زهرا فلاحی کارشناس انرژی در رابطه با یکی از مهمترین تهدیدات امنیتی کشور در زمینه سازوکار غلط توزیع یارانه بنزین و حجم بالایی از مصرف غیربهینه به دلیل اعطای یارانه بنزین به خودرو و عدم دوگانهسوز کردن خودروهای فعال در صنعت حمل و نقل کشور گفت: یکی از مشکلات اساسی در زمان جنگ، عدم توجه به بهینهسازی مصرف بنزین در کشور و به کارگیری حجم بالایی از مصرف بنزین در شرایطی است که کشور نیازمند جدی کنترل مصرف است و این وضعیت به دلیل تخصیص یارانه بنزین به هر خودرو و عدم نظارت دقیق بر دوگانهسوز شدن مصرف صنعت حمل و نقل کشور به وقوع پیوسته است. این سازوکار معیوب همچنین باعث شده که طبقات پرمصرف، ثروتمند و چندخودرویی از یارانه بیشتری بهرهمند شوند، در حالی که اقشار کمدرآمد و فاقد خودرو عملاً از یارانه بنزین بیبهرهاند. در عین حال، مصرف سرانه بنزین در ایران بسیار بالاتر از استانداردهای جهانی است و کشور را در شرایط تحریم و جنگ، در برابر تهدیدات امنیتی آسیبپذیر میکند.
وی در ادامه افزود: در این شرایط، اصلاح ساختار یارانه بنزین از خودرو به فرد، یعنی «تخصیص یارانه بنزین به کد ملی»، به عنوان یک سیاست راهبردی مطرح شده که میتواند ضمن تأمین امنیت انرژی و کاهش وابستگی به واردات، عدالت اجتماعی، کارایی اقتصادی و پدافند غیرعامل کشور را تقویت کند. با تکیه بر تخصیص کامل یارانه سوخت جایگزین بنزین به خودروهای فعال در صنعت حمل و نقل از طریق اعطای سوخت ال پی جی یا سی ان جی به این خودروها، اولا مصرف بنزین صرفا به مصرف شخصی افراد محدود خواهد شد و ثانیا بخش مهمی از مردم در شرایط فعلی به سمت بهینهسازی مصرف و اخذ عواید از سهمیه بنزین به نفر خود خواهند رفت.
این کارشناس انرژی در رابطه با اهمیت و نتایج تخصیص یارانه بنزین به کد ملی گفت: این سیاست مهم و راهبردی علاوه بر ایجاد صرفه در بهینهسازی مصرف بنزین برای مردم چند هدف کلان اقتصادی را همزمان برای کشور و مردم ایجاد میکند؛ اولین و مهمترین هدف از تخصیص یارانه بنزین به کد ملی، مسئله کاهش مصرف بنزین است که مدیریت مصرف بنزین در نظام رفاهی ایجاد خواهد شد و از همه مهمتر اینکه عواید حاصل از اخذ قیمت واقعی بنزین از خودروهای تکسرنشین یا خانوادههای با چند خودرو یا مصرفکنندگان زیاد از خودروهای شخصی به خود مردم خواهد رسید و الزام به خرید مازاد از سهمیه با نرخ آزاد، انگیزه مصرفکنندگان را برای مدیریت مصرف افزایش میدهد.
وی در ادامه افزود: افراد با مصرف بهینه یا فاقد خودرو میتوانند سهمیه خود را بفروشند و از یارانه نقدی بهرهمند شوند. از محل اجرای طرح تخصیص یارانه بنزین به کد ملی بیش از 7 دهک پایین جامعه از یارانه بنزین جدید نفع خواهند برد. از محل تخصیص یارانه بنزین به کد ملی ضریب جینی بهبود بسیار چشمگیری خواهد داشت و این موضوع در شرایط جنگی بسیار مثبت خواهد بود. از طرف دیگر مسئله قاچاق سوخت نیز با ایجاد امکان صادرات بنزین به صورت قاعدهمند و ذیل سازوکار جدید توزیع یارانه بنزین، به طور کامل حذف خواهد شد.
فلاحی گفت: با تخصیص یارانه بنزین به کد ملی، بنزین از کالایی یارانهای و ارزان، به کالایی ارزشمند تبدیل میشود و مردم تشویق میشوند که مصرف خود را اختیاری کاهش دهند. همزمان با توسعه CNG و LPG برای ناوگان حملونقل، وابستگی کشور به بنزین کاهش مییابد، امنیت انرژی افزایش پیدا میکند و در نهایت، این اصلاح ساختاری گامی بزرگ در جهت پدافند غیرعامل و بهبود رفاه عادلانه برای همه ایرانیها است.
نظر شما