به گزارش قدس آنلاین، آیین جشن امضای چاپ تازه از چهار کتاب «شعبده بازیگری»، «تحلیل بازیگری»، «ناصر و فردین»، و «این مردم نازنین» جمعه شب در پردیس کتاب مرکزی مشهد با حضور رضا کیانیان، فرهاد توحیدی، سعید بهنام، سید محمد مداح حسینی و محمدرضا امیری برگزار شد.
در ابتدای برنامه، رضا کیانیان در خصوص امکانات و شرایط بازیگری در زمانه خودش صحبت کرد. او گفت: حدود ۳۰ سال پیش به این فکر میکردم که چرا به بازیگری به عنوان یک هنر مستقل پرداخته نمیشود یا حتی به ساختار آنها اهمیتی داده نمیشود؟ اصلا آیا بازیگری هنر است و اگر هنر است که باید تعریف و چارچوبی هم داشته باشد و باید بشود که درباره آن بحث کرد. با توجه به همین سوالها گفتم پس باید بتوانیم بازیگری را نقد کنیم و بگوییم که هنر است و این را ثابت کنم. با خواندن و مطالعه و نوشتن توانستم ثابت کنم که بازیگری هنر است و این مقاله کامل شد و در کتاب هایم آن را بیان کردم که برای علاقمندان در دسترس است.
خودم را نویسنده نمیدانم
کیانیان ادامه داد: من اصلا نویسنده نیستم و خودم را هم نویسنده نمیدانم. من کنجکاو و پرسشگر هستم. از سوالهای چرا و چگونه هم نوشتن را شروع کردم. بسیاری از آدمها وقتی پیر میشوند خودشان را بازنشسته میکنند. اما من سعی کردم به این شکل نباشم و این پرسشگری را همچنان ادامه دهم. ما در شرایط اجتماعی کنونیمان آنقدر درگیر مسائل روزمره میشویم که مسائل مهم یادمان میرود و خلاقیتمان را تحت تاثیر قرار میدهد و آن چیزی که به آن توجه میکنیم فقط خبرهای بدی است که هر روز میشنویم. همین مسائل و اخبار منفی و عدم استقبال هم من را وادار کرد در این شرایط جامعه خلاق نباشم و باعث شد از نویسندگی فاصله بگیرم. البته فکر کردن به این دلایل و داشتن دغدغه باعث شد که بخواهم دوباره نوشتن را از قبل عید شروع کنم و به زودی هم چند کتاب دیگر به دست مخاطبان میرسد چرا که آدمی هستم که نمیتوانم آرام بگیرم و حتما باید در یک رشته مشغول فعالیت باشم. اگر بازیگری نشد، نویسندگی را امتحان میکنم. اگر نویسندگی نشد، عکاسی میکنم و به همین شکل تقریبا در هر حوزهای فعالیت داشتهام و حتی یکی از عکس هایم که تفریحی آن را ثبت کرده بودم در سالهایی که هنوز دبیرستانی بودم جایزه گرفت. عکاسی کردن برای من یک ذوق درونی بود که در همه ما هست و باید به ذوق درونیمان اجازه بروز دهیم. همین ذوق درونی ما را رشد میدهد و به جایی میرساند که خودمان هم فکرش را نمیکنیم.
کتابهایی با سوالهای «چرا و چگونه»
نویسنده کتاب ناصر و فردین، در خصوص این اثر هم توضیح داد: «ناصر و فردین» که چاپ شد حاصل همین سوالهای «چرا و چگونه» بود. با خودم فکر میکردم با اینکه این دونفر سالهای زیادی است فیلمی بازی نکردهاند اما چرا هنوز خیلی ها آنها را میشناسند و دوستشان دارند؟ جادوی این شناختن کجاست و چه چیزی داشتهاند که هنوز دوستشان دارند و جوانها هم با اینکه فیلمی از آنها ندیدهاند اما این شخصیت ها را میشناسند. برای خودم هم جذاب بود که شخصی مثل فردین برای اکران فیلم سینمایی «سینما سینماست» مرا در سالن دید و با من صحبت کرد و حتی به مقالههایم نقدهایی هم داشت. این کتاب حاصل دیدارهای من و آقای فردین است که در دفتر ایشان در «سینما جمهوری تهران» باهم صحبت میکردیم.
وی گفت: کتاب «تحلیل بازیگری» نیز حاصل چرا و چگونههای بازیگری است که آیا بازیگری فن است یا هنر و آیا قابل نقد است و بازیگری را نقد کردم و این کار را با بزرگترین بازیگران معروف جهان انجام داد و بازیگری آنها را به لحاظ فنی و هنری مورد نقد قرار دادم که ثابت کنم بازیگری هم به عنوان فن و هنر قابل نقد است.
کیانیان ادامه داد: کتاب «شعبده بازیگری» هم بیشتر مقالات تئوری است. نظریه پردازیهای من در مورد بازیگری است. تئوریهای من در مورد سبکها و انواع بازیگری در این کتاب گنجانده شده است و گفتهام که بازیگری زندگی نیست و صرفا فقط یک بازی و نمایش است.
