حرف و حدیثها درباره اعتیاد «ایلان ماسک» نخستین بار تیرماه ۱۴۰۲ بود که خیلی جدی در رسانههای جهان منتشر شد. جرقه اول را هم «وال استریت ژورنال» با گزارشی - به قول رسانههای آمریکایی- هولناک و تکاندهنده زد و نوشت فقط «ماسک» نیست، بلکه تعداد زیادی از مدیران در «سیلیکونولی» هر وقت که بتوانند، با انواع مخدرها ازجمله «کتامین» خودشان را میسازند! بنابراین حرف جدید گزارش چند روز پیش «فیوچریسم» که در رسانههای ایرانی بازتاب داشته، فقط مسئله اعتیاد ماسک نیست؛ بلکه حرف از احتمال خیانت او به آمریکا، جاسوسی و... در میان است!
مخدر اسبی و سگی
تعاریف دارویی و پزشکی میگویند کتامین نوعی دارو است که در بیهوشی کاربرد دارد و معمولاً نوعی از بیهوشی را ایجاد میکند که شبیه به خلسه است و سبب تسکین درد، آرامبخشی و البته «یاد زدودگی» میشود. یاد زدودگی نوعی از اختلال حافظه است که سبب میشود برخی خاطرات گذشته، یاد انسان نیاید. این دارو در دهه۶۰ میلادی ساخته شد و نخستین بار هم در سال۱۹۷۰ در آمریکا تأییدیه گرفت تا برای بیهوش کردن اسبها و سگها مورد استفاده قرار گیرد. در جنگ ویتنام هم آمریکاییها به صورت گسترده از آن برای بیهوش کردن زخمیهایشان و انجام عمل جراحی استفاده کردند.
تقریباً دوسال پیش «والاستریت ژورنال» نوشت: «ظاهراً ایلان ماسک و شماری دیگر از مدیران ارشد سیلیکونولی به مواد مخدر اعتیاد دارند. ماسک کتامین مصرف میکند... مصرف مواد مخدر قبلاً پس از ساعات کاری انجام میشد؛ اما اکنون به فرهنگی سازمانی تبدیل شده است... مدیران شرکت Founders Fund که بهدلیل سرمایهگذاری در اسپیسایکس و فیسبوک شناخته میشوند، میهمانیهایی برگزار کردهاند که در آنها قرصهای روانگردان مصرف شده است... ماسک که شاهدان میگویند خودشان دیدهاند او کتامین مصرف میکند، پیشتر در سال۲۰۱۷ درباره مشکلاتش در زمینه سلامت روان صحبت کرده بود. او با حدس اینکه ممکن است اختلال دوقطبی داشته باشد، از تجربه استرس شدید گفته بود...».
ماسک پس از گزارش وال استریت ژورنال و هیاهویی که در رسانهها به راه افتاد، طی صحبت با «دان لمون»، مجری سیانان گفت: «بعضی وقتها یه جورایی یه حالت شیمیایی منفی تو مغزم دارم، مثل افسردگی یا افسردگیای که به هیچ خبر منفیای ربط نداره... کتامین واقعاً برای بیرون آوردن آدم از این حال و هوای منفی مفیده... من از یه پزشک واقعی برای این دارو نسخه گرفتم که هفتهای یه بار یا یه چیزی شبیه به این، مقدار کمی ازش استفاده میکنم... شما اگه بیش از حد کتامین مصرف کنین، واقعاً نمیتونین درست کار کنین... من کار زیادی دارم، معمولاً روزی ۱۶ ساعت کار میکنم... پس نمیشه که بتونم برای زمان طولانی (به دلیل مصرف کتامین) هوشیار نباشم».
مصرف تفریحی
جار و جنجال کتامین زدن ماسک و رفقا تا همین چند ماه پیش ادامه داشت. نشریه «آتلانتیک» به همین مناسبت در اسفند سال گذشته پروندهای برای کتامین باز کرد و در بخشی از گزارشش نوشت: «کمی قبل در جریان حضور ایلانماسک در کنفرانس اقدام سیاسی محافظهکاران، وقتی او در حالی که اره برقی را در هوا بلند کرد، ضمن صحبت در برخی از کلماتش دچار لکنت زبان شد، افرادی در شبکه اجتماعی «ایکس» شروع به انتشار مطالبی در مورد این کردند که آیا او واقعاً کتامین مصرف میکند؟ ماسک گفته که مرتباً از کتامین استفاده میکند بنابراین گمانهزنیهای عمومی در مورد میزان مصرف او، اینکه آیا در حال حاضر نشئه است یا اینکه چگونه ممکن است بر رفتارش تأثیر بگذارد، ادامه داشته است... وال استریت ژورنال هم گزارش داده است ماسک این دارو را به صورت تفریحی مصرف میکند... احساس سرخوشی از مصرف کتامین یک ساعت طول میکشد و مصرف تفریحی مکرر و سنگین - مثلاً چندین بار در هفته، اختلال در حافظه، تفکر توهمی، باورهای خرافی و احساس خاص بودن و مهم بودن را به دنبال دارد».
