با وجود اینکه کشورهای اروپایی و مقامات ایالات متحده در روزهای اخیر مدعی و خواستار بازگشت ایران به میز مذاکره هستند، اما موضع‌گیری مقامات دیپلماسی کشورمان حاکی از آن است از سرگیری گفت‌وگوهای ایران و آمریکا درباره برنامه هسته‌ای به این زودی میسر نمی‌شود و تحقق آن مشروط به تحقق پیش‌نیازهایی خواهد بود. بر همین اساس، استیو ویتکاف؛ نماینده ویژه آمریکا در امور غرب آسیا چند روز پیش مدعی شد: آمریکا و ایران در حال مذاکره مستقیم و از طریق واسطه‌ها برای بازگشت به میز مذاکره هستند .
وی به فاکس‌نیوز گفت: «گفت‌وگوها امیدوارکننده هستند. ما امیدواریم. اکنون زمان آن رسیده که با ایرانی‌ها بنشینیم و به یک توافق جامع صلح برسیم. ایالات متحده در توافق با ایران اجازه هیچ گونه غنی‌سازی اورانیوم را نخواهد داد». از سوی دیگر، دولت‌های اروپایی همچون فرانسه در موضعی زیاده‌خواهانه خواستار بازگشت فوری ایران به میز مذاکره هستند. همچنین، رهبران انگلیس، آلمان و فرانسه در حاشیه اجلاس ناتو اعلام کردند زمان آن رسیده که ایران به میز مذاکره بازگردد.
ضرورت موضع‌گیری شفاف و اعتمادساز از سوی آمریکا
رویکرد زیاده‌خواهانه تروئیکای اروپایی در حالی است که اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه آب پاکی را روی دستان طرف اروپایی ریخته و در نشست خبری اخیر خود گفته است: «اینکه مذاکرات به معنای اخص خود در چه زمانی و با چه شکل و شمایلی ادامه پیدا کند، موضوعی است که در حال بررسی آن بوده و هنوز به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌ایم. تاریخ قطعی برای مذاکرات ایران، اتحادیه اروپا و تروئیکای اروپا مشخص نشده است».
مقامات دیپلماتیک و سیاسی جمهوری اسلامی درباره بازگشت به مذاکرات هسته‌ای با آمریکا دچار تردیدها و احتیاط‌های بسیاری هستند و آغاز هر گونه مذاکره جدید را مشروط به تحقق شروطی می‌دانند که تضمین‌کننده صلح و تلاش‌های دیپلماتیک و عدم تجاوز به ایران باشد. سیدعلی موسوی، سفیر ایران در انگلیس در گفت‌وگویی در همین باره می‌گوید: «ما در میانه مذاکرات بودیم، اما این کانال را رژیم اسرائیل نابود کرد. سپس رژیم آمریکا هم تجاوز کرد. اولویت ما بدون تردید دیپلماسی و مذاکره است. البته مشروط به آنکه همه اقدام‌های خصمانه متوقف شود. در آن صورت، ایران آماده است مواضع خود را بر اساس حقوق مشروع و تعهدات بین‌المللی‌اش اعلام کند. این تصمیم قطعی جمهوری اسلامی ایران است».
از سوی دیگر، مجید تخت روانچی؛ معاون وزیر امور خارجه ایران نیز پیش‌شرط هر گونه مذاکره را به موضع‌گیری شفاف دولت ایالات متحده درباره اقدام‌های تجاوزکارانه آمریکا و رژیم صهیونیستی متکی می‌داند. چنان که او در گفت‌وگو با شبکه بی‌بی‌سی انگلیسی تأکید کرد: «گرچه دولت دونالد ترامپ، از طریق میانجی‌ها به ایران گفته است که می‌خواهد به مذاکرات بازگردد، اما هیچ تاریخی برای بازگشت احتمالی به مذاکرات توافق نشده است. دولت آمریکا در صورت تمایل به از سرگیری مذاکرات با ایران باید موضع شفافی درباره نفی حملات متجاوزانه بیشتر به ایران اتخاذ کند تا اعتمادسازی لازم برای تداوم روند دیپلماتیک انجام شود».
شرط عراقچی برای ورود به مذاکرات
در این میان مهم‌ترین موضع‌گیری درباره احتمال دور تازه مذاکرات، از سوی سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان مطرح شد و او اعلام کرد: تهران تنها در صورتی وارد مذاکرات خواهد شد که از توقف کامل حملات نظامی آمریکا در جریان گفت‌وگوها اطمینان یابد. وزیر خارجه تأکید کرد: «ما اهل گفت‌وگو هستیم. اما گفت‌وگویی که در آن، طرف مقابل همزمان با مذاکرات، به ما حمله کند، بیشتر به یک نمایش زور شبیه است تا مسیر حل و فصل اختلافات».
روز گذشته نیز سخنگوی دولت در نشست خبری خود تصریح کرد: «هنوز تاریخی اعلام نشده و محتمل هم هست که خیلی نزدیک نباشد اما تصمیم‌گیری در این زمینه انجام نشده است».
بدین ترتیب موضع‌گیری صریح وزیر خارجه و سایر مقامات دیپلماتیک و سیاسی کشورمان حاکی از آن است در میانه تنش فراگیر و فضای شکننده آتش‌بس، همچنان راهبرد دیپلماسی بر پایه حفظ منافع ملی در اولویت دستگاه سیاست خارجی است و به موازات آن، کشورمان رویکردی هوشیارانه نیز به پیشینه رفتارهای عهدشکنانه دولت ترامپ و همچنین جنگ ۱۲روزه آمریکا و اسرائیل علیه ایران خواهد داشت.
انتهای پیام/
نظر شما