آقای نویسنده در خصوص کتاب «این مردم نازنین» افزود: مجله فیلم که الان اسمش فیلم امروز است هرسال دم عید از بازیگران و کارگردانها میخواهد یک بهاریه بنویسند و یک خاطره تعریف کنند. من در این مجله، خاطراتم در مواجه شدن با مردم را مینوشتم که در حدود ۱۰الی ۱۵ خاطره شد و آنها هم چاپ کردند. وقتی چاپ شد و مردم خواندند، دیدم چقدر واکنشهای جالب و خوبی دارد! همین واکنشها به من انگیزه داد و باعث شد بخواهم بیشتر روی خاطراتم متمرکز شوم.
شعبده، ستون بازیگری است
رضا کیانیان تاکید کرد: به نظرم بازیگری بر سه ستون استوار است؛ اول خوب روایتگر بودن و قصه را خوب تعریف کردن. دو، بازیگر باید همانند بچهها بازیگوش باشد و همچنین رها کردن به او کمک میکند که بتواند بازی بهتری داشته باشد و در قید و بند نباشد. سه، شعبده که یکی از ستونهای برای بازیگر بهتر شدن است که هر بازیگری نمیتواند آن را داشته باشد اما این عاملی است بازیگر را در ذهن مخاطب یگانه میکند. البته نیاز است که هر بازیگری یک برگ برای رو کردن هم داشته باشد تا همیشه مخاطبانش را غافلگیر کند. ما با ماسکهایی که روی صورتمان میزنیم در یک قید و بند خاصی قرار میگیریم، باعث میشود از خودمان دور شویم. ولی یک بازیگر اینها را قبول نمیکند و سعی میکند بی پروا باشد تا بتواند نقشش را بهتر بازی کند.
سعی کردم خودم باشم
آقای بازیگر در بخش پرسش و پاسخ ها در نشست خود، در پاسخ به سوال خبرنگار قدس مبنی بر لحن ساده و خوانای کتابش برای هر سن و سالی گفت: هر نویسندهای سلیقه خودش را دارد و راه و روش خودش را هم میرود. برخی از نویسندگان خیلی سخت مینویسند بهطوری که کسی متوجه نوشته آنها نمیشود. حتی خودم هم وقتی برخی از کتابها را میخوانم متوجه آن نمیشوم. من مخصوصا لحن ساده را انتخاب نکردم من سعی کردم خودم باشم و همانطور که حرف میزنم، بنویسم و فقط غلطهای دستوری را میگیرم. متنهای من، متنهای عجیب و غریب و سختی نیستند و اتفاقا معمولی هم هستند که سعی کردم با یک لحن مردمی هم آنها را تعریف کنم.
از شستن لباس بازیگران تا تقویت نویسندگی
ادامه این جلسه با صحبتهای دلچسب آقای بازیگر ادامه پیدا کرد. کیانیان خاطرهای شنیدنی از وارد شدن به عرصه نوشتن گفت. او بیان کرد: سالهای گذشته، برادرم یک گروه تئاتر در مشهد تشکیل داد. هرکاری میکردم نمیگذاشت من هم عضو آن گروه شوم. صحنه را جارو میکردم، لباسهایشان را میشستم و حتی با دست خط خودم کاغذهای تبلیغاتی تئاترشان را مینوشتم و پخش میکردم تا اینکه یک روز اجازه دادند من هم در جلسات باشم و نمایشنامهها را بررسی و نقد کنیم. باز آنجا هم هر زمان میخواستم صحبت کنم نمیگذاشتند و میگفتد باید بنویسی و حرف زدن قبول نیست. همین نوشتنها به من کمک کردند تا ایراد صحبتها و متنهایم را ببینم. نوشتن کمک میکرد اشتباهاتم را ببینم و آنها را اصلاح کنم. عادت نوشتن در دوران دبیرستان از همان گروه در من ایجاد شد.
نباید با تکنولوژی مقابله کرد
کیانیان در پاسخ به یک پرسش که درباره هوش مصنوعی بود، توضیح داد: با روی کار آمدن هوش مصنوعی، بازیگری از رده خارج نمیشود. اتفاقا با دوستانم و همان گروه تئاتر قدیمی، در مورد هوش مصنوعی خیلی بحث میکنیم. درست است که هر طرحی بخواهید و کلا هر کاری بخواهید، هوش مصنوعی در کمترین زمان ممکن انجام میدهد اما کل اطلاعاتش، اطلاعات موجود است و قابلیت خلق اطلاعات را ندارد. ولی اطلاعات بشر همیشه موجود نیست و با خلاقیت همراه است و اطلاعات جدید به وجود میآورد که همان را در اختیار هوش مصنوعی قرار میدهد. البته شاید در آینده بتواند خودش اطلاعاتی هم تولید کند ولی اکنون چنین چیزی امکان پذیر نیست. مغز انسان تصاعدی رشد میکند و از هوش مصنوعی جلوتر است. من هم از این امکانات و تکنولوژیها فرار نمیکنم و اتفاقا اطلاعات خودم را بهروز میکنم و با نوآوری پیش میروم. نباید با تکنولوژی مقابله کرد بلکه باید سوارشان شد و از آنها استفاده کرد.
مراسم پرسش و پاسخ با رضا کیانیان بعد از ۳ ساعت و در میان جمعیت انبوهی از طرفداران و علاقمندان، با امضای کتابها و ثبت عکس یادگاری به اتمام رسید.
نظر شما