غدیر خم فراتر از یک واقعه تاریخی، ستون فقرات اعتقادی تشیع و تجلی‌گاه مهندسی الهی پیامبر(ص) در نصب جانشین بر حق است. این رویداد کبری که به عنوان نماد امامت و پرچمی برافراشته در تاریخ اسلام می‌درخشد، با وجود تمام تلاش‌ها برای محو یا تحریفش، به عنوان سندی زنده و تردیدناپذیر از اراده الهی باقی مانده است. اثبات این استواری و تواتر گسترده غدیر، مرهون جانفشانی علمی علامه امینی(ره) و شاهکار بی‌نظیر او، کتاب الغدیر است که با بررسی هزاران منبع معتبر، هر گونه شبهه در سند و دلالت این حادثه سرنوشت‌ساز را زدود و پایه‌ای استوار برای اعتقادات شیعی بنا نهاد.
غدیر؛ چشمه جوشان معارف الهی و آینه تمام‌نمای دین، امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند پیام‌رسانی هوشمندانه و قوی به جهان است. اهمیت این واقعه بی‌بدیل، نقش کم‌نظیر الغدیر در اثبات آن و ضرورت‌های تبیین معاصر غدیر از جمله محورهایی بود که در گفت‌وگو با آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه کشور و عضو شورای نگهبان مورد بررسی قرار گرفت.
الغدیر؛ سند بی‌بدیل تواتر تاریخی غدیر
آیت‌الله اعرافی با تأکید بر اینکه عید غدیر خم، پرچمی برافراشته و نماد امامت کبری و همچنین نقطه‌ای درخشان در تاریخ اسلام است، می‌گوید: این واقعه در روایت‌های ما منزلتی والا دارد. رسول خدا(ص)، برترین انسان را به عنوان زعیم و خلیفه پس از خویش معرفی کرد. عید غدیر، یک قاعده اعتقادی و فصلی مهم در باورهای ماست و در کنار ده‌ها آیه و روایت که امیرالمؤمنین(ع) را به امامت می‌شناسانند، جایگاهی ویژه دارد.
ایشان با تأکید بر اینکه عید غدیر با وجود همه اختناق‌ها و تلاش‌های انجام شده برای محو آن، همچنان پا برجا مانده است، تصریح می‌کند: علامه امینی(ره) ده‌ها سال از عمر خویش را در کتابخانه‌ها و مراکز علمی سپری کرد تا کتاب الغدیر را تألیف کند. وی برای این منظور، آثار همه فرق و مذاهب اسلامی را بررسی و ثابت کرد واقعه غدیر دارای تواتر گسترده است. علامه امینی(ره) در الغدیر بیان می‌دارد ۱۱۰ نفر از صحابه نخستین، ۸۰ نفر از محدثین و تابعین و ۳۶۰ عالم در طول قرون گذشته، موضوع غدیر را در آثار خود نقل کرده‌اند. همچنین وی در کتاب خود از ده‌ها کتاب مستقل درباره غدیر گزارش می‌دهد. موضوع غدیر خم در کتاب‌های حدیثی، تاریخی، شعر و ادب به زبان‌های گوناگون مطرح شده است و علامه امینی(ره) به بهترین شکل ممکن نشان داد موضع غدیر خم متواتر و بی‌شبهه است. غدیر خم از نظر سند، دلالت و ابعاد محتوایی، شبهه‌ای ندارد و کاملاً قاطع است. کتاب الغدیر پایه‌ای استوار برای تقویت اعتقادات ما به شمار می‌رود.
مهندسی الهی غدیر در برابر توطئه‌های تحریف
مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور با بیان اینکه غدیر خم فصلی از فصول متعددی است که ولایت حضرت علی(ع) را یادآوری می‌کند، اظهار می‌کند: موضوع غدیر خم، موضوعی قطعی و روشن در تاریخ است. رسول خدا(ص) این واقعه را به شکلی جذاب و ماندگار طراحی کرد. گویا ایشان می‌دانست در پیش روی اسلام و امامت، موانعی پدید خواهد آمد و دست‌اندازهایی ایجاد خواهد شد تا داستان ولایت و امامت نتواند به درستی درخشش و تلألوی خود را نشان دهد؛ به همین دلیل موضوع غدیر را بسیار جذاب و ماندگار طراحی کرد.
