رییس اتاق بازرگانی خراسان رضوی روز یکشنبه در ابتدای این نشست گفت: یکشنبه‌های اقتصادی این هفته به طرح مسایل و مشکلات صادرکنندگان استان اختصاص دارد تا در حضور نماینده عالی دولت در استان بتوان مهمترین مشکلات این بخش را مطرح کرد و برای پیگیری آن نتیجه گرفت.

محمدرضا توکلی زاده اظهار کرد: اکنون مشکلات زیادی گریبانگیر صادرات خراسان رضوی است که امیدواریم با طرح آنها در حضور استاندار و پیگیری دستگاه‌های اجرایی مربوطه بتوان بخش زیادی از آنها را برطرف کرد.

علی کبیر، دبیر اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: جمعی از صادرکنندگان نمونه استانی و ملی در این نشست گرد هم آمدند تا بتوان با طرح چالش های حوزه صادرات و تلاش برای رفع آنها، هدف‌گذاری امسال استان برای صادرات را محقق کرد.

رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی در این نشست با اشاره به رشد ۳۳ درصدی صادرات استان در سال گذشته علی رغم مشکلات فراوان این حوزه گفت: بخشنامه اخیر بانک مرکزی در خصوص افزایش آستانه رفع تعهد ارزی از ۶۰ به ۷۰ درصد، مشکلات صادرکنندگان را بیشتر کرده، لذا بهتر است پیشنهاد شود بانک مرکزی قبل از صدور هر گونه بخشنامه جدید، مشورتی با تشکل های اقتصادی بخش خصوصی انجام دهد.

کاظم شیردل اظهار کرد: ساعت کاری گمرک در مرز سرخس بسیار کم بوده و این موضوع باعث معطلی و توقف کامیون‌های صادراتی می‌شود، هم اینک تا ۱۰۰ کامیون ایرانی در مرز سرخس به سبب کم بودن ساعت کاری گمرک متوقف مانده‌اند، خواسته صادرکنندگان خراسان رضوی آن است که ساعت کاری گمرک از ۱۳ و ۳۰ دقیقه بعد از ظهر تا حداقل پنج عصر افزایش یابد.

وی ادامه داد: برپایی نمایشگاه دایمی توانمندی های تولیدات صادرات محور استان از دیگر مطالبات صادرکنندگان است که حمایت دستگاه‌های اجرایی را نیاز دارد، همچنین صادرکنندگان استان درخواست دارند تا اختیارات لازم به نماینده بانک مرکزی مستقر در استان داده شود تا بتوان مشکلات ارزی را بدون مراجعه به تهران از این طریق پیگیری کرد.

رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی همچنین به ظرفیت های استان برای تبادل کالا با کشورهای آسیای میانه اشاره و بیان کرد: توسعه روابط تجاری با کشوری مانند تاجیکستان از طریق دیپلماسی اقتصادی امکان پذیر است، چراکه بیش از ۶۰ درصد صادرات ایران به کشور تاجیکستان متعلق به خراسان رضوی است و باید ظرفیت‌های این بخش در توسعه روابط تجاری با آن کشور و سایر کشورهای آسیای میانه به نحو مطلوب مورد بهره برداری قرار گیرد.

لزوم انجام صادرات ریالی به افغانستان

رییس کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: بخش عمده‌ای از رشد ۳۳ درصدی صادرات استان در سال گذشته که ۲ برابر میانگین رشد صادراتی کالا در کشور بود، توسط صادرکنندگان نمونه مستقر در همین نشست محقق شده است، با وجود آنکه آنان نقد جدی به رویه حاضر در رفع تعهد ارزی دارند، یکی از شاخص‌های تعیین کننده برای صادرکننده نمونه رفع تعهد ارزی بیش از ۶۰ درصد بود.

حسین محمدیان افزود: باور ما این است که استانی که رتبه صادراتی آن بهبود یافته و توانسته است به رشد قابل ملاحظه در صادرات کالا با وجود همه مشکلات دست پیدا کند، نیازمند توجه ویژه و تفویض اختیارات حوزه صادرات در مرکز کشور به استاندار است.

وی با انتقاد از اجبار صادرکننده خراسان رضوی به صادرات دلاری به افغانستان بیان کرد: بارها درخواست صادرات ریالی به افغانستان از سوی صادرکنندگان استان به کشور اعلام شده اما هنوز از سوی بانک مرکزی برای آن تدبیری اتخاذ نشده است، متاسفانه افرادی در بانک مرکزی که فاقد تجربه و تخصص لازم در حوزه صادرات هستند برای کل صادرات کشور تصمیم می‌گیرند.

