از مجموع روایت‌هایی که درباره عید غدیر و اعمال عید غدیر وارد شده و سؤالاتی که از ائمه(ع) در این ارتباط پرسیده شده است معلوم می‌شود در اوایل عصر ائمه(ع) هنوز مردم با اهمیت روز غدیر و اینکه این روز عید است، آشنا نبودند. طبق این روایت‌ها ائمه(ع) درصدد بودند اهمیت و ضرورت بزرگداشت این روز را به مردم تعلیم دهند، مثلاً در سؤالاتی که برخی از اصحاب پرسیده‌اند این مطلب مطرح شده که آیا روزی مهم‌تر و بزرگ‌تر از عید فطر و عید قربان داریم یا نه؟ ائمه(ع) در پاسخ اشاره به روز غدیر کرده‌اند، یا مثلاً خود ائمه(ع) گاهی از برخی اطرافیان و اصحاب سؤال می‌کردند آیا می‌دانید بزرگ‌ترین روز و عید نزد خداوند چه روزی است؟ نوعاً ذهن مردم در آن ایام معطوف بوده به عید قربان و عید فطر، یعنی این مقدار مسلم بوده که مثلاً عید قربان و عید فطر و تا حدودی یوم الجمعه از اعیاد مهم اسلامی بوده‌اند و لذا ملتزم به انجام اعمال و عبادات خاص در این روزها بوده‌اند، اما نسبت به غدیر، این فرهنگ وجود نداشت که این روز را بزرگ بشمارند، چون شرایط اجازه نمی‌داد و فضا، فضایی بود که امکان این مسئله وجود نداشت، لذا ائمه(ع) از هر فرصتی استفاده می‌کردند تا این حقیقت را برای مردم تبیین کنند، به عنوان اینکه این روز بزرگ‌ترین روز برای مسلمین و مردم است و علت آن را هم ذکر می‌کردند، برای اینکه خداوند متعال در این روز دین را کامل و نعمت خود را بر مردم تمام کرد و روزی که در آن روز دین کامل و نعمت‌های خداوند تمام بشود این روز مسلماً شریف‌ترین و بزرگ‌ترین روز است.
روایتی در تفسیر فرات وارد شده که بر اساس آن، فرات بن احنف روزی خدمت امام صادق(ع) رسید و در همین باره گفت‌وگویی صورت گرفت، امام(ع) یادآور شد پیامبران بنی‌اسرائیل هر روزی را که برای خود جانشین تعیین می‌کردند آن روز را مردم عید می‌دانستند. اگر تعیین جانشین در عهد پیامبران بنی‌اسرائیل که قهراً جانشینی آن‌ها در یک محدوده خاصی بوده، توسط مردم عید قلمداد می‌شد، وقتی پیامبر خاتم(ص) که دین او خاتم ادیان و اکمل ادیان است، کسی مثل امیرالمؤمنین(ع) را جانشین خود می‌کند تا برای همه بشریت راهنما، نشانه و دلیل باشد، طبق همین روایت، قهراً این روز، مهم‌ترین عید است. در عمده این روایت‌ها وجه قرار دادن این روز به عنوان عید علامت بودن، نشانه بودن و دلالت کردن امیرالمؤمنین(ع) نسبت به بشریت قرار داده شده است، یعنی یک راهنمایی که إلی یوم القیامة قرار است بشریت را به سرمنزل مقصود برساند.
غدیر در واقع یک فرهنگ و اندیشه است و اختصاص به شیعه ندارد و متعلق به همه مسلمین بلکه متعلق به همه بشریت است، غدیر عید بزرگ و برترین روز است چون در این روز شخصیتی مثل امیرالمؤمنین(ع) راهنمای بشریت قرار داده شده است. اگر بخواهیم غدیر را پاس بداریم باید امیرالمؤمنین(ع) و مکتب اهل بیت(ع) را به بشریت معرفی کنیم. اگر خود این حقیقت به درستی تبیین بشود تردیدی نیست که بشریت جذب این حقیقت نورانی خواهد شد.
امیدوارم بتوانیم حداقل به عنوان کسانی که برای معرفی این مکتب تلاش می‌کنیم، اولاً خودمان درک درستی از این حقیقت داشته باشیم و ثانیاً بتوانیم به درستی این حقیقت را معرفی کنیم که این مسئولیت بسیار سنگینی است. ائمه(ع) این حقیقت را تبیین کرده و سعی می‌کردند این روز را با دادن هدایا و خلعت و طعام و انجام اعمال خاصی بزرگ بشمارند تا در اذهان باقی بماند. راوی می‌گوید: خدمت امام رضا(ع) رسیدیم، امام(ع) و دیگران روزه داشتند. امام(ع) همه را برای افطار نگه داشتند و برای دوستان و آشنایان خلعت و انگشتر فرستادند. اهل بیت(ع) هم در مقام گفتار و هم در مقام عمل این روز را بزرگ می‌داشتند. پس ریشه بزرگداشت این روز خود اهل بیت(ع) هستند.
نظر شما