پایگاه خبری الجزیره در یادداشتی با عنوان «کروی بودن زمین و چرخش آن، اعجاز علمی و پیشینه قرآنی؛ پیامی جدید برای ملحدان است»، آیات متعدد قرآن کریم را که دال بر کروی بودن زمین است، ذکر و آن را تشریح می‌کند.

در این یادداشت آمده است:

ستاره‌شناسان پس از دهه‌ها مطالعه و تحقیق به این واقعیت پی بردند که زمین به شکل کروی است، اما بیش از 1400 سال پیش قرآن کریم در ذکر این حقیقت حرف اول را زد، چرا که آیات آن بر کروی بودن زمین دلالت و تأیید می‌کند که در واقع زمین بر خلاف تصور گذشتگان خط ممتدی نیست که به یک جا ختم شود.

بنابراین زمین شکلی بیضی مانند توپ دارد که سال طبیعی را در چرخه منظم و یکنواخت خود ایجاد می‌کند و اگر زمین به این شکل گرد نبود، قوانین آفرینش در این سیاره مختل می‌شد و حیات و زندگی بشر در آن غیرممکن بود.

در اینجا هم ثابت می‌کنیم که قرآن کریم نیز هرگز نمی‌گوید که زمین ثابت یا صاف است.

خداوند در آیه 20 سوره غاشیه می‌فرماید: «وَإِلَی الْأَرْضِ کَیْفَ سُطِحَتْ: و به زمین که چگونه گسترده شده است». کلمه «سطحت» به معنای صاف و پهن شدن زمین در برابر مردم است، هر چقدر روی زمین راه بروی، آن را در برابر خود صاف می‌یابی که این تنها در صورت کروی بودن شکل زمین ممکن می‌شود.

همچنین خداوند متعال در آیه 40 سوره یاسین می‌فرماید: «لَا الشَّمْسُ یَنبَغِی لَهَا أَن تُدْرِکَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّیْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَکُلٌّ فِی فَلَکٍ یَسْبَحُونَ: نه خورشید را سزد که به ماه رسد و نه شب بر روز پیشی جوید و هر کدام در سپهری شناورند».

 این در پاسخ به پیشینیان آمده بود که می‌گفتند روز با روشنایی آغاز می‌شود و سپس شب به دنبال آن می‌آید، پس گویا خداوند متعال به آنها می‌فرماید: روز بر شب و شب بر روز مقدم نیست، بلکه هر دوی آنها به طور همزمان وجود دارد. یعنی در حالی که بخش‌هایی از کره زمین در تاریکی فرورفته است بخش‌های دیگری از آن روز شده است که این دال بر کروی بودن زمین است.

خداوند در آیه 5 سوره زمر هم می‌فرماید: «خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ یُکَوِّرُ اللَّیْلَ عَلَی النَّهَارِ وَ یُکَوِّرُ النَّهَارَ عَلَی اللَّیْلِ وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ کُلٌّ یَجْرِی لِأَجَلٍ مُسَمًّی أَلَا هُوَ الْعَزِیزُ الْغَفَّارُ: آسمان‌ها و زمین را به حق آفرید، شب را بر روز می‏پیچد، و روز را بر شب، و خورشید و ماه را مسخر فرمان خویش قرار داد، هر کدام تا سرآمد معینی به حرکت خود ادامه می‌‏دهند، آگاه باشید او قادر بخشنده است.»

کلمه (تکویر) که مصدر فعل (کورت) است به معنای پیچیدن چیزی و به شکل مدور در آوردن آن است، نظیر پیچیدن عمامه بر سر و ابن جریر طبری در تفسیر خود آورده است که معنای یکور اللیل علی النهار و یکور النهار علی اللیل به معنای این است که خداوند شب را بر روز می‌اندازد و آن را می‌پوشاند و روز را بر شب می‌اندازد و روز آن را پس می‌زند و خود ظهور می‌کند و این امر پیدایش شب و روز را ثابت می‌کند که بطور متوالی و لا ینقطع صورت می‌گیرد.