وی با اشاره به اینکه غدیر خم در شرایط عادی تنظیم نشد، تصریح می‌کند: این واقعه می‌توانست در مدینه یا مکه و در شرایط عادی اتفاق بیفتد، اما در سال پایانی عمر شریف پیامبر(ص) و پس از اعمال حج، در حضور انبوهی از مخاطبان که تعدادشان از ۲۰ تا ۱۲۰ هزار نفر تخمین زده شده، اجرا شد و پس از ایراد خطبه، از تمام حاضران حتی بانوان بیعت گرفته شد. غدیر همچون نگینی در میان تمام فصولی که ولایت حضرت علی(ع) را یادآوری می‌کنند، می‌درخشد. غدیر خم که در کتاب‌های متعددی روشن و مبرهن است، در طول تاریخ با موانع بسیاری روبه‌رو شده و تلاش‌های فراوانی برای دفن این واقعه در تاریخ انجام شد، اما توفیقی حاصل نشد.
آیت‌الله اعرافی به برخی از این موانع اشاره کرده و یادآور می‌شود: نخستین مانع، مانعی طبیعی است؛ چرا که تاریخ می‌گذرد و وقایع در گذر زمان و در لابه‌لای کتاب‌ها محصور می‌شوند و گاهی حتی از کتاب‌ها نیز بیرون می‌روند و فراموش می‌شوند. مانع دوم، منع نقل حدیث بود؛ به طوری که نگارش حدیث برای بیش از یک قرن ممنوع شد. این اقدام با هدف‌گیری ویژه برای جلوگیری از بیان فضائل ائمه(ع) صورت گرفت و در مقابل، احادیث جعلی در مدح دیگران ساخته شد تا در ترازو، بر وزن احادیث فضائل ائمه(ع) افزوده شود. در حالی که اسلام با فداکاری‌های امیرالمؤمنین(ع) استوار شده بود، کار به جایی رسیده بود که در منبرها به حضرت علی(ع) سبّ می‌کردند. اما راه به جایی نبردند؛ چرا که نور ولایت و امامت حضرت علی(ع) عالم‌گیر است.
پیام‌آوری غدیر به جهان معاصر، رسالت امروز شیعیان
ایشان خاطرنشان می‌کند: غدیر چشمه‌ای جوشان و دریایی مواج از معارف الهی و نماد تمام حقیقت دین است؛ به گونه‌ای که همه دین در آینه زلال غدیر تجلی یافته است. مهندسی رسول خدا(ص) بود که غدیر را در همه ابعادش ماندگار کرد و بر عهده ماست که پیام‌آور غدیر برای دنیای امروز باشیم. عرضه این پیام، نیازمند اقدام‌های ویژه، تلاش بیشتر، ادبیاتی قوی، آشنایی با روح زمانه و توانایی برقراری ارتباط مؤثر است.
آیت‌الله اعرافی در پایان، با اشاره به اینکه ده‌ها داستان در فضیلت امیرالمؤمنین(ع) در تاریخ ثبت شده و رسول خدا(ص) بارها در مواقف گوناگون انگشت اشاره خود را به سوی ایشان گرفته است، بیان می‌کند: غدیر از معماری و مهندسی ویژه‌ای برخوردار است. در این واقعه، همه آنچه در رویدادهای مختلف پیش‌تر رخ داده بود، گرد آمد و افزون بر برشمردن فضیلت‌های آن حضرت، یک اقدام حاکمیتی و نصب حکومتی توسط رسول خدا(ص) در غدیر به انجام رسید.
نظر شما