می‌خواهد در را ببندد اما هنوز در بسته نشده، دوباره لای در را باز می‌کند و می‌گوید: «نمی‌دونی چقدر خوشحالم. خدا خیرت بده که اومدی و اینا رو گرفتی. توی بقچه مونده بود و نمی‌دونستم کجا بدم. حالا دیگه دلم خوشه که میره توی مجلس اهل‌بیت(ع) و برام باقیات صالحات میشه». همان‌طور که در را می‌بندد دعا می‌کند. صدایش می‌لرزد و از همین پشت در معلوم است با گوشه چارقدش دارد اشک‌هایش را پاک می‌کند.

محرم که از راه می‌رسد، شهر کم‌کم رنگ و بوی عزا به خود می‌گیرد. لباس‌ها، پرده‌ها و پرچم‌های سیاه از بقچه‌ها بیرون می‌آید و صدای روضه در همه جای شهر می‌پیچد؛ در این میان که مهیای روضه و عزا می‌شویم، بعضی نه فقط به دنبال سیاه‌پوشی خانه و کوچه بلکه به دنبال ترویج فرهنگی هستند که یاد سیدالشهدا(ع) در آن باشد و رنگی از عاشورایی که نیاز به ترویج دارد.

***

نام گروه «صیانه» یا همان خانم‌های آرایشگری که خدامحور فعالیت می‌کنند را حتماً شما هم شنیده‌اید. این خانم‌ها پس از حضوری فعال در جامعه در راستای اصلاح سبک زندگی در حوزه استفاده از لوازم آرایشی، به‌خصوص در آرایش‌های نوظهور اکنون پا را فراتر نهاده و به دنبال کاری نو هستند تا خانم‌ها را در مباحث دینی مشارکتی دوچندان دهند؛ طرحی که هزینه مالی و ریالی چندانی ندارد ولی نوعی باقیات صالحات است که تا عمر داریم و نداریم برای ما ثواب ذخیره می‌کند.

برای اینکه از این طرح بیشتر بدانیم با خانم‌های صیانه‌ای هم‌صحبت می‌شوم. اعظم رضوی که از فعالان فرهنگی و حافظ قرآن است و سکان صیانه را هم در دست دارد در این‌باره می‌گوید: در جبهه فرهنگی انقلاب با خانم‌های آرایشگر وارد شدیم تا در راستای فرمایشات رهبر معظم انقلاب در حوزه جایگاه زن قدمی برداریم. در این مسیر پزشکان را هم برای تأثیرگذاری بیشتر با خودمان همراه کردیم و به‌خصوص برای نخستین بار با حضور در برنامه‌های اعتکافی که برای دختران نوجوان و جوان برگزار می‌شد توانستیم اثرگذار باشیم. چراکه یک مسئله را نه‌تنها یک آرایشگر مبلغ بلکه یک پزشک هم نفی می‌کرد؛ مسئله‌ای که در حوزه کاشت ناخن و مضرات آن بود. این افتخار ما بود که برای نخستین‌بار به‌عنوان یک گروه آرایشگر توانستیم در اعتکاف حضور یابیم؛ این امر نشان از دغدغه و اعتماد مسئولان به ما داشت. پس از این اقدام باتوجه به بررسی میدانی که در جامعه داشتیم که البته بسیار هم مشهود است، تصمیم گرفتیم مشارکتی اجتماعی با خانم‌های خیاط هم داشته باشیم، چراکه معتقدیم یک خیاط معتقد هر لباسی را نمی‌دوزد و جامعه ما به چنین نگاه‌هایی نیاز دارد و فرهنگ‌سازی در این زمینه دست خیاطان است. این شد که گروه خیاطان صیانه را تشکیل دادیم تا لباس‌ها را به پوششی اسلامی برگرفته از هویت خودمان برگردانیم. در مرحله اول شروع به شناسایی کرده و در همین راستا اعلام هم کردیم هرکدام از خانم‌های خیاط طرحی برای پوشش اسلامی بدهد از آن حمایت می‌کنیم.

