بالا بودن قیمت فلز به کار رفته در ساخت تابلوهای ایمنی موجب رغبت متخلفان برای سرقت این قبیل تابلوهای هشداری و اخطاری شده است، به طوری که افراد متخلف شب‌هنگام با استفاده از دستگاه‌های برش اقدام به باز کردن و یا از جا درآوردن تابلوهای ایمنی کرده غافل از اینکه نبود این تابلوهای هشداردهنده جان بسیاری از رانندگان و هموطنان را به خطر می‌اندازد.
در این باره با کیهان یاسمی؛ معاون دفتر نگهداری علائم، تجهیزات و توسعه ایمنی راه سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کشور به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.
سرقت تابلوهای راهنمایی و رانندگی چقدر در جاده‌های کشور عمومیت دارد؟
متأسفانه در بسیاری از راه‌های ما این مشکل با شدت و ضعف متفاوت وجود دارد. در بعضی محورها کمتر و در برخی از محورها سارقان به دزدیدن تابلوها اکتفا نکرده و پا را فراتر گذاشته‌اند، به طوری که تیر پل‌ها و گاردریل‌ها را برش می‌زنند و به سرقت می‌برند و این موضوع مشکلی است که اکنون در برخی از مناطق با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم.
سارقان چه هزینه‌ای به راهداری تحمیل می‌کنند؟
ما منتظر برآورد نمی‌مانیم که چند تابلو سرقت شده، با توجه به نقش و اهمیت تابلوها در پیشگیری از سوانح و حوادث رانندگی به محض اینکه سرقتی مشاهده شود آن را جایگزین می‌کنیم. با این حال گزارش همکاران راهداری از استان‌ها نشان می‌دهد این سرقت‌ها در بیشتر محورها وجود دارد و با توجه به اینکه به طور متوسط برای تهیه یک تابلو اخطاری یا انتظامی و یا حتی تابلو مسیرنما یا کبوتری بیش از ۲میلیون تومان و برای یک شاخه گاردریل ۴میلیون تومان از سوی سازمان راهداری هزینه می‌شود، حالا حساب کنید با توجه به اینکه در همه محورها سالانه این تعداد تابلو و گاردریل سرقت می‌شود چه هزینه‌ای روی دست ما می‌گذارد. در بسیاری از محورها تابلوها را می‌شکنند و به سرقت می‌برند و اگر بخواهیم هزینه‌ای که صرف جایگزین کردن این تابلوها می‌شود را برآورد کنیم مشخص است این سرقت‌ها هزینه بسیار سنگینی به سازمان تحمیل می‌کند. افزون بر بُعد مالی قضیه؛ نکته مهمی که در این میان برای ما حائز اهمیت است فاصله زمانی بین سرقت تابلوهای اخطاری و انتظامی تا زمان نصب تابلو جدید بوده که ممکن است در این مدت راننده غریبی از آن جاده عبور کند و اطلاعی از وضعیت راه نداشته باشد و منجر به سانحه‌ای شود که جان او و سرنشینان خودرو به خطر بیفتد و فاجعه‌ای به بار آید که در این صورت نمی‌توان با هیچ رقمی آن را جبران کرد، در واقع مسئول خون این قبیل افراد سارقانی هستند که تابلوهای مسیر را سرقت کرده‌اند.
چند درصد از تابلوهای سرقت شده توسط راهداری جایگزین می‌شود؟
بستگی به نوع تابلو دارد؛ تابلوهای اخطاری و انتظامی که ضرورتشان ۱۰۰ درصد است هر زمان که راهداران منطقه متوجه شوند به هر طریقی که شده تابلو را تهیه و نصب می‌کنند اما برخی تابلوها هستند مانند تابلوهای بال کبوتری و مسیرنما که ایمنی جاده را افزایش می‌دهند از این رو ممکن است همیشه به تعداد مورد نظر که به سرقت رفته در دسترس نباشد و ممکن است همان روز امکان نصب آن‌ها نباشد و با تأخیر نصب شوند. به عنوان مثال ممکن است در یک مسیر ۲۰ تابلو باشد و سارقان همه آن‌ها را با هم به سرقت برده باشند. گرچه راهداران ما معمولاً این تابلوها را در خودروهای گشت راهداری دارند با این حال ممکن است در آن روز ۲۰ عدد تابلو بال کبوتری و مسیرنما موجود نباشد و نصب آن‌ها مشمول زمان شود، با این حال ۱۰۰ درصد تابلوها در اسرع وقت جایگزین می‌شوند.
