روزنامه شرق در سرمقاله خود نوشت: مدیران دولتی بهطور مکرر ادعا میکنند که افزایش قیمتها، بهویژه در بازارهای سرمایه، تنها مسئلهای روانی و ذهنی است که توسط شبکههای مجازی اجتماعی دامن زده میشود. آنها بر این باورند که افزایش قیمتها مانند طلا و دلار نباید واقعیت اقتصادی را منعکس کند و بهطور معمول از آن بهعنوان یک پدیده "حبابی" و "دور از واقعیت" یاد میکنند. این ادعاها، بهطور ضمنی، روانیبودن قیمتها را معادل نادرستی و غیرعلمی بودن میدانند و معتقدند که میتوان ذهنیت مردم را دستکاری کرده و آنها را فریب داد.
با این حال، علم اقتصاد نئوکلاسیک این مسائل را از زاویه متفاوتی تفسیر میکند. این رویکرد بر این اساس استوار است که ذهنیت و انتظارات مردم، بر پایه اطلاعات موجود، نقش کلیدی در تصمیمگیریهای اقتصادی ایفا میکنند. مردم از همان اطلاعاتی بهرهمند هستند که دولت در اختیار دارد و درنتیجه، نمیتوان بهسادگی ذهنیت آنها را تغییر داد یا آنها را فریب داد. تغییر سیاستهای دولت میتواند ذهنیت مردم را تغییر دهد، اما نمیتوان برای همیشه مردم را به اشتباه انداخت و از افزایش قیمتها بهعنوان یک "حباب" یا "مسئله روانی" یاد کرد.
انتظارات مردم از آینده اقتصادی معمولاً بر اساس تجربههای گذشته و پیشبینی از رخدادهای آینده شکل میگیرد. وقتی اتفاقات خاصی، مانند تغییرات سیاسی یا اقتصادی در داخل یا خارج از کشور، رخ میدهد، مردم پیشبینی میکنند که ممکن است تورم شدید یا کمبود کالاها رخ دهد و این انتظار باعث افزایش قیمتها در بازارهای خاص میشود. در چنین شرایطی، ذهنیت مردم و پیشبینی آنها از آینده بهویژه در بازارهایی مانند طلا و ارز، ریشه در واقعیتهای اقتصادی دارد و نمیتوان آن را صرفاً بهعنوان یک واکنش روانی بیاساس نادیده گرفت.
تحلیل افزایش قیمتها و وضعیت بازار باید بر اساس درک دقیق از ذهنیت و انتظارات مردم صورت گیرد. مدیران دولتی نمیتوانند همیشه برچسب "روانی بودن" را به قیمتها بزنند، چرا که این ذهنیت مردم است که بر اساس واقعیتهای اقتصادی و پیشبینی از آینده شکل میگیرد. برای اصلاح وضعیت، باید تلاش کرد تا با واقعبینی و درک درست از شرایط اقتصادی، مردم را به درستی هدایت کرد و از تلاشهای غیرواقعی برای فریب آنها خودداری کرد.
نظر شما