رییس کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی خراسان رضوی از فعال شدن شورای عالی صادرات بعد از چند سال توقف اظهار خرسندی کرد و راه‌اندازی بندر خشک تجاری در استان را ضروری دانست و گفت: این استان در حوزه صادرات نیاز به زیرساختی به نام «بندر خشک» دارد که باید برای توسعه این بخش راه‌اندازی شود.

وی همچنین با اظهار خرسندی نسبت به راه‌اندازی تالار دوم مبادلات ارزی در سطح کشور افزود: این تالار از دیروز فعالیت خود را آغاز کرده و یکی از آرزوهای دیرینه صادرکنندگان را محقق نموده است، در این تالار بدون دخالت بانک مرکزی تهاتر ارزی بین صادرکننده و واردکننده میسر می‌شود.

محمدیان ادامه داد: تجارت آزاد با اوراسیا از ۲۵ اردیبهشت ماه عملیاتی شده و در این راستا تعرفه گمرکی ۸۷ درصد از کالاها صفر شده است، در این صورت نباید برای واردات کالا ثبت سفارشی صورت گیرد، همچنین لازم است واحدهای صادرات محور ویژه تجارت با اوراسیا در خراسان رضوی تعیین شوند.

وی ایجاد کمیته دایمی مشورتی برای حوزه صادرات خراسان رضوی را خواستار شد و گفت: سازمان ها و نهادهای صادرات محور زیادی در کشور وجود دارد که اقدامات موازی انجام می‌دهند، در صورتی که بتوانیم نمایندگان نهادهای چهارگانه در حوزه صادرات شامل صندوق توسعه ضمانت صادرات، سازمان توسعه تجارت، گمرک و بانک مرکزی دور یک میز در استان گرد هم آوریم، حداقل برای این استان راهگشا خواهند شد.

کاهش ساعات قطعی برق برای صادرکنندگان نمونه خراسان رضوی

حسین محمودی، رییس انجمن مدیران صنایع خراسان رضوی با اشاره به تفویض اختیار بخشی از قطعی برق یا گاز به استان، از مسوولان خواست تخفیفاتی برای واحدهای صادرکننده نمونه در استان در کاهش سهمیه هفتگی آنان از قطعی برق قایل شوند.

رییس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در این نشست رفع تعهد ارزی و تسهیلات بانکی را ۲ مشکل اصلی صادرکنندگان در این استان ذکر کرد و پیگیری های بیشتر برای حل مشکلات آنان از سوی مسوولان را خواستار شد.

فیروز ابراهیمی همچنین از برگزاری مراسم روز ملی صنعت و معدن در ۱۹ تیرماه امسال در مشهد خبر داد و از مسوولان استان برای حضور در این مراسم دعوت کرد.

یکی دیگر از صادرکنندگان و عضو کمیسیون توسعه صادرات خراسان رضوی نیز در این نشست به مشکلات نقدینگی واحدهای صادرات محور اشاره کرد و گفت: برای هیچ واحد تولیدی بهره ۴۵ درصدی وام بانکی توجیه اقتصادی ندارد، در صورت نقدینگی لازم برای صادرکنندگان توانمند تامین نشود، آنان از گردونه صادرات کنار می‌روند، صادرکنندگان دیگر ملکی در اختیار ندارند که به رهن بانک برای دریافت تسهیلات بگذارند.

هادی نبی زاده تاکید کرد: لازم است از طریق صندوق ضمانت صادرات ایران تسهیلاتی برای صادرکنندگان نمونه و توانمند در سطح ملی و استانی در نظر گرفته شود.

وی به مشکلات صدور پایان کار صنعتی برای واحدهای مستقر در محور غرب مشهد اشاره کرد و گفت: پیگیری ها تا شهرداری مشهد انجام گرفته است، واحدهایی که در حریم شهر قرار ندارند هیچ خدماتی از شهرداری دریافت نمی کنند، اما شهرداری از این واحدها مالیات بر ارزش افزوده مطالبه دارد، این موضوع باید پیگیری و حل شود.

مدیر عامل یک شرکت ساختمانی در مشهد نیز در این نشست گفت: لازم است به ماهیت صادرات خدمات فنی و مهندسی در بخش‌های مختلف توجه ویژه شود، عدم پذیرش ضمانت نامه های صادراتی از سوی کشور مقابل و تحریم های بانکی از مشکلاتی است که صادرکننده قادر به رفع آنها نیست و باید این موضوع از طریق حاکمیت پیگیری شود.

حمید بابازاده اعلام صادرات خدمات فنی و مهندسی شرکتها به استان و نبود بانک اطلاعاتی در این زمینه را از مشکلات این بخش برشمرد و گفت: برخی شرکت ها نسبت به صادرات کالاهای مهندسی اقدام می کنند که فرصت خوبی برای توسعه روابط تجاری با کشورهای همسایه است، در صورتی که بتوان اکسپوی خدمات فنی و مهندسی را در خراسان رضوی برگزار کرد، ظرفیت های این بخش به کشورهای همسایه معرفی خواهد شد.

