ایشان در دیدار تاریخی با نمایندگان مجمع طلاب و فضلای حوزه‌های علمیه، با تأکید بر نقش بی‌بدیل این نهاد در بقای نظام، فرمودند: «اگر بخواهیم نظام اسلامی و انقلابی بماند، حوزه علمیه قم باید انقلابی بماند». به مناسبت این یادبود ماندگار، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجلال رضوی‌مهر، رئیس مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه‌های علمیه، در یادداشتی به تبیین شاخصه‌ها و الزامات حوزه انقلابی پرداخته است. آنچه می‌خوانید، مروری است بر این سند راهبردی که چراغ راه حوزه قرن آینده خواهد بود.
مقام معظم رهبری با بیانی راهگشا فرمودند: «اگر بخواهیم نظام اسلامی بماند و انقلابی بماند، حوزه علمیه قم باید انقلابی بماند». این سخن عمیق در جلسه‌ای تاریخی بیان شد که نمایندگان مجمع طلاب و فضلای حوزه‌های علمیه در دیدار با ایشان حضور یافتند. پس از طرح این مسئله اساسی، برنامه‌های متعددی در حوزه‌های علمیه به ویژه حوزه مبارک قم طراحی و دفتری ویژه جهت تحقق رسالت نوین «حوزه انقلابی» تأسیس شد.
مفهوم کلیدی این بیانات آن است که انقلابی‌بودن حوزه علمیه نه صرفاً یک ویژگی موقتی، بلکه ضرورتی همیشگی برای تداوم نظام اسلامی است. این امر مستلزم آن است که این نهاد مقدس در ابعاد مختلف به وظایف خود پایبند باشد. نخست آنکه مبانی امامتِ انقلاب اسلامی و منظومه فکری بنیانگذار کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی(ره)، به هیچ‌وجه نباید در ساحت علمی و عملی حوزه‌ها به فراموشی سپرده شود. باید آموزه‌های ایشان در عرصه‌های گوناگونی مانند فقه انقلابی، اصول پیشرو، کلام ناب شیعی، تفسیر قرآن به قرآن و نیز ایده‌ها و طرح‌های بدیع امام راحل(ره) در محافل علمی تبیین و تدریس گردد تا این کهکشان بی‌بدیل فکری به نسل‌های آینده منتقل شده و استمرار یابد.
دیگر آنکه حوزه انقلابی می‌بایست با حفظ روحیه اجتهاد پویا و پاسخگویی به نیازهای زمان، پرچمدار دفاع از ارزش‌های اصیل اسلامی و آرمان‌های انقلاب در برابر تحریف‌ها و التقاط‌های فکری باشد. این رسالت خطیر زمانی محقق می‌شود که طلایه‌داران حوزه با درک صحیح از شرایط روز و التزام عملی به گفتمان انقلابی، در عرصه‌های علمی و اجتماعی پیشتاز باشند.
از سویی، ایده‌ها و مبانی مکتب فقهی مقام معظم رهبری و اصول تفسیری ایشان نیز باید در گستره‌ی حوزه‌های علمیه بازنشر و ترویج یابد. این مسیر، بخشی از فرآیند ضروری برای تحقق رسالت حوزه‌ی انقلابی است. دوم آنکه حوزه‌ی ما باید همواره در تراز تمدن نوین اسلامی گام بردارد؛ حوزه‌ای که می‌خواهد پیشوای امت اسلام در سراسر جهان باشد، لازم است در تمامی جوانب علمی، تربیتی و مدیریتی، رشد و تعالی خود را به نمایش گذارد. به فضل الهی، امروز شاهدیم ارکان حوزه، از مرجعیت معظم تا شورای عالی جامعه‌ی مدرسین و مدیریت حوزه، در تلاشند تا این شرافت، فضیلت و پیشوایی را حفظ کنند.
امروز دفتر «فقه معاصر» با تولیدات غنی و محتوای پاسخگو به نیازهای جامعه اسلامی، نمادی از این حرکت رو به جلوست. کتاب‌ها، میراث مکتوب ماندگار و پژوهش‌های علمیِ وزین که جایگاهی شایسته در عرصه‌ی جهانی اندیشه دارند، از برکات انقلاب اسلامی و فرایند تحول‌آفرینی حوزه‌ی انقلابی است. حوزه‌ی انقلابی صرفاً به برگزاری جلسات یا شعارها محدود نمی‌شود، بلکه در عمل، با حضور فقیهانی چون حضرت آیت‌الله العظمی جوادی آملی(حفظه‌الله) که با نگارش تفسیر ۸۰ جلدی «تسنیم» گام‌هایی بلند در عرصه‌ی قرآن‌پژوهی برداشته‌اند، تجلی می‌یابد.
حوزه انقلابی یعنی توان پاسخگویی به مقتضیات زمان و حفظ نقش تاریخی خود به عنوان خاستگاه انقلاب اسلامی. همان‌گونه که مکتب جهادی امام خمینی(ره) از حوزه برآمد و علت محدثه‌ی انقلاب شد، امروز نیز تأمین نیازمندی‌های نظام و امت اسلامی بر عهده‌ی این نهاد است. برای تحقق این هدف، چند محور اساسی باید مدنظر باشد: نخست، هدایت تحصیلی هوشمندانه تحت نظارت مدیران آگاه؛ دوم، شناسایی و پرورش استعدادهای درخشان برای تأمین کادرهای اثرگذار نظام، همان‌گونه که در گذشته شاهد پرورش شخصیت‌هایی چون شهیدان بهشتی، مطهری و باهنر بودیم.
نه‌تنها برای ایران اسلامی، بلکه در افق تمدن نوین اسلامی، محور مقاومت به عنوان یکی از اجزای اصلی این تمدن، نیازمند سیدحسن نصرالله‌های زمانه است. شناسایی، تربیت و معرفی چنین چهره‌هایی، رسالت دیگر حوزه انقلابی در مسیر ساختن آینده‌ای درخشان برای جهان اسلام است.
حوزه انقلابی به معنای توانایی ترسیم نقشه‌ای جامع برای رشد، تعالی و شکوفایی حوزه‌های علمیه در سراسر جهان اسلام است. این نهاد باید بتواند صحنه وحدت اسلامی امت واحد قرآنی را پاسداری کند و با حراست از دستاوردهای انقلاب، گام‌های استوار در مسیر زمینه‌سازی ظهور حضرت مهدی آل محمد(صلوات‌الله‌وسلام‌علیه) بردارد.
حوزه انقلابی یعنی توان مقابله با شورش‌های فکری امپریالیسم، صهیونیسم و استکبار جهانی از مجرای اندیشه، میزگردهای علمی و پاسخگویی مستدل به شبهات آنان. چنین حوزه‌ای با ارائه مطالب زنده، ماندگار و افشاگرانه در برابر دروغ‌پردازی‌ها و کمپین‌های تبلیغاتی دشمن، حقیقت را به جامعه عرضه می‌کند.
حوزه انقلابی، نهادی است که می‌تواند در عرصه‌های فقه پویا، اصول پیشرو، تفسیر ژرف‌نگر، فلسفه‌ی ناب، کلام استوار و عقاید اصیل، تولیدات علمی به‌روز و پاسخگوی نیازهای جامعه اسلامی ارائه دهد. این جایگاه رفیع تنها زمانی محقق می‌شود که حوزه با تکیه بر میراث غنی علوم دینی و همگام با نیازهای زمان، به مثابه قلعه‌ای استوار در برابر تهاجمات فکری و فرهنگی دشمنان اسلام بایستد و نور هدایت را به جهانیان بتاباند.
نظر شما