مسافت زیادی را جهت دریافت خدمات طی کنند و این برای ما آزار دهنده است و در تلاش هستیم تا از طریق تعاملات مناسب با دولت و مجلس، بتوانیم اعتبارات مورد نیاز را تامین و حداقل‌های مناسب را برای ارائه خدمت به مردم ایجاد کنیم.

رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور در ادامه از انجام ۱ میلیون و ۸۵۴ هزار و ۶۱۸ مورد معاینه بالینی در ۱۴۰۳ و در مراکز پزشکی قانونی سراسر کشور خبر داد و گفت: در این سال همچنین ۳۵ هزار و ۲۹۵ پرونده در کمیسیون‌های ما بررسی شد.

وی اظهار کرد: در سال گذشته ۷۸ هزار و ۲۸۴ جسد به پزشکی قانونی ارجاع و در مجموع ۷۷۹ هزار و ۲۶۵ مورد آزمایش در بخش‌های مختلف انجام گرفته است.

تشکیل بیش از ۱۵ هزار پرونده قصور پزشکی در ۱۴۰۳

مسجدی در تشریح آمار پرونده‌های قصور پزشکی نیز گفت: در سال گذشته ۱۵ هزار و ۴۱ پرونده قصور پزشکی در این سازمان تشکیل شد که از این تعداد شش هزار و ۷۶۰ مورد محکوم و هشت هزار و ۲۸۱ تبرئه داشتیم.

بیشترین میزان شکایت از قصور پزشکی مربوط به کدام حوزه‌ها است؟

وی ادامه داد: در این زمینه بیشترین شکایت مردم در رابطه با قصور پزشکی مربوط به رشته دندانپزشکی با ۲ هزار و ۱۹۰ مورد شکایت، جراحی پلاستیک و ترمیمی با ۸۹۱ مورد و جراحی عمومی با ۷۹۳ مورد شکایت است.

رئیس سازمان پزشکی قانونی در ادامه از فوت ۸۵۷ نفر از هموطنانمان در سال گذشته بر اثر مسمومیت با گاز منوکسید کربن در ۱۴۰۳ خبر داد و تصریح کرد: این آمار ۷.۹ درصد بیشتر از سال قبل از آن (۱۴۰۲) است.

وی افزود: همچنین در ۱۴۰۳، ۵۸۱ هزار و ۹۴۱ مصدوم نزاع به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کردند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۲.۹ درصد کمتر شده است.