سالها پیش پژوهشهایی روی مصرفکنندگان تفریحی کتامین انجام شده است. مثلاً «سلیا مورگان» استاد روانداروشناسی در دانشگاه اکستر انگلستان، در سال۲۰۱۰، برای مدت یک سال روی ۱۲۰ مصرفکننده تفریحی کتامین مطالعه کرد. حتی مصرفکنندگان کممصرف - کسانی که به طور متوسط تقریباً سه بار در ماه مصرف میکردند - افکار هذیانی بالاتری نسبت به افرادی که داروهای دیگری مصرف میکردند، داشتند. ضمن اینکه پژوهشهای دیگر میگوید کسانی که کتامین را به قصد امتحان مصرف میکنند، بدون شک در آینده نیز به مصرف آن به بهانه مصرف تفریحی ادامه میدهند. در میان مصرفکنندگان کتامین انواع توهمهای عمیق و گسترده دیده میشود که «احساس خاص بودن و مهم بودن» یکی از عوارضی است که زیاد دیده شده است. حالا فرض کنید این فرد کتامین زده و توهم زده، از جمله کسانی باشد که همینطور بدون مصرف کتامین هم اعتقاد دارد میتواند رئیسجمهور آمریکا باشد یا رهبری مردم جهان را مثلاً برای زندگی در مریخ به عهده بگیرد! آن وقت شما نمیدانید بیشتر گفتار و رفتارهای ماسک و وعدههایی که مثلاً برای اصلاح امور در آمریکا یا زندگی بشر در مریخ میدهد، مال مغز خودش است یا بخشی از آنها فرمایشات کتامین و عوارض توهمزایی این ماده است؟
اجازه حرف زدن ندارم
«وال استریت ژورنال» همان دو سال پیش در کنار کتامین زدنِ ماسک به ماجرای دیدارهایش با پوتین هم اشاره کرده بود و البته نگفته بود که حتماً ممکن است ماسک قبل از این دیدارها کتامین هم مصرف کرده باشد و توهمآلود به دیدار پوتین رفته باشد. گزارش چند روز پیش سایت خبری «فیوچریسم» نیز به همین بخش ماجرا پرداخته و به سخنان «جاناتان بوما» مأمور سابق افبیآی، در مصاحبه با شبکه تلویزیونی آلمانی زِددیاف اشاره کرده بود که: «بوما معتقد است شواهدی وجود دارد که هم ماسک و هم همکار میلیاردرش«پیتر تیل» هدف مأموران روسی قرار گرفتهاند... حساسیت ماسک به زنان بیبندوبار و استفاده از مواد مخدر، بهویژه کتامین و تمایل او به زندگی شبانه و کلوپها... توسط سرویس اطلاعاتی روسیه بهعنوان نقطه نفوذ یک مأمور دیده میشود تا پس از مطالعه پروفایل روانی آنها، راهی برای نفوذ کامل پیدا کنند... من اجازه ندارم جزئیات دقیق نحوه بدست آوردن این اطلاعات را مطرح کنم؛ اما شواهد زیادی برای تأیید این واقعیتها و اینکه ماسک با پوتین دیدار کرده وجود دارد... در سال۲۰۲۳ نیز فاش شد ماسک عمداً مانع حمله اوکراین به ناوگان دریایی روسیه در نزدیکی ساحل کریمه شده بود... «بوما» بلافاصله پس از مصاحبهاش با زِددیاف در ماه مارس بازداشت شد. گذرنامهاش توقیف و بعد بهصورت موقت با وثیقه آزاد شد! با وجود کاهش شدید محبوبیت ماسک به دلیل گرایشهای افراطی راستگرایانه و همکاریاش با آنچه «اداره کارآمدی دولت» خوانده میشود، او همچنان نفوذ زیادی در واشنگتن دیسی دارد. کمی پیش همراه با ترامپ به خاورمیانه سفر و با مقامات قطری و دهها مدیرعامل شرکتهای مختلف دیدار کرد.حالا اظهارات مأمور سابق افبیآی پرسشهای بیپاسخ زیادی را پیش روی ما میگذارد: آیا سازمان جاسوسی پوتین مدارکی علیه این مدیرعامل ناپایدار در دست دارد؟ آیا آنها او را تحت فشار و باجخواهی قرار دادهاند؟
با توجه به اهمیت موضوع، احتمال کمی وجود دارد که پاسخهای روشنی برای این پرسش ها پیدا شود، اما با توجه به علاقه او به میهمانیهای شبانه و استفاده از مواد مخدر تغییردهنده ذهن، بیشک ماسک هدف و سوژه چندان دشواری برای جاسوسان نیست».
نظر شما