به گزارش قدس آنلاین، رویدادی با عنوان «خیمه هنر» که به همت معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری شهرداری تهران از ۶ تا ۱۵ تیرماه، هر شب از ساعت ۱۸:۳۰ تا ۲۲ در فضای باز مقابل تالار وحدت برگزار شد.

بخش اول این رویداد هنری مذهبی، با رونمایی از آلبوم «مقتل‌خوانی» اثر آوازی مشترک حسین علیشاپور و بامداد فلاحتی شب گذشته به پایان رسید. آغاز به کار تولید این پروژه نیز از یک سال قبل بوده که به تازگی و هم‌زمان با آغاز ماه محرم امسال به اتمام رسیده‌ است. این رویداد با هدف بازنمایی جلوه‌های متنوع هنر عاشورایی و ارتقاء سطح زیبایی‌شناسی سوگواری در جامعه طراحی شده بود و با استقبال قابل توجه علاقه‌مندان به هنر و آیین‌های مذهبی مواجه شد.

موسیقی

یکی از شاخص‌ترین بخش‌های «خیمه هنر»، اجرای زنده موسیقی‌های سنتی و آئینی بود. برنامه‌ها با محوریت سوگ و ارادت به اهل بیت (ع) طراحی شده و گونه‌های متنوع موسیقی مذهبی همچون سنج و دمام، شروه‌خوانی جنوب، نی دشتی و مارش‌های سوگ را در بر می‌گرفت. از جمله اجراهای برجسته این بخش می‌توان به حضور خوانندگان پاپ و اجرای متفاوت آنها در قالب سوگ‌خوانی اشاره کرد که از نکات قابل توجه ویژه‌برنامه «خیمه هنر» بود، در این رویداد خوانندگان موسیقی پاپ؛ مصطفی راغب، حامد طاها، حامد محضرنیا، رضا شیری‌، حامد همایون بدون تشریفات معمول در کنار مردم در خیمه هنر حضور پیدا کردند و قطعاتی را در رثای سید و سالار شهیدان امام حسین(ع) و اهل بیت(ع) اجرا کردند که مورد توجه مخاطبان نیز قرار گرفت.

همچنین محمد حشمتی، از خوانندگان باسابقه در حوزه نغمه‌های مذهبی، با اجرای قطعات سنتی عاشورایی به جمع هنرمندان این رویداد پیوست. در بخش دیگری، امیر مرزبان قطعاتی ویژه چون چارپاره‌هایی درباره حضرت حر و مسلم‌بن‌عقیل، و قطعه‌ای مخصوص ظهر عاشورا را اجرا کرد. این اجراها اغلب با همراهی سازهای بادی و تنظیم‌هایی مناسب فضای عزاداری در محیط باز صورت گرفت. اجرای آیینی سنج و دمام توسط هیئت سیدالشهدا (ع) به سرپرستی ناصر ورامینی نیز شور ویژه‌ای به فضا بخشید.

شعرخوانی آیینی

یکی دیگر از بخش‌های فرهنگی «خیمه هنر» به شعرخوانی آیینی اختصاص داشت. در این بخش، شاعران سرشناس عرصه ادبیات مذهبی با قرائت اشعار خود در وصف واقعه کربلا، جلوه‌ای دیگر از اندیشه عاشورایی را به مخاطبان ارائه کردند. در این بخش امیر مرزبان، عبدالرحیم سعیدی‌راد، میلاد عرفان‌پور، هادی جان‌فدا، محمود حبیبی‌کسبی، رضا یزدانی، فریبا یوسفی، ناصر فیض، فاطمه نانی‌زاده و عبدالجبار کاکایی اشعاری را در رثای سید و سالار شهیدان امام حسین(ع)، اهل بیت(ع) و واقعه عاشورا خواندند. این جلسات با استقبال علاقه‌مندان به ادبیات و آئین همراه بود و فضایی متفاوت از سوگواری سنتی در قالب زبان فاخر شعر و ادبیات ایجاد کرد.

هنرهای نمایشی

بخش هنرهای نمایشی «خیمه هنر» نیز با اجرای حدود ۱۰ مجلس شبیه‌خوانی و تعزیه به وقایع مختلف عاشورا اختصاص داشت. اجراهایی همچون نمایش «طفلان مسلم» از جمله برنامه‌هایی بود که همزمان با غروب آفتاب، در فضای آزاد و در برابر جمعیت برگزار می‌شد. همچنین، برنامه‌هایی از جنس نمایشنامه‌خوانی با حضور هنرمندان تئاتر برگزار شد که فضایی تلفیقی از هنر دراماتیک مدرن و عناصر سنتی شبیه‌خوانی فراهم می‌کرد.

همچنین، پروژه موسیقایی-نمایشی «جان بی‌قرار» به نویسندگی و اجرای سجاد افشاریان و احسان عبدی‌پور جمعه‌شب در سالن اصلی تئاتر شهر روی صحنه رفت و با حضور بیش از ۱۵۰۰ تماشاگر، به دو اجرا رسید.

در میان تماشاگران، چهره‌های شناخته‌شده‌ای از جمله اصغر همت، افسر اسدی، حبیب رضایی، محمدرضا خاکی، مسعود دلخواه، محسن حسینی، اتابک نادری، کیومرث مرادی و آرزو افشار حضور داشتند.

پیشتر افشاریان این کار را برای همدلی با مردم در دوران جنگ ۱۲ روزه تحمیلی رژیم صهیونیستی علیه کشورمان رایگان به روی صحنه برده بود که با استقبال مخاطبان مواجه شد.

