تداوم قطعی‌های برق در فصل تابستان، نگرانی‌ها درباره اثر این شرایط بر عملکرد تصفیه‌خانه‌های واحدهای صنعتی را افزایش داده است؛ بخشی که کمتر مورد توجه است، اما چون در مواردی به محیط تخلیه می‌شود، اثر مستقیمی بر کیفیت آب و خاک دارد.
سیستم‌های تصفیه فاضلاب وظیفه دارند پساب تولید شده در فرایند صنعتی را از آلاینده‌ها و ترکیبات مضر پاکساری کنند و خروجی قابل قبولی را تحویل دهند، اما کارکرد این سیستم‌ها از مرحله رسوب‌گیری تا فرآیند هوادهی و ضدعفونی، وابسته به انرژی برق است. بر همین اساس وقفه در تأمین انرژی می‌تواند چرخه تصفیه را مختل کند و به این ترتیب خطر ورود پساب آلاینده به محیط زیست را افزایش دهد. البته چالش اختلال در عملکرد تصفیه خانه‌ها تنها به خاموشی‌ها محدود نمی‌شود. کارشناسان محیط زیست معتقدند که بسیاری از این واحدها حتی در شرایط عادی و بدون قطعی برق نیز به دلیل فرسودگی تجهیزات یا دیگر نقصان‌ها عملکرد مطلوبی ندارند.
صدیقه ترابی؛ معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست جزییاتی را درباره تاثیر قطعی برق بر عملکرد تصفیه‌خانه واحدهای صنعتی و اختلال در سیستم و آلودگی آب بیان کرد و با اشاره به موردی که در یکی از بازدیدهای دوره‌ای مشاهده شده بود، اظهارکرد: هفته‌های گذشته به‌صورت خاص به یکی از واحدهای صنعتی مراجعه شد که گزارش‌هایی درباره آلودگی محیط اطرافش دریافت شده بود. تیم بررسی بدون اطلاع قبلی، بررسی میدانی و نمونه‌برداری انجام داد و حین بازدید مشخص شد که یکی از دغدغه‌های اصلی مسئولان آن واحد، از کار افتادن سیستم تصفیه فاضلاب به دلیل قطعی برق است.
وی ادامه داد: حقیقت این است که بخشی از این ادعا درست است، اما باید گفت که بسیاری از این واحدها حتی در زمان تأمین برق نیز به‌خاطر مشکلات فنی، عملکرد مطلوبی ندارند. به‌عنوان مثال در برخی واحدها سیستم رسوب‌گیر به‌درستی کار نمی‌کند.
قطع برق چه بر سر تصفیه می‌آورد؟
وی در خصوص مشکلات ناشی از قطعی برق تصفیه‌خانه‌ها نیز گفت: با قطع برق ممکن است فرآیند هوادهی که وابسته به برق است، دچار اختلال شود. کل فرآیند تصفیه فاضلاب به برق وابسته است و در صورت قطعی، کارایی آن کاهش می‌یابد و در صورت خروجی به محیط ممکن است آلاینده‌ها نیز وارد محیط شود.
به گفته ترابی پایش و ارزیابی عملکرد واحدهای صنعتی از حدود ۱۶۰ هزار واحد صنعتی در کشور به‌صورت دوره‌ای و هر فصل انجام می‌شود که این پایش‌ها شامل بررسی‌های ادارات کل محیط‌زیست استان‌ها، آزمایشگاه‌های معتمد همچنین خوداظهاری واحدهای صنعتی است.
وی با اشاره به نتایج حاصل از پایش و ارزیابی‌ها اظهارکرد: نتایج این پایش‌ها باید هر فصل به امور مالیاتی اعلام شود تا بر اساس آن، واحدهای آلاینده عوارض آلایندگی پرداخت کنند. واحدهایی که در فهرست آلاینده‌ها قرار نگیرند، از پرداخت این عوارض معاف هستند. بر همین اساس با توجه به وظایف قانونی سازمان حفاظت محیط زیست این گزارش‌ها باید حداقل چهار بار در سال اعلام شود.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست به‌طور خاص درباره فاضلاب شهر تهران گفت: با توجه به موضوع آلودگی رودخانه‌ها در سال‌های گذشته و حتی تا فصل گذشته، اقدامات قانونی گسترده‌ای در مقابل برخی شرکت‌های آب و فاضلاب انجام شد چراکه گاه تخلیه پساب به محیط یا پایین بودن کیفیت خروجی گزارش شده است.
ترابی در پایان تاکید کرد: محیط‌زیست به‌تنهایی نمی‌تواند فقط نظارت و پایش انجام دهد و لازم است اقدامات اصلاحی هم صورت بگیرد.
در این شرایط نظر می‌رسد که علاوه بر مدیریت خاموشی‌ها، باید به ساماندهی عملکرد تصفیه‌خانه‌ها توجه داشت؛ راهکاری که در نهایت به طور هدفمند و پایدار به بهبود زیرساخت‌ها منجر شود و در نهایت از فشار بر اکوسیستم طبیعی نیز کاسته شود.
نظر شما