مدیرعامل یکی از شرکتهای صادراتی در حوزه میوه نیز در این نشست گفت: عدم پاسخگویی سامانه‌ها بویژه سامانه جامع تجارت باعث تاخیر در اختصاص ارز به شرکت ما شد که آن را مشمول جریمه کرد.

حیدر ساکن افزود: از سوی دیگر این وقفه در تخصیص ارز باعث شده است که بانک مابه التفاوت نرخ ارز در این مدت را از شرکت مطالبه کند، در صورتی که صادرکننده مقصر عدم پاسخگویی سامانه ها نیست.

وی همچنین فعال شدن دیپلماسی اقتصادی از سوی مسوولان ارشد کشور و استان را در مسیر صادرات بسیار تسهیل کننده برشمرد.

رفع تعهد ارزی، چالش مهم صادرات در خراسان رضوی

نایب رییس اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این نشست به تشریح مشکلات یک واحد دانش بنیان و صادرات محور در حوزه کالاهای الکترونیکی پرداخت و گفت: بیشتر صادرات این واحد به شبکه‌های موبایل ختم شده است، از حدود ۱۰۰ هزار ایستگاه بی.تی. اس که از داخل کشور تولید و صادر می‌شود، ۶۰ هزار دستگاه مربوط به واحد «نیان الکترونیک» است که به پنج تا ۶ کشور صادر می‌کند.

محمد علی چمنیان با بیان اینکه صنعت الکترونیک نیز مشکلات مشابهی با سایر تولیدکنندگان صادرات محور در کشور از جمله قفل شدن کارت های بازرگانی دارد، اظهار کرد: صادرات محصولات الکترونیک نیاز به استانداردهای بالایی دارد، واحد نیان الکترونیک یک سال و نیم طول کشید که توانست صادرات کالای خود را به روسیه داشته باشد، اما پس از گرفتن این استاندارد، راه برای صادرات بیشتر به نقاط بیشتری از روسیه فراهم شد.

وی بیان کرد: به دلیل عدم تکمیل زیرساخت های صادراتی بویژه ریل به روسیه، واحد نیان الکترونیک برای صادرات تولیدات خود به آن کشور به صورت زمینی هزینه حمل زیادی را متقبل می‌شود، زیرا خط ریلی مناسبی برای رسیدن به مسکو وجود ندارد و به دلیل هزینه بالا برای صادرات به آن کشور از ادامه کار انصراف داد.

نایب رییس اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: ۸۰ درصد از صادرات کشور توسط واحدهای پتروشیمی و فولادی انجام می‌گیرد و این واحدها که ارز زیادی دریافت می‌کنند از سوی دولت ناگزیر به رفع تعهد ارزی هستند، اما ۲۰ درصد باقیمانده صادرات کشور توسط بخش خصوصی انجام می گیرد که هیچ یک از این کمک های دولتی را در اختیار ندارد و ناگزیر به رفع تعهد ارزی است.

چمنیان «ام المسائل» حوزه صادرات را رفع تعهد ارزی دانست و تاکید کرد: اکنون دیگر برق بخش کشاورزی رایگان نیست که مجبور به بازگرداندن ارز به دولت باشند، بخش کشاورزی در شرایط کنونی هزینه زیادی متقبل می شود که باید در رفع تعهد ارزی صادرکنندگان این بخش تسهیل‌سازی لازم از سوی دولت انجام گیرد.

وی اظهار کرد: هم اینک حوزه صادرات غیرنفتی خراسان رضوی با چالش‌های فراوانی در حوزه زیرساختی، ارتباطات بین‌المللی و ارزی مواجه است، از سوی دیگر ۵۰ درصد صادرات از استان به افغانستان انجام می گیرد که باید مشکلات روابط تجاری این استان با کشور مزبور به حداقل برسد.

سایر صادرکنندگان نمونه خراسان رضوی در این نشست ضعف دیپلماسی اقتصادی در حوزه حفظ بازارهای هدف در بخش کاشی و سرامیک، توقف کامیون های ایرانی در مرز سرخس به سبب ساعات کم فعالیت گمرک، مشکلات بانکی ناشی از تحریم های بانکی و تغییر قیمت مواد اولیه بخش تولید، بالا بودن هزینه‌های حمل کالا از طریق مرز دوغارون، عدم اختصاص سهمیه واردات و استفاده از ارز حاصل از صادرات برای صادرکنندگان را از دیگر مشکلات مطرح شده توسط صادرکنندگان عنوان کردند.