شایان ذکر است به منظور صادرات مستقیم میگو از استان گلستان به بازارهای هدف از جمله روسیه باید کارشناسان این کشور از مراکز درخواست شده در این استان بازدید کنند بنابراین این موضوع مهم شده تا به دلیل تأخیر طولانی در دریافت کد رجیستری از کشور مقصد محصول این استان به صورت غیرمستقیم به کشورهای هدف صادر شود که این موضوع موجب خسارت و کاهش کیفیت محصول تولیدی شده است.
در دهه‌های اخیر از صادرات غیرنفتی به عنوان یک کلیدواژه مهم در عرصه اقتصاد کشور نام برده شده است و پرورش آبزیان با توجه به ارزش افزوده و اشتغال‌زایی بالایی که دارد می‌تواند در استان‌های دارای دریا، درآمدهای اقتصادی و ارزآوری حاصل از صادرات به ارمغان بیاورد.
این در حالی است که بیش از یک دهه از ابلاغ رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص سیاست‌های کلی توسعه دریامحور می‌گذرد و به نظر کارشناسان آن گونه که باید در این زمینه تلاش‌های جدی صورت نگرفته است.
یکی از استان‌هایی که در این زمینه می‌تواند فعال‌تر حاضر شود استان گلستان است که رشد تولید محصولات شیلاتی دریامحور آن در سال‌های اخیر گواه بر این بوده که اقدام‌های برنامه‌ریزی شده‌ای در این عرصه در حال انجام است.
از جمله تولیدات شیلاتی که در این استان مورد توجه قرار گرفته پرورش میگو و ماهی در دریا و همچنین قفس است به طوری که صادرات این محصولات حتی به کشورهایی نظیر روسیه نیز انجام می‌شود.
توجه به زنجیره ارزش
مدیر کل شیلات گلستان در گفت‌وگو با قدس با بیان اینکه موضوع ایجاد مجتمع پرورش میگو و فعالیت آزمایشی و آموزشی پرورش میگو از اوایل دهه ۷۰ به طور همزمان با استان‌های ساحلی جنوب کشور با ایجاد مرکز آموزش و ترویج میگو در بخش شمالی شهرستان گمیشان توسط شیلات استان آغاز شد، اظهار می‌کند: ما تنها استان شمالی کشور هستیم که میگو پرورش می‌دهیم و در دهه‌های گذشته مطالعات امکان‌سنجی پرورش میگو در بیش از ۲۸هزار هکتار اراضی ساحلی جنوب شرقی دریای خزر (منطقه گمیشان) انجام گرفت.
اسماعیل جباری می‌افزاید: با توجه به اقلیم مناسب، اراضی بلامعارض و دسترسی به آب دریای خزر و بر اساس مطالعات صورت گرفته ایجاد ۱۰هزار هکتار مزرعه پرورش میگو در دو فاز یک و دو در منطقه گمیشان جانمایی و طراحی شده که عملیات فاز نخست آن با ۴هزار هکتار در دهه ۸۰ انجام شده و از اوایل دهه ۹۰ به بهره‌برداری رسیده است.
وی با اشاره به اینکه همچنان بخشی از مباحث زیرساختی در فاز یک نظیر تکمیل جاده دسترسی، دریچه‌ها و... نیاز به اعتبارات عمرانی تکمیلی داشته و در سفر ریاست جمهوری به استان در سال ۱۴۰۰ برای این مباحث حدود هزار میلیارد ریال اعتبار مصوب شد، تصریح می‌کند: پیش‌بینی می‌شود راه‌اندازی فاز دوم مجتمع پرورش میگوی گمیشان با ۶ هزار هکتار مساحت، تولید ۱۱ هزار تن میگو و اشتغال‌زایی ۶هزار نفری یکی از ظرفیت‌های اقتصادی در حوزه صادرات خواهد بود که در صورت تکمیل زنجیره تولید از تکثیر و تولید لارو تا عمل‌آوری، بسته‌بندی و صادرات می‌تواند به عنوان یکی از بسترهای مهم در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی محسوب شود.