به هر حال قرآن مجید در مورد نظام نور و ظلمت و پیدایش شب و روز تعبیرات گوناگونی دارد که هر کدام به نکته‌ای اشاره می‌کند و از زاویه خاصی به آن می‌نگرد:

بنابراین تکویر اللیل علی النهار به معنای پوشاندن دایره‌وار شب با روز و روز با شب و دال بر کروی بودن زمین است.

از آیات دال بر کروی بودن زمین آیاتی است که خداوند در آن از إیلاج اللیل فی النهار وإیلاج النهار فی اللیل می‌فرماید:

خداوند در آیه 13 سوره فاطر می‌فرماید: «یولج اللیل فی النهار و یولج النهار فی اللیل: شب را در روز تدریجا وارد می‌کند، و روز را در شب». در اینجا سخن از ورود مخفیانه و بی سر و صدای شب در روز و روز در شب است.

آیه 27 سوره آل عمران جایی که خداوند متعال می‌فرماید: «تُولِجُ اللَّیْلَ فِی الْنَّهَارِ وَتُولِجُ النَّهَارَ فِی اللَّیْلِ وَتُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَتُخْرِجُ الَمَیَّتَ مِنَ الْحَیِّ وَتَرْزُقُ مَن تَشَاء بِغَیْرِ حِسَابٍ: شب را در روز داخل می‌کنی، و روز را در شب، و زنده را از مرده بیرون می‌‏آوری، و مرده را از زنده، و به هر کس بخواهی، بدون حساب، روزی می‌‏بخشی».

داخل شدن در اینجا به این معناست که شب آهسته و به تدریج تبدیل به روز می‌شود و برعکس. این پدیده صرفاً زمانی رخ می‌دهد که زمین کروی باشد. اگر زمین مسطح باشد تبدیل شب به روز و روز به شب به طور ناگهانی صورت می‌گیرد.

آیه 61 سوره حج خداوند متعال می‌فرماید: «ذَلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ یُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَیُولِجُ النَّهَارَ فِی اللَّیْلِ وَأَنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ: این است (برهان حق) که خدا شب تار را در روز روشن پنهان می‌کند و روز روشن را در شب تار، و خدا (به صدای اهل عالم) شنوا و (به دقایق امور خلق) بیناست».

خداوند در آیه 29 سوره لقمان نیز می‌فرماید: «أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَیُولِجُ النَّهَارَ فِی اللَّیْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ کُلٌّ یَجْرِی إلی أَجَلٍ مُّسَمًّی وَأَنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ: آیا ندانسته‌ای که خدا شب را در روز فرو می‌برد و روز را در شب فرو می‌برد و خورشید و ماه را مسخّر و رام کرده است که هر کدام تا مدتی معین روانند و یقیناً خدا به آنچه انجام می‌دهید، آگاه است».

در این آیات، ولوج از نظر لسانی به معنای دخول است و چون معقول نیست وقتی وارد وقت دیگر شود، برای ما روشن است که مراد از شب و روز در اینجا محل وقوع آنها یعنی زمین است. به این معنا که خداوند تبارک و تعالی به تدریج نیمی از زمین را که تاریکی شب بر آن حاکم است، در محل نیمه‌ای که روشنایی روز بر آن حاکم است، وارد می‌کند که این هم بر کروی بودن زمین و هم از چرخش دورانی زمین حکایت دارد و به طور غیرمستقیم به چرخش کره زمین حول محور خود در برابر خورشید اشاره دارد که البته این امر نشانه نظم عالی حاکم بر نظام طبیعی است که زبان از توصیف آن قاصر است.

از جمله آیات دیگر دال بر کروی بودن زمین آیاتی است که در آن سلخ النهار من اللیل آمده است. منظور این است که خداوند متعال نور روز را از نقاطی از زمین که شب آن را می‌پوشاند، کم کم می‌برد، همان گونه که پوست قربانی را به تدریج از تمام بدن آن جدا می‌کند و این جز با گردش زمین حول محور خود در مقابل خورشید امکان‌پذیر نیست.

