سومین اجلاس کنفرانس همکاریهای ایران و آفریقا درحالی این روزها در کشورمان در حال برگزاری است که دولت چهاردهم عزم دارد طبق برنامه‌ریزیها سهم ایران از بازار قاره آفریقا را به ۱۰ میلیارد دلار در سال برساند. چشم‌انداز سهم ۱۰ میلیارد دلاری ایران از بازار آفریقا، صرفاً یکی از عرصه‌های همکاریها و گسترش مناسبات میان ایران و کشورهای آفریقایی است و علاوه بر آن، از منظر سیاسی و بین المللی و همچنین اشتراکات دینی میتوان با برخی کشورهای آفریقایی روابط گسترده‌تری برقرار کرد.
رقابت قدرتهای صنعتی و غیرصنعتی در آفریقا
در همین راستا، جعفر قنادباشی کارشناس مسائل حوزه آفریقا در گفت‌وگو با قدس درباره ظرفیتها و فرصتهای همکاریهای همه جانبه جمهوری اسلامی ایران با کشورهای قاره آفریقا، اظهار کرد: آفریقا ظرفیتهای بیشماری در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برای گسترش مناسبات دارد، اما متأسفانه طی چند دهه گذشته صرفاً بخشی از ظرفیتهای این قاره مورد توجه قرار گرفته است. حتی گاهی اوقات نیز تصمیمات و توافق بسیار خوبی صورت گرفته که دلیل عدم پیگیری و اجرایی کردن آن از سوی مسئولان کشورمان متوقف مانده است. علاوه بر این، مسئله بعدی این است که روابط ما با آفریقا در حوزه اقتصادی یا فرهنگی دچار افت و خیزهای بزرگی شده و حتی گاهی سطح مناسبات به صفر رسیده است و همین موجب برخی بدبینی برخی حکومتهای آفریقایی نسبت به کشورمان شده است.
قنادباشی معتقد است: آفریقا آنچنان ظرفیت وسیع اقتصادی دارد که در حال حاضر محل رقابت شدید قدرتهای صنعتی و غیر صنعتی است و همین موضوع خودش نشانه روشنی بر ظرفیتهای بزرگ این قاره است. شاهدید تمام کشورهای صنعتی و نیمه صنعتی سعی کرده‌اند روابط دقیق، منظم و برنامه‌ریزی شده‌ای را با آفریقا در عرصه‌های گوناگون همچون بهره‌برداری از مواد خام، محصولات کشاورزی و معدنی، سرمایه‌گذاری در طرح‌های مشترک و سودآور و بهره‌برداری از بازارهای مختلف آن داشته باشند. از سوی دیگر، کشورهای آفریقایی بازار مناسبی برای صادرات محصولات ایرانی است.
بازاری برای صدور خدمات فنی و مهندسی
این کارشناس حوزه آفریقا گفت: در همین راستا، صدور خدمات فنی و مهندسی به آفریقا جزو ظرفیتهای همکاری اقتصادی با این قاره محسوب میشود. کشورمان دارای دانش و توانایی بسیار بالایی در حوزه خدمات فنی و مهندسی است و میتواند از این توانمندی برای صادرات خدمات به آفریقا بهره ببرد. بسیاری از متخصصان و دانش آموختگان ایرانی میتوانند در عرصه کشاورزی، مهندسی، عمرانی و حتی پزشکی همکاریهای اقتصادی و ارائه خدمات داشته باشند و درآمدهای قابل توجهی کسب کنند. همچنین محصولات حوزه الکترونیک، ساختمان و منسوجات ایران خواستار فراوانی در افریقا دارد و تولید و صادرات چنین کالاهایی به سایر کشورها و کشف بازارهای جدید یکی از ضرورتهای شکوفایی و تداوم حیات صنعتی ایران است.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران خواستار راه‌اندازی چندین سرمایه‌گذاری مشترک در عرصه مواد غذایی است. یکی از این عرصه‌ها، ماهیگیری است. افریقا به دلیل احاطه و نزدیکی آن به اقیانوس هند و اطلس و دریای مدیترانه میتواند نیازمندیها و سرمایه‌گذاریهای ایران در حوزه ماهیگیری و محصولات آبزی را تأمین کند. از سوی دیگر، در کشت فراسرزمینی هم میتوان با آفریقا همکاری داشت زیرا بسیاری از سرزمینهای آفریقا دارای قابلیتهای بسیار مناسب آب‌وهوایی هستند. زمینهای آفریقا اغلب مواقع قابلیت کشت در طی سال را دارند.
ظرفیتهای سیاسی و فرهنگی قاره سیاه
قنادباشی افزود: فارغ از حوزه اقتصادی، آفریقا در عرصه‌های سیاسی نیز میتواند نقش‌آفرین باشد. یکی از مهمترین چالشها برای دولتها در عرصه سیاست خارجی، چالشهایی است که در نظام بین الملل و در ارتباط با نهادهای بین المللی اتفاق می‌افتد. در همین راستا، آفریقایی‌ها سهم عمده‌ای در حل مناقشه‌ها دارند و میتوان از آرای مثبت و همراهی دولتهای آفریقایی در نهادها و سازمانهای بین المللی به نفع کشورمان بهره جست. ایران میتواند از ظرفیت ۵۴ رأی کشورهای آفریقایی که نزدیک به یک سوم آرای جهان است، در مجامع مختلف جهانی بهره‌برداری کند. همچنین میتوان گفت از ۱۲۰ کشور آفریقایی حدود یک سوم آن جزو جنبش غیر متعهدها هستند.
وی تصریح کرد: اما در عرصه فرهنگی نیز، باید گفت نیمی از کشورهای آفریقایی جزو کشورهای اسلامی محسوب میشوند و همین میتواند فرصت و بستر مناسبی را برای صدور محصولات فرهنگی کشورمان فراهم کند. کشورهای اسلامی آفریقا این ظرفیت را دارند که همراه و همکار ما در پیشبرد مقاصد اسلامی باشند و ما را در تعمیق و احیای فرهنگ و تمدن اسلامی یاری رسانند. تمامی اینها در صورتی محقق خواهد شد که برگزاری نشستها و کنفرانسهای مشترک با آفریقا به صورت تشریفاتی نباشد و پس از چنین مجامعی، پیگیریها برای عملیاتی ساختن توافقات و افزایش همکاریها در عرصه میدانی انجام شود. همچنین ضرورت دارد مطالعات بیشتری درباره نحوه و زمینه‌های همکاری با کشورهای آفریقایی انجام شود و اقدامات سازنده و زیربنایی قربانی برگزاری جلسات پر سروصدا و بدون هدف نشود.
انتهای پیام/
نظر شما