موانع صادراتی میگو
وی توصیه می‌کند: توسعه فاز دو گمیشان بهتر است به لحاظ مدل واگذاری و سامانه پرورشی با شرایط متفاوت از فاز یک و با رویکردهای مؤثر و به‌روزرسانی شده صورت گیرد. همچنین زیرساخت‌هایی نظیر برق، ایجاد سامانه آبگیر و فراهم کردن آب پایدار برای مجتمع، تحقق تکثیر میگو در استان و مباحث پساب و زیست محیطی باید پیش از هر گونه واگذاری جدید تعیین تکلیف شوند.
جباری طرح پرورش متراکم میگو در گلخانه را از دیگر ظرفیت‌های تولید در استان می‌داند که مستلزم انجام مطالعات جامع و شناسایی مناطق مستعد در اراضی ساحلی و مناطق دور از ساحل با استفاده از آب‌های غیرمتعارف است و قطعاً ایجاد زیرساخت، ارائه تسهیلات، مساعدت و حمایت در واگذاری اراضی و صدور مجوزهای مربوط از الزامات آن به شمار می‌رود. وی میزان تولید میگو استان در سال گذشته را ۳هزار و ۷۲۰تن اعلام کرده و می‌افزاید: در سال جاری انتظار می‌رود ۴هزار و ۵۰۰تن میگو در استان تولید و برای ۲هزار و ۸۰۰نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم اشتغال‌زایی کند.
وی با بیان اینکه ۹۰ درصد میگوهای تولید شده صادر شده و فقط ۱۰ درصد روانه بازارهای داخلی می‌شود، می‌گوید: عمده میگوهای صادر شده روانه کشورهای روسیه، چین و عمان می‌شود و عدم راه‌اندازی کد رجیستری به عنوان یک مانع مهم برای صادرات این محصولات وجود دارد به طوری که این مانع سبب می‌شود میگو به صورت مستقیم از گلستان به کشورهای هدف صادر نشود، از این رو امیدواریم مسئولان در سال جدید برای رفع این مانع مساعدت کنند. همچنین حمایت از شکل‌گیری زنجیره، شبکه تأمین نهاده‌ها و ارزش تولیدات آبزی‌پروری می‌تواند در دستیابی شیلات به اهداف از پیش تعیین شده کمک کند.
تولید ماهی در قفس
جباری در مورد طرح تولید ماهی در قفس در استان گلستان نیز خاطرنشان می‌کند: تاکنون برای ۱۸ متقاضی حقیقی و حقوقی در استان پروانه تأسیس صادر شده که ۱۲ مورد از آن‌ها فعال و در سال جاری تعداد ۷۰ قفس و پن در منطقه مستقر کرده‌اند و اگرچه ظرفیت برنامه برای این موضوع ۸هزار تن بوده اما تاکنون مجوز برای ۵هزار تن صادر شده و به دلیل نبود سایت پشتیبان پیش‌بینی تولید امسال ۵۰۰ تن است که در این زمینه آماده صادرات به کشور روسیه نیز هستیم.
وی در مورد تولید خاویار در استان گلستان نیز با بیان اینکه میزان صادرات خاویار پرورشی در سال گذشته ۲۷ کیلوگرم بوده است، می‌افزاید: برای توسعه پرورش ماهیان خاویاری در اراضی ساحلی استان ۵۰ هکتار در دست اقدام است و ۱۰ مزرعه خرد با ظرفیت ۲۰۰ تن داریم همچنین در مجاورت سد علی‌آباد کتول نیز پروژه برای تولید خاویار تعریف شده که در حال ساخت است.
جباری با اشاره به شعار سرمایه‌گذاری برای تولید خاطرنشان می‌کند: استان گلستان یکی از استان‌های متنوع در زمینه آبزی‌پروری است، شیلات گلستان با استفاده از منابع آبی متنوع و ظرفیت‌های بکر دریایی، آماده جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای توسعه پایدار در بخش آبزی‌پروری است و از هر گونه تسهیلاتی در این زمینه دریغ نخواهد کرد.
نظر شما