هم چادر، هم پرچم

خانم رضوی پس از شناسایی و تعامل با خیاطان که حدود ۶۰ نفری می‌شوند اقدام به برگزاری طرح‌های متفاوت و جذابی می‌کند. می‌گوید: پس از اینکه خیاطان با ما همراه شدند طرح‌های مختلفی را برای مشارکت بانوان شروع کردیم. نخستین طرح ما جمع‌آوری پارچه‌ها و چادرهای رنگی و مشکی برای دوخت پرچم ولادت‌ها و شهادت‌های ائمه‌اطهار(ع) بود. در فضای مجازی اعلام آمادگی کردیم و برخی از خانم‌ها خودشان پارچه و چادر می‌فرستادند و برخی آدرس می‌دادند و ما برای دریافت، خدمت آن‌ها می‌رسیدیم. در این مرحله بعضی از چادرها که نو بود و می‌شد استفاده کرد را به نیازمندان اهدا می‌کردیم. اگر امکان داشت چادر را کوتاه‌تر کنیم تا قابل استفاده برای دختران باشد با کمک خیاطانی که به ما پیوسته بودند این کار را انجام داده و به نیازمندش هدیه می‌دادیم. تعدای از این چادرهای‌رنگی‌ را هم به نمازخانه زندان هدیه دادیم که متوجه شدیم نیاز دارند. بقیه پارچه‌ها را به‌صورت پرچم‌های مثلث و مستطیلی می‌دوختیم و البته همچنان هم می‌دوزیم تا سردر خانه‌ها نصب شود. اهدای پرچم هم براساس اعلام نیاز خود خانواده‌هاست.

نکته‌ای که همین‌جا لازم است بگویم این است ما در دو زمینه نیاز به کمک خیران داریم؛ یکی پایه‌های چوبی برای پرچم‌ها و دومی یک گروه هنری برای نوشتن نام ائمه(ع) روی پارچه‌ها.

در کنار این، روسری‌های نو را هم جمع می‌کنیم. مثل چادرها آن‌ها شسته و تمیز می‌کنیم ولی دیگر تبدیلی انجام نمی‌دهیم. اتوکشی می‌کنیم و در فضاهایی مثل بوستان‌ها که باب گفت‌وگو باز می‌شود به افرادی که روسری نیاز دارند هدیه می‌دهیم. جالب است که خیلی از این افراد روسری مناسبی ندارند چون در سبد اقتصادی آن‌ها این موضوع تعریف نشده و هزینه آن را ندارند. روسری‌هایی هم که قابل استفاده نیست اگر بتوانیم تبدیل به گل‌سر و کش مو می‌کنیم. ولی درکل چون پارچه روسری خیلی جای مانور ندارد، درخواست روسری نو از خیران داریم. ما حتی لباس‌های گروه سنی مختلف را هم از خیرانی که اعلام آمادگی می‌کنند جمع‌آوری می‌کنیم. اگر نیاز به تعمیر داشته باشد انجام می‌دهیم و آن را شکیل کرده و به نیازمندش هدیه می‌کنیم.

اهدای چادر از تهران و دیگر شهرستان‌ها

نرجس محتشم‌نیا بیش از ۳۰ سال سابقه کار خیاطی دارد و در حال حاضر مسئولیت حوزه خیاطان صیانه بر دوش او است. می‌گوید: در این یک ماهی که طرح هدیه چادر را شروع کرده‌ایم چادرهای زیادی به ما اهدا شده، ولی یکی از این موارد برایم خیلی جالب بود. برای گرفتن چند چادر به منزل یکی از خانم‌ها رفته بودیم که آن خانم زد زیر گریه و کلی اظهار خوشحالی کرد که چادرش تبدیل به احسن و پرچم روضه ائمه(ع) می‌شود. این خوشحالی را خیلی‌ها دارند. این را هم بگویم که الان از تهران و دیگر شهرستان‌ها هم برای ما چادر می‌فرستند و این واقعاً لطف خدا به ماست.

