زیارت فشرده حرم‌های کاظمین و عسکریین البته به شرط برقراری امنیت، بخش مهمی از زیارت عتبات و اربعین است.
برای زائرانی که از مرز خسروی وارد عراق می‌شوند، بهترین مسیر با توجه به فاصله عتبات، ابتدا زیارت امامین عسکریین در سامرا و سپس امامین کاظمین در کاظمیه بغداد است تا پس از آن پیاده‌روی اربعین را آغاز کنند.
حرم عسکریین(ع) با وجود بازسازی‌ها و گسترشی که در سال‌های اخیر دیده، همچنان از بافت شهری با اکثریت اهل‌سنت شهر منفک است و تهدیدهای سال‌های گذشته، لاجرم حصاری امنیتی بر گرد آن ایجاد کرده است.
اوج فاصله فرهنگی میان حرم و بافت اطرافش را در شارع معتصم و شارع متوکل می‌توان دید که امروز حرم مطهر را احاطه کرده‌اند و غربت ائمه سامرا را فریاد می‌زنند.
در نتیجه، جامعه، فرهنگ و اقتصاد این شهر تقریباً هیچ پیوندی با حرم دو امام(ع) و میلیون‌ها زائرش پیدا نمی‌کند. وضعیتی که به هیچ‌وجه صورت خوبی ندارد و چه‌بسا سبب افزایش شکاف و تعمیق بحران‌های امنیتی در این شهر و سایر مناطق تلفیقی شود.
در گذشته برخی علما برای پر کردن این شکاف و نزدیک شدن جامعه شیعه و اهل‌سنت شهر تلاش‌هایی داشته‌اند؛ از جمله میرزای شیرازی که حوزه معظم خود را به سامرا منتقل کرد و پایه‌گذار مکتب سامرایی در حوزه علمیه این شهر شد.
میرزا در کنار جریان‌سازی علمی در سامرا، به برخی خدمات اجتماعی و رفاهی نیز کمک کرد. تلاش‌های ۲۰ساله‌ای که در آن دوره آثار مثبتی برجا گذاشت، ولی پس از او تداوم نیافت و ناتمام ماند.
جالب اینکه شهر سامرا که زمانی پایتخت خلافت عباسی بوده و حول مسجد جامع کبیرش بنا شده بود، پس از شکل‌گیری حرم عسکریین(ع) تغییر ساختار داده و بافت جدیدش گرد وجود حرم شریف ائمه(ع) شکل می‌گیرد، تا جایی که حتی مسجد جامع نیز در خارج از شهر قرار می‌گیرد و در نخستین تصاویر هوایی، مناره ملویه مشهور مسجد جامع، بیرون حصارهای شهر خودنمایی می‌کند.
به‌نظر می‌رسد وضعیت ایزوله و امنیتی فعلی نمی‌تواند دوام چندانی داشته باشد و بهترین راه، استفاده از رویکردهای تقریبی، وحدت‌گرایانه و مشارکت‌جویانه است.
ثبات و امنیت پایدار حرم عسکریین(ع) در سامرا و حضور مؤثر زائران در این شهر در گرو مشارکت اهالی سامرا و پیوند فرایند زیارت با فرهنگ و اقتصاد این شهر و مردم آن است که زائران و به‌ویژه واقفان می‌توانند نقشی جدی در آن داشته باشند.