شهر زنجان بار دیگر در آستانه میزبانی از یکی از بزرگترین و پرشکوه‌ترین آیین‌های عزاداری شیعیان جهان قرار دارد؛ مراسم سنتی یوم العباس، صبح جمعه ۱۳ تیرماه مصادف با هشتم محرم‌الحرام ۱۴۴۶ هجری قمری با حضور صدها هزار عزادار از سراسر ایران در این شهر برگزار خواهد شد.این مراسم که به یاد حضرت ابوالفضل‌العباس (ع) و در قالب دسته عظیم عزاداری از حسینیه اعظم زنجان تا امامزاده سید ابراهیم (ع) برپا می‌شود، هر ساله با شکوهی بی‌نظیر برگزار شده و به گفته صاحب‌نظران، بزرگترین تجمع مردمی عزاداری محرم در ایران و یکی از باشکوه‌ترین آیین‌های مذهبی جهان اسلام به شمار می‌رود.
نماد عشق و ارادت مردم زنجان به اهل بیت (ع)
مردم زنجان، این آیین را نه‌تنها یک مراسم مذهبی، بلکه تجلی گویای عشق، معرفت، غیرت و ارادت تاریخی خود به خاندان عصمت و طهارت می‌دانند. آن‌گونه که در تقویم محلی سوگواری این شهر نیز ثبت شده، هشتم محرم با عنوان «یوم‌العباس» شناخته می‌شود؛ روزی که مردم زنجان با دلی آکنده از غم و اشک، به یاد علمدار کربلا و قمر بنی‌هاشم، در کوچه‌ها و خیابان‌های شهر عزاداری می‌کنند.یکی از جلوه‌های خاص این روز، قربانی‌کردن هزاران رأس دام نذری به نیت شفا، حاجت‌روایی و یاد دستان بریده حضرت عباس (ع) است. آمارها نشان می‌دهد در سال‌های اخیر، شمار این قربانی‌ها به بیش ده‌ها هزار رأس دام رسیده است که حسینیه اعظم زنجان را پس از قربانگاه منا، به دومین مرکز بزرگ قربانی مذهبی در جهان اسلام بدل کرده است.حسینیه‌ای ریشه‌دار در دل تاریخمسجد حسینیه اعظم زنجان به عنوان دومین قربانگاه جهان اسلام بعد از منا و مرکز پایتخت شور و شعور حسینی در ایران شناخته شده است. ثبت دسته عزاداری هشتم محرم برابر با شب تاسوعای حسینی به عنوان دهمین میراث معنوی ایران، دلیل منحصر به فرد بودن این برنامه و آستان مقدس و صد البته توجهات خاصه حضرت سید الشهداء (ع) به این مکان مذهبی است که شهرت و آوازه آن را به برکت معنویت خاص این مسجد و اعتقاد قلبی ارادتمندان حضرت امام حسین (ع) جهانی کرده است.این دسته عظیم عزاداری که از آن به عنوان بزرگترین تجمع عزاداران حضرت سید الشهداء(ع) در ایران نام برده می شود، به نام و یاد برادر بزرگوار و علمدار آن حضرت یعنی حضرت ابوالفضل العباس(ع) در روزی که در تقویم سوگواری محرم زنجان به «یوم الابوالفضل و یوم العباس» معروف است، به حرکت در می آید.
ثبت در فهرست میراث معنوی کشور
حسینیه اعظم زنجان، که قلب تپنده این مراسم باشکوه است، بنایی است با پیشینه‌ای کهن و درخشان. بر پایه اسناد مکتوب و گفته‌های معمرین، این حسینیه پیش از دوره زندیه نیز در زنجان فعال بوده و از همان زمان تاکنون یکی از اصلی‌ترین مراکز عزاداری و فعالیت‌های مذهبی شهر بوده است.کتاب معتبر «تاریخ دارالعرفان خمسه» نوشته «رستم‌الحکما» که در سال ۱۲۴۸ هجری قمری به نگارش درآمده، از حسینیه با عنوان «محله‌ای فعال، مذهبی و استراتژیک» یاد کرده است که محل اسکان والیان و کانون تجمع مردمی بوده است. همچنین آثار تاریخی دیگری نظیر «علم اصلی» با تاریخ ۱۲۲۱ قمری، سنگ‌نوشته‌ای با تاریخ ۱۲۶۱ قمری، و چندین وقف‌نامه از قرن سیزدهم هجری، اصالت و دیرینگی این مرکز دینی را تأیید می‌کنند.در پی شکوه و گستردگی این مراسم، مراسم دسته عزاداری یوم‌العباس زنجان در دی‌ماه ۱۳۸۷ به‌عنوان دهمین میراث معنوی کشور در فهرست ملی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به ثبت رسید. این ثبت ملی، گامی بزرگ در پاسداشت آیین‌های مذهبی مردمی و تداوم سنت‌های عزاداری اصیل ایرانی–شیعی بود.
آمادگی کامل مردم زنجان برای میزبانی
به گفته مسئولان ستاد برگزاری و هیئت امنای حسینیه اعظم زنجان، آمادگی کامل برای برگزاری باشکوه و منظم این مراسم فراهم شده است. هزاران نفر از خادمان افتخاری و نیروهای مردمی برای ساماندهی نذورات، خدمات‌رسانی، نظم مراسم و راهنمایی زائران بسیج شده‌اند.از سویی، اهالی زنجان با شور و شوق خاصی به پیشواز این روز رفته‌اند و در روزهای منتهی به هشتم محرم، فضای شهر کاملاً رنگ و بوی حسینی گرفته است.کوچه‌ها، خانه‌ها، مغازه‌ها و خیابان‌ها سیاه‌پوش و چراغانی شده‌اند و مراسم روضه‌خوانی و سینه‌زنی در جای‌جای شهر در حال برگزاری است.
مجموعه‌ای فرهنگی–مذهبی در قلب زنجان
حسینیه اعظم زنجان امروز تنها یک مسجد نیست؛ بلکه مجموعه‌ای چندمنظوره و تأثیرگذار است که با بیش از ۱۲ هزار مترمربع زیربنا، امکانات گسترده‌ای چون کتابخانه، دارالشفا، شبستان‌های بزرگ، مرکز مشاوره، صندوق قرض‌الحسنه و فضای اقامتی برای طلاب را در خود جای داده و به یکی از قطب‌های فرهنگی–دینی استان و منطقه تبدیل شده است.
دعوت به مشارکت و همراهی مردمیستاد برگزاری مراسم، از عموم زائران، عاشقان حسینی و اهالی رسانه دعوت کرده است تا با حضور در این آیین بزرگ، شکوه عزاداری حضرت عباس (ع) را به تصویر بکشند. همچنین تأکید شده است رعایت نظم، حفظ حرمت نذورات، مراقبت از سلامت عمومی و همراهی با نیروهای خدماتی، زمینه‌ساز برگزاری هرچه باشکوه‌تر این مراسم خواهد بود.
نظر شما