سارقان از چه شیوه‌هایی برای سرقت استفاده می‌کنند؟
بستگی به نوع تابلو شیوه سرقت نیز متفاوت است. به عنوان نمونه برخی تابلوها مانند مسیرنماها و بال کبوتری‌ها که پایه ضعیفی دارند از قوطی‌های ۲*۲ یا ۳*۳ استفاده می‌شود که راحت شکسته می‌شوند زیرا ویژگی این تابلوها هم به این صورت است که اگر خودرو با آن‌ها برخورد کرد به خودرو و سرنشینان آسیب نزنند. اما یک سری تابلو داریم مانند تابلوهای دایره‌ای و مثلثی که پایه‌های این تابلوها قوی‌تر است و با خم کردن نمی‌توانند آن‌ها را بشکنند و به سرقت ببرند به همین دلیل آن‌ها را با دستگاه فرز برش می‌زنند و به سرقت می‌برند. گاردریل‌ها و پایه پل‌های عبوری و عابر پیاده را نیز به همین ترتیب با فرز برش می‌زنند و می‌برند. متأسفانه برخی از سارقان آن قدر بیکار هستند که بتن پل‌های عبوری را می‌شکافند و میلگردهای زیر بتن‌ها را برش می‌زنند و به سرقت می‌برند و با وجود اینکه کار بسیار خطرناکی است از بیشتر استان‌ها این گزارش را داشته‌ایم.
سرقت تابلوها بیشتر در کدام مناطق کشور انجام می‌شود؟
سرقت در بیشتر محورها گزارش شده ولی عمدتاً محورهایی است که شاید به لحاظ فرهنگی مردم مقداری کم‌توجه هستند و نمی‌دانند نقش این تابلوها چیست و اهمیتی که به لحاظ تأثیرگذاری در ایمنی دارند به مراتب بیشتر از ارزش مادی آن‌هاست، بنابراین سرقت تابلوها و حتی گاردریل‌ها در بیشتر محورها وجود دارد اما در مناطقی که مردم به لحاظ فرهنگی متوجه می‌شوند که نبود این تابلوها ممکن است جان ۲۰ نفر را به خطر بیندازد، کمتر سرقت اتفاق می‌افتد. همچنین در مناطقی که مردم مشکلات اقتصادی بیشتری دارند این سرقت‌ها بیشتر گزارش می‌شود، به عنوان نمونه موارد متعددی توسط همکاران ما پیگیری قضایی شده است اما در نهایت دیده‌ایم سارقان به دلیل فقر فرهنگی این جرم را مرتکب شده‌اند و در مراجع قضایی مشخص شده که بسیاری از این افراد مشکل مادی داشته و به لحاظ اقتصادی در مضیقه بوده‌اند. البته این موضوع ۱۰۰ درصد نیست و با این دلایل هم نمی‌توان این سرقت‌ها را توجیه کرد.
سرقت تابلوهای اخطاری و انتظامی چه سهمی در تصادفات دارد؟
به طور حتم بسیار تأثیرگذار است چون در جاده‌ای که تابلویی به سرقت می‌رود تا زمانی که راهداران ما متوجه شوند و تابلویی دیگر را جایگزین کنند آن جاده ناایمن است و احتمال وقوع تصادف یا سانحه وجود دارد، ضمن آنکه وقتی ما تابلویی را جایگزین تابلو سرقتی می‌کنیم در واقع این تابلو، تابلویی است که پیش‌تر برای نصب در جای دیگری برنامه‌ریزی شده تا با استفاده از آن تابلوها یک نقطه حادثه‌خیز را برای رانندگان آشکارسازی کنیم تا از بروز خطر در آن نقطه پیشگیری شود و هنگامی که این تابلوها را جایگزین تابلوهای سرقتی می‌کنیم به این معناست که نصب تابلو در منطقه حادثه‌خیز شناسایی شده با تأخیر انجام می‌شود که این موضوع ممکن است منجر به بروز حوادث رانندگی متعدد در آن منطقه شود. بنابراین در پاسخ به این پرسش شما می‌توان با قاطعیت گفت بی‌تردید سرقت تابلوها از جاده‌ها در افزایش آمار تصادفات تأثیرگذار است؛ چراکه حتی اگر یک روز زودتر جایگزینی تابلوهای سرقتی انجام شود، ممکن است همان یک روز جان انسان‌های متعددی را نجات دهد. با این حال آماری که نتیجه یک کار تحقیقاتی باشد، نداریم.
آیا تاکنون تمهیداتی برای کاهش این سرقت‌ها اندیشیده‌اید؟
این مهم نیازمند فرهنگ‌سازی است، اما اقدام‌هایی برای پیشگیری از کاهش این سرقت‌ها انجام شده است، مثلاً تابلوهای کامپوزیتی سفارش داده‌ایم و یکی دو سال است که این تابلوها را جایگزین تابلوهای سرقتی و جدید می‌کنیم زیرا تابلوهای کامپوزیتی را حتی اگر به سرقت ببرند قابل خرید و فروش نیست و کسی خریدار این تابلوها نیست. هر چند این تابلوها در مقایسه با تابلوهای فلزی ضعیف‌تر هستند و دوام کمتری دارند و ممکن است با ضربه کوچکی بشکنند ولی جاذبه‌ای برای سارقان ندارند.
نظر شما