دکتر مهرزاد ناصری، معاون فنی معاونت بهداشت دانشگاه علومپزشکی تهران می گوید: بررسیها بیانگر این است که بیش از ۱۰ میلیون جوان مجرد در سنین ازدواج در کشور حضور دارند. اگر ۱۰ میلیون جوان مجرد در سنین ازدواج نسبت به تشکیل خانواده اقدام کنند و صاحب فرزندانی شوند، دغدغههای بحران جمعیت به راحتی برطرف میشود. صد البته جوانان نیز دغدغههای مختص به خود را دارند و این دغدغهها نیز میبایست مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
در آستانه ورود به دوران سالمندی هستیم
وی با بیان اینکه در آستانه ورود به دوران سالمندی در کشور هستیم، تصریح کرد: سالمند شدن کشور نیز دغدغههای مختص به خود را دارد. شرایط در گذشته به نحوی بود که زنان به طور معمول در سنین ۲۲ تا ۲۳ سالگی یا کمتر صاحب فرزند میشدند و پدر و مادر آن ها نیز کمتر از ۵۰ سال داشتند و به راحتی میتوانستند فرزند خود را در نگهداری نوزاد یاری کنند. شرایط این روزها تغییر کرده و سن ازدواج به حدود ۳۰ تا ۳۵ سال رسیده است و به طور قطع، پدر و مادر زوج نیز ۶۰ تا ۷۰ سال سن دارند. همچنین تکفرزندی سبب بروز نگرانیهایی شده است و یک فرزند میبایست به تنهایی از پدر و مادر خود مراقبت کند.
«پنجره باز جمعیتی»؛ آخرین فرصت برای افزایش جمعیت
او درباره موضوع «پنجره باز جمعیتی» توضیح داد: اینک در دوران پنجره باز جمعیتی قرار داریم و اگر از فرصت کنونی استفاده نکنیم با بحران مواجه میشویم. منظور از پنجره باز جمعتی این است که جمعیت افراد ۱۵ تا ۶۵ ساله که نیروی مولد به حساب میآیند، زیاد است و این افراد به تدریج در یک بازه زمانی وارد دوره سالمندی میشوند و اگر نتوانیم میزان زاد و ولد کشور را افزایش دهیم، تعداد جمعیت مولد کمترشده و در نتیجه پنجره جمعیتی تدریجی بسته میشود و میزان مرگ و میر در برخی استانها نسبت به تعداد موالید بیشتر خواهد شد؛ به طور مثال، استان گیلان، سال گذشته در چنین شرایطی قرار گرفت. اگر از پنجره باز جمعیتی استفاده نکنیم، به طور قطع به سختی میتوانیم مشکلات مربوط به جمعیت را برطرف کنیم و با بحران سیاهچاله جمعتی روبرو میشویم که برونرفت از آن بسیار سخت است.
فاصله ازدواج تا تولد نخستین فرزند
ناصری در ادامه صحبتهایش همچنین درباره بارداری در سن طلایی گفت: مباحث متعددی درباره سن مناسب ازدواج مطرح میشود. من بر این باور هستم که سن مناسب ازدواج سنی است که دختر و پسر از نظر روحی، اجتماعی و جسمی برای تشکیل خانواده آمادگی داشته باشند. بررسیها بیانگر این است که فاصله تولد فرزند اول تا ازدواج حدود ۵ سال است و این در حالی است که سن ازدواج سالانه در حال افزایش است. اگر یک فرد در ۲۰ سالگی ازدواج کند و فرزند اول را در ۵ سال نخست به دنیا بیاورد تا ۳۰ تا ۳۵ سالگی برای تولد فرزندان خود زمان دارد و این شرایط را با افرادی در نظر بگیرید که در ۳۲ سالگی تصمیم به ازدواج میگیرند. از طرفی هرچه سن زوج بالاتر برود، احتمال باردارشدن در کوتاهمدت کمتر خواهد شد.
نرخ سزارین در کشور بالاتر از میانگین جهانی
او با بیان اینکه نرخ سزارین نیز در کشور متاثر از عوامل متعدد است، گفت: نرخ سزارین کشور از میانگین جهانی بیشتر است. تلاشهای بسیاری برای کاهش میزان نرخ سزارین انجام شده و خوشبختانه میزان سزارین در مراکز درمانی تحت پوشش دانشگاه علومپزشکی تهران در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۲ کاهش یافته است. کلاسهای متعدد آمادگی برای زایمان طبیعی را در مراکز خدمات جامع سلامت و بیمارستان ها راهاندازی کردهایم و زنان باردار میتوانند حداقل در ۸ جلسه کلاس آموزشی حضور داشته باشند.
وی با بیان اینکه ترویج زایمان طبیعی نیز در دستورکار وزارت بهداشت و دانشگاههای علوم پزشکی است، افزود: مردم باید از مزایای زایمان طبیعی آگاهی داشته باشند؛ در حال حاضر، ظرفیت اتاقهای زایمان LDR دانشگاه علومپزشکی تهران افزایش یافته تا شرایط مناسب و مطلوب برای زایمان طبیعی فراهم شود. سیاست افزایش زایمان طبیعی نسبت به سزارین در دستور کار قرار گرفته دارد. اگرچه روند افزایش زایمان طبیعی را شاهد بودهایم اما با اجرای برنامههای حمایتی که در حال اجرا است، میتوانیم شیب بیشتری در این روند را شاهد باشیم.
نظر شما