در این متن قرآنی قبلاً به نازکی لایه روز در نیمکره رو به خورشید اشاره شده است، واقعیتی که بشر تا پس از بازدید از فضا در نیمه دوم قرن بیستم به آن پی نبرده بود و این همچنین نشانه اعجاز قرآن است که لایه نازک روز را به پوست نازک قربانی شبیه می‌کند و تأکیدی بر این است که تاریکی منشأ جهان هستی است و روشنایی روز پدیده‌ای نازک و گاه به گاه است که فقط در لایه‌های زیرین پوشش گازی زمین در نیمه آن رو به خورشید ظاهر می‌شود که به‌طور پیوسته با چرخش زمین حول محور خود در مقابل خورشید ظاهر می‌شود.

همچنین آیه 88 سوره النمل نیز از کروی بودن زمین خبر می‌دهد جایی که خداوند متعال می‌فرماید: «وَتَرَی الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِیَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ صُنْعَ اللَّهِ الَّذِی أَتْقَنَ کُلَّ شَیْءٍ إِنَّهُ خَبِیرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ: و کوه‌ها را می‌بینی [و] می‌پنداری که آنها بی‌حرکتند و حال آنکه آنها ابرآسا در حرکتند [این] صنع خدایی است که هر چیزی را در کمال استواری پدید آورده در حقیقت او به آنچه انجام می‏‌دهید آگاه است».

و عبور کوه‌ها هنگام عبور ابرها استعاره از گردش زمین حول محور خود و حرکت آن در مدار خودش است، زیرا کوه‌ها بخشی از زمین هستند و پوشش گازی زمین که در آن ابرها در حرکتند نیز با پیوند گرانش به زمین مرتبط می‌شود و حرکت ابرها با حرکت زمین منظم می‌شود.

از آیات دیگری که از کروی بودن زمین خبر می‌دهند جایی است که از پوشاندن روز با شب گفته می‌شود

خداوند در آیه 54 سوره اعراف نیز می فرماید: ﴿إِنَّ رَبَّکُمُ اللّهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَی عَلَی الْعَرْشِ یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهَارَ یَطْلُبُهُ حَثِیثًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ أَلاَ لَهُ الْخَلْقُ وَالأَمْرُ تَبَارَکَ اللّهُ رَبُّ الْعَالَمِینَ ﴾ (در حقیقت پروردگار شما آن خدایی است که آسمانها و زمین را در شش روز آفرید سپس بر عرش [جهانداری] استیلا یافت روز را به شب که شتابان آن را می‌طلبد می ‏پوشاند و [نیز] خورشید و ماه و ستارگان را که به فرمان او رام شده‏ اند [پدید آورد] آگاه باش که [عالم] خلق و امر از آن اوست فرخنده خدایی است پروردگار جهانیان) و در اینجا نیز پوشاندن شب و روز با یکدیگر نظیر آیات قبلی گواه بر کروی بودن زمین است.

همچنین خداوند در آیه 3 سوره رعد می‌فرماید: «وَهُوَ الَّذِی مَدَّ الأَرْضَ وَجَعَلَ فِیهَا رَوَاسِیَ وَأَنْهَارًا وَمِن کُلِّ الثَّمَرَاتِ جَعَلَ فِیهَا زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهَارَ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ: و اوست کسی که زمین را گسترانید و در آن کوه‌ها و رودها نهاد و از هر گونه میوه‏‌ای در آن جفت جفت قرار داد روز را به شب می ‌پوشاند قطعاً در این [امور] برای مردمی که تفکر می‌کنند نشانه‏‌هایی وجود دارد».

این دو آیه نیز اشاره خوبی به کروی بودن زمین و چرخش آن حول محور خود در مقابل خورشید دارد، یک چرخه کامل در هر روز، که مدت زمان آن در زمان کنونی ما 24 ساعت است که نشانه قدرت الهی است و اگر زمین کروی نبود نمی‌توانست حول محور خود بچرخد، حتی اگر حول محور خود نمی‌چرخید روز و شب به طور متوالی پدید نمی‌آمد.

و بدین گونه است که ما شاهد اعجاز علمی در قرآن کریم هستیم که خود گوینده، آفریننده است یعنی این دلیل مادی گواه بر خلقت آن به دست پروردگار واحد جهانیان است تا پیامی جدید و فریادی آشکار بر سر ملحدان و مشرکانی باشد که درباره قدرت خلقت خداوند متعال افترا می‌زنند.