نوجوانی دوره‌ای پرتحول در زندگی انسان است. رفتارهایی مانند استقلال‌طلبی، نوسانات خلقی یا گفت‌وگو درباره قوانین، بخش طبیعی این مرحله از رشد هستند؛ اما برخی والدین ممکن است این رفتارها را نشانه بی‌ادبی، نافرمانی یا سرکشی تلقی کنند. در این‌جا به چند نمونه از رفتارهای سالم نوجوانی می‌پردازیم که گاهی به‌اشتباه تفسیر می‌شوند:

۱. نیاز به استقلال

نوجوان دوست دارد درباره لباس، دوستان و سرگرمی‌هایش خود تصمیم بگیرد. برخی والدین این میل را نوعی نافرمانی می‌دانند، در حالی‌که این استقلال‌طلبی عزت‌نفس و مسئولیت‌پذیری او را تقویت می‌کند.
مطالعه‌ای در PMC نشان می‌دهد که حمایت از تصمیم‌گیری مستقل نوجوان، به رشد عزت‌نفس او کمک می‌کند.

۲. چانه‌زنی و گفت‌وگو

وقتی نوجوان درباره قوانین خانه بحث می‌کند، ممکن است بی‌ادبی به‌نظر برسد. اما این رفتار در واقع نشانه رشد تفکر انتقادی و مهارت‌های گفت‌وگو است.
Journal of Adolescence تأکید دارد که تعامل کلامی درباره قوانین، توانایی‌های اجتماعی و زبانی نوجوان را تقویت می‌کند.

۳. اهمیت همسالان

در این سن، نوجوانان تمایل دارند بیشتر وقت خود را با دوستانشان بگذرانند. والدین گاه نگران تأثیرات منفی این روابط هستند؛ اما تحقیقات نشان می‌دهد که دوستی با همسالان، مهارت‌های اجتماعی، همدلی و پشتیبانی هیجانی را افزایش می‌دهد. همچنین، گذراندن زمان با والدین نیز می‌تواند اثرات منفی احتمالی را کاهش دهد.

۴. نیاز به خلوت و تنهایی

کناره‌گیری نوجوان از خانواده یا تمایل به تنهایی، لزوماً نشانه افسردگی نیست. این خلوت‌ها فرصتی برای تأمل درونی و تنظیم احساسات فراهم می‌کنند. ژورنال Child Development می‌گوید زمان‌هایی که نوجوان به صورت کوتاه‌مدت در خلوت می‌گذراند، به بازیابی روانی او کمک می‌کند.

۵. خودبیانگری و کشف هویت

تغییر در سبک لباس یا علاقه به بازی‌ها یا فیلم‌های سینمایی متفاون، ممکن است برای والدین عجیب باشد. اما این رفتار بخشی از فرآیند طبیعی کشف هویت فردی در نوجوان است. دیدگاه‌های انسان‌شناسی در رشد تأکید دارند که جست‌وجوی هویت، لازمه بلوغ فکری است.

۶. نوسانات خلقی

شاد بودن در یک لحظه و گوشه‌گیری در لحظه بعد، بخشی از ویژگی‌های طبیعی نوجوانی است. مغز نوجوان هنوز در حال رشد است و نیاز به درک و همدلی دارد.
Developmental Cognitive Neuroscience بیان می‌کند که مغز نوجوان در مرحله بازسازی است و این نوسانات خلقی، بخشی از این فرآیند محسوب می‌شوند.

۷. پرسش‌های ارزشی و فلسفی

سؤالاتی درباره عدالت، دین، یا محیط‌زیست نشانه تأثیرپذیری منفی نیست؛ بلکه حاکی از رشد فکری نوجوان است. با نوجوان خود گفت‌وگو کنید، سعی کنید در پیدا کردن پاسخ‌ها او را راهنمایی کنید. بر اساس نظریه‌های روان‌شناسی رشد، تفکر انتزاعی در همین دوره شکل می‌گیرد و نشانه بلوغ ذهنی است.

تحقیقات چه می‌گویند؟

• AACAP آکادمی روان‌پزشکی کودکان و نوجوانان آمریکا: مغز نوجوان در برابر انتقاد حساس‌تر است و حمایت هیجانی نقش مهمی در پیشگیری از افسردگی دارد.
• Frontiers in Psychology: به‌دلیل ناتمام بودن رشد قشر پیش‌پیشانی مغز، بروز رفتارهای تکانشی در نوجوانان طبیعی است.
• Nature: سخت‌گیری یا کنترل بیش‌ازحد والدین، باعث افزایش نشخوار فکری، افسردگی و سوءتفاهم در درک احساسات نوجوان می‌شود.

منبع: تبیان