پیشرفت‌های صنعت فضایی کشورمان در چند سال اخیر باعث شده رسانه‌های خارجی به ویژه آمریکایی و اروپایی، به این موضوع اعتراف کنند؛ اخیراً خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ در گزارشی نسبت به قدرتمندشدن برنامه فضایی ایران با وجود تحریم‌های سنگین ایالات متحده آمریکا اشاره کرده است. این خبرگزاری، صنعت فضایی جمهوری اسلامی ایران را یکی از پیشرفته‌ترین برنامه‌های فضایی خاورمیانه دانسته است.

صنعت فضایی کشورمان همچون سایر برنامه‌ها و صنایع راهبردی جمهوری اسلامی ایران تحت شدیدترین تحریم‌های ایالات متحده آمریکا به ویژه تحریم‎ های دولت اول دونالد ترامپ قرار دارد. تحریم‌هایی که به بهانه‌های مقابله با توانمندی‌های نظامی-موشکی وضع شده بود تا بتواند مانع از رشد برنامه‎های فضایی ایران شود.

جمهوری اسلامی با همکاری مشترک روسیه در زمینه فناوری‌های فضایی عملاً به رشد پیشرفت خودش افزوده است. همکاری که سابقاً با خرید تسلیحات آفندی-پدافندی از روسیه و فروش پهپاد به روسیه از سوی کشورمان گسترده شده بود.

خودکفایی ایران در 15 سال

در دهه 80 و در دولت های نهم و دهم جمهوری اسلامی ناچار بود برای پرتاب ماهواره‌هایش، ایتالیا را شریک صنعت خودش کند؛ افزایش سطح فناوری صنایع و پژوهشگاه‌ها باعث شد ایران توانایی ساخت و پرتاب ماهواره را به دست بیاورد. با روند رو به رشد این صنعت راهبردی در ۱۵ سال گذشته، ایران اکنون در تمامی مراحل صنعت فضایی به خودکفایی رسیده است. هرچند که همکاری با سایر کشورها از جمله فدراسیون روسیه همچنان ادامه دارد، اما جایگاه ایران بالاتر از کشورهای منطقه مثل امارات متحده عربی، عربستان سعودی، مصر، ترکیه و پاکستان یا حتی رژیم صهیونیستی قرار دارد.

این صنعت در رژیم صهیونیستی یا کشورهای نامبرده صرفاً وارداتی است؛ هرچند وضعیت اسرائیل متفاوت از سایر کشورهای منطقه است. نفوذ و لابی، باندهای طرفدار اسرائیل در کشورهای غربی موضوعی کاملاً واضح بوده و از نظر اطلاعاتی کاملاً حمایت می‌شود.

باید توجه داشت، صنعتی که با کمک ایالات متحده و غرب یا بعضی کشورهای شرق آسیا همچون چین، ژاپن و کره جنوبی بنیان گذاری شده اساساً فاقد هویت ملی است؛ ضمن اینکه بومی شدن آن وابسته به صلاح‌دید کشور ارائه دهنده خدمات می‌باشد. چرا که این فناوری راهبردی است و کشورهای دارنده آن به سادگی همکاری نمی‎کنند.

کشور پاکستان و ترکیه که خط سیر صنایع دفاعی‌شان در 70 سال گذشته ممتد و بدون فاصله بوده نیز، هنوز نتوانسته‌اند به جایگاه فعلی جمهوری اسلامی ایران برسانند. ترک‌ها ساخت و پرتاب ماهواره‌هایشان را به آمریکایی‌ها می‌سپارند و پاکستانی‌ها نیز آن را به عهده چینی‌ها می‎گذارند. مصر، عربستان و امارات نیز برای ساخت و پرتاب ماهواره تقریباً در همه بخش‌‎های این صنعت کاملاً نیازمند آمریکایی‌ها، اروپا، روسیه، چین و ژاپن هستند.

می‌توان گفت به غیر از رژیم صهیونیستی، تنها کشوری که چرخه فناوری فضایی کاملی دارد جمهوری اسلامی ایران است. از این حیث که این حوزه علمی بومی شده و تحریم‌های غربی‌ها به ویژه محدویت‌های سیاسی کاخ سفید عملاً اثرگذاری نخواهد داشت.

خبرنگار: حمید اسدی