روزنامه اعتماد طی یادداشتی به مذاکره صورت گرفته در روز شنبه اشاره کرد و نوشت: به دور از خوش‌بینی غیرواقع‌بینانه باید اذعان کرد نتیجه دور اول گفت‌وگوهای ایران و آمریکا با میانجیگری عمان امیدوارکننده و حاوی نشانه‌های روشنی برای برون‌رفت از بحران است. کاخ سفید پس از پایان دور اول مذاکرات استیو ویتکاف تصریح کرد که مذاکرات بسیار مثبت و سازنده بوده است. عراقچی نیز هر چند محتاطانه مذاکرات را در فضای احترام متقابل، محکم و آینده‌نگر توصیف کرده است. بدر بن حمد البوسعیدی گفت‌وگوها را در فضایی «دوستانه» و تلاش برای «توافقی منصفانه و الزام‌آور» توصیف کرد.
اولین مانع گفت‌وگوها موضوع «مستقیم -غیرمستقیم» بود. مدیریت رسانه‌ای گفت‌وگوها همیشه پاشنه‌آشیل است. به‌رغم سخنان تند مقامات آمریکا و جریان‌های افراطی ضدمذاکره، گفت‌وگوهای عمان در تهران به‌طور هوشمندانه مدیریت شد. مذاکرات سیاسی علاوه بر محتوا نیازمند مدیریت رسانه‌ای است. اعمال حاکمیت بر فضای رسانه‌ای و سبقت در بیان روایت‌های درست، همان مدیریت هوشمندانه دیپلماسی عمومی است که در مذاکرات اخیر شاهد بودیم.
هر گفت‌وگویی به معنای مذاکره نیست و هر مذاکره‌ای لزوما به توافق منجر نمی‌شود. گفت‌وگوهای عمان مقدمه‌ای بود برای دستیابی به چارچوب مذاکره. عدم تفکیک این مفاهیم ممکن است بر سطح توقع مردم تاثیرات ویرانگری بگذارد. اسراییل و شخص نتانیاهو اصلی‌ترین مانع مناسبات ایران و آمریکاست. گزاره «تا زمانی که ایران اسراییل را به رسمیت نشناسد، امکان توافق وجود ندارد» چندان مقرون به صحت نیست. شواهد متعددی از تفکیک منافع واشنگتن و اسراییل وجود دارد. وادار کردن ایران به شناسایی اسراییل از مطالبات آمریکا نیست. آمریکا به‌دنبال مدیریت منازعه ایران و اسراییل است و ایران می‌تواند ابتکار عمل را در دست گیرد.
نتیجه مثبت گفت‌وگوهای عمان نمایانگر اراده طرفین برای حل اختلافات از طریق دیپلماسی است. لازمه استمرار این اراده، پرهیز از مطالبات حداکثری است. طرح موضوعاتی مثل سناریو لیبی برای ایران، توسط نتانیاهو، انداختن پوست خربزه زیر پای واشنگتن بود. ضروری است تهران و واشنگتن راهبرد ضدیت با منافع یکدیگر را کنار بگذارند و به تعریف مشترکی از منافع طرفینی دست یابند.
نمی‌توان از فضای مثبت سخن گفت و از کاسبان تحریم غافل ماند. برای آنها توافق یعنی از دست دادن منافع میلیاردی. گره زدن حل همه مشکلات به مذاکره نیز خطاست. یک سر کلاف اقتصاد در سیاست خارجی است. باید تحریم‌ها برداشته شود تا کشور به عقب برنگردد. گره زدن اقتصاد کشور به شرکت‌های آمریکایی بهترین راهکار است، همان‌طور که در برجام نوسازی ناوگان هوایی از طریق ایرباس و بویینگ انجام شد.
نظر شما