در میان اقلام خوراکی مورد بررسی توسط مرکز آمار ایران، در ماه میانه تابستان، ۲۴ قلم خوراکی تورم نقطه‌ای بیش از ۵۰درصد ثبت کرده‌اند. کارشناسان معتقدند وضعیت تورم خوراکی‌ها نشان می‌دهد در حال حاضر خانوارهای دهک‌های پایین درآمدی بیش از همیشه نیازمند حمایت‌هایی در قالب دریافت کالابرگ هستند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد اصلی‌ترین دلایل افزایش تورم خوراکی را می‌توان در سه مورد بررسی کرد. نخست کاهش بارش سالانه و به سبب آن کاهش تولیدات کشاورزی در سال جاری است. پیش از این مقامات وزارت جهاد کشاورزی گفته بودند که تشدید چالش‌های اقلیمی، محدودیت منابع آبی، افزایش قیمت نهاده‌ها و تحولات ژئوپلیتیک، موجب شده موضوع قیمت تمام‌شده تولید محصولات کشاورزی و دامی به یکی از دغدغه‌های اصلی بخش کشاورزی در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران تبدیل شود. این موضوع در آمار تولیدات کشاورزی نیز قابل مشاهده است به طوری که منابع مختلف اعلام کرده‌اند که در سال جاری تولید گندم بیش از ۳۰درصد کاهش داشته است.
در کنار این موارد افزایش نرخ ارز نیز به عنوان یکی از اصلی‌ترین دلایل افزایش تورم اقلام خوراکی شمرده می‌شود. دنیای اقتصاد در گزارشی با عنوان «همسویی حرکت گوشت و دلار» هماهنگی مسیر تورم گوشت و تورم دلار بازار آزاد را مورد بررسی قرار داده است. دلار بازار آزاد در مردادماه ۷.۴۵درصد رشد داشته است و بخش اعظمی از نهاده‌های دامی به صورت واردات تامین می‌شود. بنابر این دومین دلیل افزایش اقلام خوراکی را می‌توان افزایش نرخ ارز و به سبب آن افزایش هزینه تولید و نهاده‌های تولید دانست. با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش قیمت خوراکی‌ها تنها به طرف عرضه محدود نمی‌شود. جنگ تحمیلی ۱۲روزه موجب شد تقاضا برای بسیاری از اقلام خوراکی با دوام مانند برنج، ماکارونی، کنسروها و... افزایش پیدا کند. با وجود اینکه اصلی‌ترین اثر جنگ بر افزایش تقاضا اقلام خوراکی و افزایش قیمت‌ها در تیر ماه نمایان شد، با این حال باقی ماندن اثر تورمی جنگ در مقایسه تورم اقلام خوراکی مرداد سال جاری و سال گذشته قابل مشاهده است.
درحالی که در مرداد ماه سال گذشته تنها ۱۳ قلم تورم نقطه‌ای بین ۵۰ تا ۸۲ درصد ثبت کرده بودند. در مرداد سال جاری ۲۴ قلم خوراکی تورم نقطه ای بیش از ۵۰درصددارند که ۶ قلم از آنها تورم بیش از ۱۰۰درصد را ثبت کرده‌اند. تورم نقطه‌به‌نقطه مرداد ماه نشان می‌دهد، برنج ایرانی درجه یک در مرداد ماه سال جاری نسبت به مرداد سال گذشته ۱۴۲.۸درصد افزایش قیمت داشته است. همچنین برنج خارجی درجه یک ۶۰درصد، ماکارونی ۴۹.۶درصد، گوشت گاو و گوساله ۱۶.۸درصد و گوشت گوسفند ۱۶.۱درصد افزایش را نسبت به مردادماه سال ۱۴۰۳ ثبت کرده‌اند. سایر اقلام مانند مرغ ماشینی ۴۲.۲درصد و شیر پاستوریزه ۵۳.۷درصد افزایش را تجربه کرده‌اند. حبوبات نیز تورم نقطه‌ای بالایی در مرداد ماه ثبت کردند؛ به طوری که در این ماه، تورم نقطه به نقطه لوبیاچیتی ۲۴۸درصد، لپه ۱۳۳درصد، لوبیا قرمز ۱۱۶درصد، نخود ۱۰۳درصد و عدس ۷۷درصد گزارش شده اند.
وضعیت تورم ماهانه اقلام خوراکی در مرداد ماه نشان می‌دهد، برنج ایرانی درجه یک که در تیر ماه، ۲۸درصد تورم ماهانه ثبت کرده بود، در مرداد ماه تنها ۰.۱درصد رشد شاخص قیمت داشته است. برنج خارجی درجه یک هم که در تیرماه تورم ماهانه بیش از ۱۰درصدی ثبت کرده بود، در مرداد ماه هیچ افزایش قیمتی نسبت به ماه قبل ثبت نکرد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش شاخص قیمت مصرف‌کننده دو نوع برنج ایرانی و خارجی در مرداد سال گذشته بیشتر از مرداد ماه سال جاری بوده است. به طوری که در مرداد ماه سال گذشته تورم ماهانه برنج ایرانی ۳.۶درصد و برنج خارجی ۴.۶درصد ثبت شده بود. به نظر می‌رسد افزایش شدید قیمت اقلام خوراکی در تیر ماه به عنوان اولین ماه بعد از جنگ تحمیلی ۱۲روزه، موجب شده ظرفیت افزایش قیمت ماهانه این اقلام در ماه مرداد کاهش یابد.
بااین‌حال در مرداد ماه، ۲۱ قلم کالای خوراکی، تورم ماهانه بالاتری از تورم ماهانه کل (۲.۹درصد) داشته‌اند. بالاترین میزان تورم ماهانه در میان خوراکی‌ها برای خیار با ۲۸.۱درصد افزایش شاخص قیمت نسبت به تیر ماه بوده است. در رتبه‌های بعدی قارچ (۱۸.۶درصد) و پرتقال (۱۷.۱درصد) قرار داشته‌اند. اما اقلام مصرفی پرکاربرد دیگری همچون مرغ، ماکارونی، لوبیاچیتی، رب گوجه‌فرنگی، ماست و شیر پاستوریزه نیز تورم ماهانه بیش از ۳درصدی ثبت کرده‌اند. در مقابل، تخم‌مرغ ۴.۶درصد و سیب زمینی ۱۰.۳درصد نسبت به تیرماه کاهش قیمت داشته‌اند.
نظر شما