ما در کنار تمام مواردی که خانم رضوی به آن‌ها اشاره کرد طرح جمع‌آوری لباس عروس و داماد را هم داریم. این لباس‌ها را هم پس از دریافت، تعمیر کرده و شست‌وشو داده و به عروس و دامادهایی که نیاز داشته باشند به صورت رایگان امانت می‌دهیم. این اقدامات ما با هدف استفاده از داشته‌ها و اصلاح الگوی مصرف است که بسیار به آن تأکید شده و رهبر معظم انقلاب هم به آن بارها اشاره کرده‌اند.

از کوچک‌ترین پارچه هم نمی‌گذریم

طاهره غفوری با سابقه ۲۰ ساله در طراحی و دوخت انواع چادر و عبا از دیگر همراهان گروه خیاطان صیانه است. او هم می‌گوید: برای من پوشش بانوان خیلی مهم است و هدفم گسترش پوششی پوشیده در جامعه است که امیدوارم با دعای خیر شما به آن برسم. در همین راستا سال‌هاست در کار طراحی و دوخت انواع چادر و عبا هستم. در طراحی‌ها سعی می‌کنم مدلی را روی کار پیاده کنم که در عین زیبایی، راحت هم باشد و البته در نهایت، قیمتی مناسب هم داشته باشد. در گروه خیاطان برنامه‌ها فرهنگی زیادی برای گسترش فرهنگ حجاب در جامعه داریم. دوستانم اشاره کردند ولی شما در نظر بگیرید که ما از کوچک‌ترین پارچه هم نمی‌گذریم و حتی اگر شده بازوبند یا تل مو درست می‌کنیم. برای دوخت پرچم چون زیاد سؤال می‌شود ما انواع پارچه‌ها در رنگ سبز، سفید، قرمز و مشکی را دریافت می‌کنیم. هر چادر هم حدود چهار پرچم می‌شود. هدفمان زنده نگه داشتن یاد و نام ائمه(ع) است که در گام بعدی قرار است در ایام دهه کرامت پرچم‌های سبز و سفید را در میان خانه‌ها توزیع کنیم.

دوخت لباس حضرت علی‌اصغر(ع) را هم در برنامه داشتیم. سربند و این ملزومات را برای ایام محرم دوختیم تا فرهنگ عاشورایی زنده بماند. وقتی به این فکر می‌کنم که این پرچم‌ها قرار است در سطح شهر و بر در خانه‌ها و در روضه یا مجلس شادی ائمه(ع) خودنمایی کند، خدا را شکر می‌کنم که در این مسیر هدایتم کرد و در کنار خیاطانی هستم که هر لباسی را به هر قیمتی نمی‌دوزند و اختصاصی روی ترویج فرهنگ حجاب با پوششی در شأن بانوان کار می‌کنند.

***

صیانه در حال حاضر حدود ۵۰۰ عضو در کل کشور دارد که تنها ۴۰ شعبه یا عضو آن در مشهد فعال هستند و دیگران از دو سال پیش که این گروه جهادی فعالیت خود را آغاز کرده، زیر شاخه‌ای از صیانه برای ایفای نقشی دینی و فرهنگی شده‌اند. این گروه جهادی در ادامه درنظر دارد برای زنان جوان و دختران سرپرست خانواده یا بی و بدسرپرست که شغل و هنری ندارند، دوره‌های آموزشی رایگان خیاطی و آرایشگری برگزار کند تا پس از کسب مهارت و مدارک، وارد بازار کار شوند. ناگفته نماند خیاطان صیانه هم چه در این ایام و چه در دیگر ایام سال دوخت انواع چادر، چه رنگی و چه مشکی را با ۲۰ درصد تخفیف انجام می‌دهند.

خبرنگار: لیلا لاریچه