این چندمین بار است که گفته می‌شود پهپادهای روسی از مرز غربی اوکراین خارج شده و وارد آسمان لهستان می‌شوند. روس‌ها پیش از این گفته بودند این پهپادها یا در نتیجه جنگال از مسیر منحرف می‌شوند، یا اصلاً پهپادی وارد مرز لهستان نشده، چرا که برد مفید این پهپادها در این حد و اندازه نیست. باوجود این، بنا بر گزارش بلومبرگ، در نتیجه این اتفاق حالا ناتو در حال آماده‌سازی پاسخ به این نقض حاکمیت ارضی لهستان است. اما سؤال اصلی اینجاست خبرسازی درباره تحرکات مرزی روسیه، مانند رزمایش زاپاد ۲۰۲۵ که به بزرگ‌نمایی تهدید روسیه برای اروپا و ناتو منتج می‌شود، با چه هدفی صورت می‌گیرد؟
تهدید واقعی یا تحریک تاکتیکی؟
هرچند به لحاظ حقوقی ورود پهپادهای کم‌سرعت و ارزان‌قیمت (هر کدام حدود ۱۰ هزار دلار) نقض قوانین بین‌المللی است، اما به گزارش بی‌بی‌سی، در مقایسه با سامانه‌های موشکی یا رزمایش‌های گسترده روسیه در بالتیک، این پهپادها تهدید استراتژیک محسوب نمی‌شوند. بنا بر گزارش فایننشال تایمز، نفوذ آن‌ها تا عمق ۲۰۰ کیلومتری لهستان، ضعف سیستم‌های دفاعی ناتو را در برابر پهپادهای ارزان در مقایسه با موشک‌های ۴۰۰ هزار دلاری نشان داد. به گزارش سی‌ان‌ان، یکی از پهپادها در ویریکی‌ولا سقوط کرد و خسارت محدودی به بار آورد. این آسیب‌پذیری، غرب را واداشته ناکارآمدی‌های دفاعی خود را با واکنش‌های تند پنهان کند. ناتو برای نخستین بار جت‌های اف-۱۶لهستانی، اف-۳۵هلندی و سیستم‌های پاتریوت آلمانی را برای مقابله به کار گرفت که هزینه گزافی در برابر این تهدید کوچک بود.
اهداف سیاسی پشت واکنش‌های رسانه‌ای غرب
به گزارش گاردین، ناتو و لهستان اصرار دارند این اتفاق را «بی‌مسئولیتی خطرناک» و «تحریک عمدی» معرفی کنند، در حالی که روسیه و بلاروس آن را «تصادفی» و ناشی از جنگال اوکراین می‌دانند. این تناقض، بیش از هر چیز اهداف چندگانه غرب را نشان می‌دهد. نخست، توجیه افزایش بودجه‌های نظامی؛ بنا بر گزارش ناتو، بسیاری از اعضای اروپا اکنون بیش از ۲درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف هزینه‌های دفاعی می‌کنند که یک دهه پیش غیرقابل‌تصور بود. دوم، تثبیت وابستگی امنیتی اروپا به آمریکا، به‌ویژه در سایه تردیدهای دونالد ترامپ درباره تعهد به ناتو. سوم، سرپوش گذاشتن بر اختلافات داخلی اروپا، مانند بحران اقتصادی در فرانسه یا تنش‌های سیاسی در آلمان که وحدت ناتو را تهدید می‌کند.
جنگ در رسانه‌ها به جای میدان نبرد
بنا بر گزارش فایننشال تایمز، دونالد توسک، نخست‌وزیر لهستان این رویداد را «نزدیک‌ترین حالت به درگیری باز» خواند و ناتو ماده ۴ را برای مشاوره امنیتی فعال کرد. به گزارش بلومبرگ، ناتو در حال بررسی پاسخ‌های جمعی، از جمله تقویت دفاع هوایی است. اما این واکنش‌ها به جای مدیریت فنی، تهدید را بزرگ‌نمایی کرده‌اند. به گزارش سی‌ان‌ان، آلمان، هلند و فرانسه هواپیماهای جنگی به لهستان اعزام کردند و شورای امنیت سازمان ملل جلسه اضطراری تشکیل داد. این رویکرد، افکار عمومی را برای پذیرش هزینه‌های نظامی جدید آماده می‌کند و جنگ روانی را جایگزین مقابله واقعی کرده است.
استانداردهای دوگانه و ناکارآمدی ناتو
به گزارش بی‌بی‌سی، ناتو نقض حریم هوایی لهستان را «تهدید وجودی» می‌خواند، اما پروازهای شناسایی غرب نزدیک مرزهای روسیه را نادیده می‌گیرد. این دوگانگی، ادعاهای غرب درباره دفاع از قوانین بین‌المللی را تضعیف می‌کند. به گزارش رویترز، استفاده از جت‌های پیشرفته برای مقابله با پهپادهای ارزان، ناکارآمدی ناتو را نشان می‌دهد. بنا بر گزارش بلومبرگ، این حادثه پرسش‌هایی درباره آمادگی ناتو برای دفاع در برابر فناوری‌های ارزان‌قیمت ایجاد و ضعف‌های ساختاری را عیان کرد. بزرگ‌نمایی این رویداد، تلاشی برای پنهان کردن این ناکارآمدی‌هاست.
پیامدهای منطقه‌ای و جهانی
به گزارش فایننشال تایمز، رزمایش زاپاد ۲۰۲۵ با ۳۰هزار نیروی مشترک روسیه و بلاروس، نگرانی‌های مرزی را تشدید کرده است. لهستان مرز خود با بلاروس را بست و لتونی حریم هوایی شرقی خود را محدود کرد. به گزارش سی‌ان‌ان، ولودیمیر زلنسکی خواستار سپر دفاع هوایی مشترک اروپا شد. این اقدامات نشان‌دهنده تلاش غرب برای استفاده از این رویداد برای تقویت اتحاد شکننده ناتو است، اما خطر تشدید تنش‌های منطقه‌ای را افزایش می‌دهد.
در نهایت باید یادآوری کرد این پهپادها شاید خطر بسیار محدودی داشته باشند، اما به گزارش رویترز، سایه سیاسی و رسانه‌ای آن‌ها سنگین‌تر است. بنا بر گزارش بلومبرگ، ناتو با آماده‌سازی پاسخ، سعی در نمایش قدرت دارد، اما خبرسازی درباره تحرکات مرزی و پهپادها، ابزاری برای فشار بر مسکو، پنهان کردن ناکارآمدی‌ها و حفظ اتحاد است. واکنش بیش از حد، خطر تشدید تنش دارد؛ واکنش ضعیف، روسیه را جسورتر می‌کند. این بازی ظریف، وابستگی غرب به جنگ روانی را نشان می‌دهد و ناتوانی‌اش در ارائه پاسخ‌های منسجم به چالش‌های جهانی را آشکار می‌کند.
نظر شما