نمایشنامه‌خوانی

ویژه‌برنامه نمایشنامه‌خوانی‌های رویداد «خیمه هنر» نیز با مدیریت ابراهیم گله‌دارزاده از دهم تا چهاردهم تیرماه در تالار سایه مجموعه تئاتر شهر برگزار شد. در قالب این برنامه، نمایشنامه‌های‌ «غزل کفر» نوشته امیر دژاکام به کارگردانی رضا بهرامی، «من قاضی‌القضاتم که مرگ مرد مهر کردم به مهر» نوشته نصرالله قادری به کارگردانی مهدی نصیری، «مجلس غریب تنهایی» نوشته و کارگردانی رحمت امینی، «پُل» نوشته محمد رحمانیان به کارگردانی حسن جودکی و «عمو هاشم» نوشته و کارگردانی داود فتحعلی‌بیگی خوانده شدند.

در کنار برنامه‌های اجراشده در فضای باز، تالار حافظ نیز میزبان اجرای اپرای عروسکی عاشورا به کارگردانی بهروز غریب‌پور بود. این نمایش که با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته نمایش عروسکی تولید شده، یکی از شاخص‌ترین اجراهای تلفیقی هنر مدرن با مضامین آیینی به شمار می‌رود و مورد توجه مخاطبان خاص‌پسند نیز قرار گرفت.

هنرهای تجسمی

در بخش هنرهای تجسمی، بیش از ۶۵ هنرمند از رشته‌های مختلف مانند نقاشی، تصویرسازی، خط، طراحی پوستر و حجم‌سازی، در شب‌های متوالی این برنامه، به خلق زنده آثار آیینی در برابر دید مخاطبان پرداختند. این آثار با محوریت مفاهیمی مانند ایثار، شهادت، مظلومیت و اندوه اهل بیت خلق شدند و در همان فضای باز در معرض دید عموم قرار گرفتند. در این بخش از خیمه، سعید و سهیل مسیبی (پدر و پسر) نقاشان قهوه‌خانه‌ای، دو اثر با مضمون شهادت علمدار کربلا حضرت ابوالفضل (ع)؛ صحنه‌هایی مانند نبرد حضرت عباس(ع) با مارد بن صدیف سقای کربلا، شماتت حضرت عباس (ع) توسط حکیم بن طفیل، سیدالشهدا بر بالین حضرت ابوالفضل (ع) را ترسیم کردند.

تجربه‌ای موفق همدلی مردم و هنرمندان

در روزهایی که شاهد حمله رژیم صهیونیستی به خاک کشورمان بودیم، بیش از پیش همدلی هنرمندان را حس کردیم از انتشار قطعاتی مانند «علاج»گرفته تا شعرها و داستان های مذهبی.

در شب های منتهی به ماه محرم بود که آتش بس اعلام شد و «خیمه هنر» با هدف خلق یک تجربه نوین از عزاداری طراحی شد؛ تجربه ای که از مفهوم همراهی هنرمندان و مردم به خوبی استفاده کرد و اوقاتی را رقم زد که هنرمندان خودجوش به این رویداد فرهنگی پیوستند و بار دیگر، مفهوم وطن را در شب های عزاداری امام حسین(ع) و یاران ایشان به رخ کشیدند. تجربه‌ای که تلاش دارد مفاهیم عاشورا را با زبان هنرهای معاصر و سنتی، به نحوی گسترده‌ و تأثیرگذار به نسل امروز منتقل کند.

این برنامه نه‌تنها به بازآفرینی سنت‌های دیرینه عزاداری در قالب‌های هنری می‌پردازد، بلکه به دنبال باز کردن باب ارتباط و تعامل هنری پیرامون مفاهیم دینی با بدنه مردم است. در مجموع، برنامه «خیمه هنر» را می‌توان نمونه‌ای موفق از ادغام آیین و هنر در فضای عمومی دانست. رویدادی که توانست هنرمندان برجسته کشور را در حوزه‌های مختلف گرد هم آورد تا با زبان موسیقی، نمایش، نقاشی و شعر، سوگ حسینی را در شهری‌ترین شکل ممکن به نمایش بگذارند. این تجربه، نمونه‌ای از تلاش برای ارتقاء سلیقه هنری عمومی در کنار حفظ شعائر مذهبی بود و نشان داد که می‌توان عاشورا را با حفظ اصالت، از زاویه‌های تازه‌تری نیز روایت کرد.

ادامه «خیمه هنر» با اپرای عاشورا

رویداد هنری «خیمه هنر» در دهه دوم ماه محرم نیز با اپرای عاشورا ادامه خواهد یافت. البته قابل ذکر است که قرار بود اپرای عروسکی «عاشورا» از دهه اول ماه محرم روی صحنه برود و اجرای آن در دهه دوم نیز ادامه پیدا کند ولی با توجه به اینکه گروه برای اجرا در روسیه حضور داشتند و به دلیل شرایط پرواز هواپیماها طی روزهای گذشته، این امر میسر نشد. در نتیجه اپرای «عاشورا» در دهه دوم ماه محرم اجرای خود را آغاز می‌کند. به دلیل اینکه مدت‌ها اپرای «عاشورا» بازتولید نشده بود خیلی وقت و کار صرف شد تا عروسک‌ها و لوازم اپرا مجددا آماده شوند. افرادی که قبلا کار را دیده‌اند در اجرای جدید با ایده‌ها و جلوه‌های جدید مواجه می‌شوند.