یک جامعهشناس و استاد دانشگاه با بیان این مطلب به قدس آنلاین میگوید: نیکوکاری و انجام کارهای خیر، ویژگیای است که در سرشت انسانها وجود دارد و زمانی که همگانی شود، مشکلات زیادی را حل میکند.
ابوالقاسم فاتحی ادامه میدهد: کار خیر یک ارزش اخلاقی و معنوی است که براساس فطرت انسان بسیار والا و ارزشمند است و تقریباً در تمام ادیان الهی به آن سفارش شده است.
خیر اجتماعی به معنای تعاون اجتماعی و یاریگری اجتماعی است. یاریگری از چندین هزار سال قبل و حتی پیش از اسلام در پوست و خون ایرانیان بوده و هست.
کار خیر بر هر کاری اولویت دارد. از کمک جهیزیه برای دختران بیبضاعت یا بیسرپرست گرفته تا کمک برای به انسجام رساندن جامعه، همه جزو کارهای ارزشمندی است که خیر اجتماعی محسوب میشود.
استاد دانشگاه علامه معتقد است: امروز بزرگترین خیر اجتماعی امیدواری اجتماعی، نشاط و همدلی اجتماعی است و اینکه تک تک ما جامعه را به سوی امیدواری واحد سوق دهیم و در جامعه دوصدایی به وجود نیاوریم.
متأسفانه برخی افراد در دانشگاهها و رسانهها - که تعدادشان کم اما سروصدایشان زیاد است- حرفهای ناامیدکننده میزنند که این موضوع، یک شر اجتماعی تلقی میشود.
در مقابل، خیر اجتماعی به معنای هماهنگی، همدلی، وفاق ملی و هر نوع کمک است که سبب آرامش ذهنی و روانی جامعه میشود.
تک تک مردم در سطح جامعه و در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی میتوانند منبع خیر باشند و خیر تولید کنند.
رئیس پژوهشکده تحول علوم انسانی خاطرنشان میکند: غیر از کمکهای مادی، در شرایط بحران و جنگ ۱۲روزهای که اتفاق افتاد کارهای خیر فراوانی را شاهد بودیم. برای مثال پرستارانی که برای کمک اعلام آمادگی کردند یا افرادی که برای نگهداری از سالمندان بیفرزند و تنها در مناطق جنگی ماندند.
این نوع یاریرسانی اعلاترین نمونه خیر اجتماعی بود. حتی کامیوندارانی که اعتصاب کرده بودند، در شرایط بحرانی برای کمک به همنوعان خود دست از اعتصاب کشیدند.
پیامدهای فردی و اجتماعی کارهای خیر در جامعه چیست؟
فاتحی میگوید: مردم ایران مردم واقعاً باهوشی هستند که مانند یک خانواده پرجمعیت در کنار هم زندگی میکنند. هرچند ممکن است در یک خانواده پر جمعیت اختلاف و بگومگوهایی میان یک یا دو نفر از اعضای خانواده وجود داشته باشد اما اگر همین خانواده با بحرانی مانند سیل یا آتشسوزی مواجه شود همه اعضای خانواده برای مقابله با آتش و سیل متحد میشوند تا در برابر بحران، خود را نجات دهند.
مردم ایران مردمی خداپرست، باشعور و با فرهنگ هستند بنابراین نباید نگران مردم بود بلکه باید نگران کسانی باشیم که خود را وکیل و داعیهدار مردم میدانند.
شر اجتماعی در مقابل خیر اجتماعی
این جامعهشناس میافزاید: شر اجتماعی این است که در جامعه اختلاف و تفرقه ایجاد کنیم و خیر مطلق نیز ایجاد وحدت، یکپارچگی، روایتسازی وفاقگرایانه تحت رهبری واحد ولایت فقیه است.
به چه افرادی کمک کنیم؟
فاتحی بیان میکند: نگاه فردی به واژه کمک یک نگاه روانشناختی است. در جامعه افرادی وجود دارند که بد سرپرست، بیسرپرست یا حاشیهنشین هستند و در فقر به سر میبرند. شناسایی این افراد کار سختی نیست، چراکه نهادها و سازمانهایی هستند که این گروه را شناسایی و حتی شبکههای خانوادگی به اینگونه افراد کمک میکنند.
به غیر از کمکهای مالی مانند تهیه امکانات زندگی، خوراک و پوشاک، بزرگترین یاریرسانی ما به همدیگر، سفارش به امیدواری، صبر و مقاومت است.
ترویج و زنده نگه داشتن روحیه یاریرسانی در جامعه
رئیس پژوهشکده تحول علوم انسانی بخشی از روحیه یاریرسانی و کمک به دیگران را مربوط به اعتقاد و باور ما مسلمانان ازجمله احادیث و روایات میداند و میگوید: بخش دیگر، تجربههای تاریخی مردم است که در هنگام سختیها به همدیگر کمک کردهاند.
علاوه بر این، بخشهای هنری نیز از طریق هنرمندان و افراد شاخص و تأثیرگذار میتوانند با موضوعات اعتقادی، تاریخی و فرهنگی برانگیزاننده حس یاریگری در مردم باشند که نمونههای آن در کتابهای بوستان و گلستان سعدی و در ادبیات ایران فراوان است.
در شرایط کنونی، جامعه ما باید روی یک محور باشد که همان تأکید بر انسجام درونی، حمایت و اطاعت از رهبری و کمک به افرادی است که آسیب مادی و معنوی دیدهاند تا دچار پراکندهگویی و حاشیهها نشویم.
نظر شما