برخلاف اینکه تصور می‌شود در فصل تابستان باید روزهای شلوغی را در اقامتگاه‌های بوم‌گردی شاهد باشیم اما بررسی‌های انجام شده حکایت از رکود اقتصادی در این نوع اقامتگاه‌ها دارد.استان یزد که به عنوان یکی از قطب‌های اصلی گردشگری بوم‌محور در کشور همواره در طول سال با سیل مسافران داخلی و خارجی روبه‌رو بوده اما رئیس انجمن بوم‌گردی این استان از وضعیت اقامتگاه‌های بوم‌گردی ابراز نگرانی می‌کند و خواستار اقدام‌های فوری برای نجات این بخش از صنعت گردشگری شده است.بنا بر گفته کارشناسان حوزه گردشگری انتظار می‌رفت پس از پایان جنگ ۱۲روزه با موج جدیدی از سفرهای داخلی روبه‌رو شویم اما در عمل به جز استان‌های شمالی در سایر استان‌ها بسیاری از این اقامتگاه‌ها بدون مشتری روزگار خود را سپری می‌کنند و آینده این صنعت برای بسیاری از مسئولان به دغدغه تبدیل شده است.
دلایل رکود
بنا بر گفته میثم پیری، رئیس انجمن بوم‌گردی استان یزد توقف ورود گردشگران خارجی، کاهش سفرهای داخلی و ادامه خشکسالی به افت شدید درآمد این اقامتگاه‌ها منجر شده است و نبود برنامه حمایتی می‌تواند منجر به تعطیلی دائمی آن‌ها شود. او همچنین راهکارهایی همچون تعویق بازپرداخت وام‌ها، بخشودگی مالیاتی، یارانه انرژی و بسته‌های حمایتی خاص برای اقامتگاه‌های روستایی را پیشنهاد می‌کند و می‌افزاید: اقامتگاه‌های بوم‌گردی تنها محل اقامت نیستند، بلکه بخشی از میراث زنده ایران محسوب می‌شوند که در صورت بی‌توجهی، آسیب جدی به حافظه فرهنگی و اجتماعی کشور وارد خواهد شد.
رقابت نابرابر با بوم‌گردی‌ها
رئیس جامعه انجمن‌های حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران در خصوص استقبال اندک از بوم‌گردی‌ها در گفت‌وگو با قدس اذعان می‌کند: یکی از مراکزی که به دلیل ارزانی از گذشته تاکنون و به ویژه در شرایط اقتصادی حال حاضر مورد استقبال مسافران قرار دارد اسکان در مدارس آموزش و پرورش است که به اقامتگاه‌های بوم‌گردی آسیب می‌زند.
یاور عبیری به ما می‌گوید: با اسکان مسافران فرهنگی در این مدارس مخالفتی نداریم اما مشکل آنجاست که مسافران غیرفرهنگی نیز در فصول مسافرتی در این اماکن مورد اسکان قرار می‌گیرند که این موضوع مورد اشکال است و به بوم‌گردی‌ها آسیب وارد می‌کند.وی ادامه می‌دهد: تمامی مراکز اقامت فعال در زمینه گردشگری از هتل‌ها و بوم‌گردی‌ها گرفته تا مجتمع‌های بین‌راهی دارای مجوز هستند و از وزارت میراث تبعیت می‌کنند. بنابراین اولویت پذیرش مسافر به ویژه در تعطیلات نوروز با مراکز اقامتی رسمی است و در صورت اضطرار مدارس و سالن‌های ورزشی می‌توانند به مسافران اقامت دهند یعنی تا حد امکان آموزش و پرورش نباید پذیرش مسافر غیرفرهنگی داشته باشد در حالی که ما همیشه در ایام نوروز و تعطیلات تابستان با این مشکل مواجه هستیم و متأسفانه آموزش و پرورش از قانون تمکین نمی‌کند و همواره مدعی است فقط به فرهنگیان اسکان می‌دهد در حالی که این موضوع صحت ندارد.
ضرورت جلوگیری از فعالیت غیرمجازها
وی با بیان اینکه در یکی دو سال اخیر هیئت‌های مذهبی نیز در بعضی از شهرستان‌ها بدون رعایت ایجاد حریم برای مسافران، اسکان می‌گرفتند در حالی که کارشان کاملاً غیرقانونی بوده و طبق قانون حق ورود به این حوزه را نداشتند، یادآور می‌شود: متأسفانه اکنون خانه‌های اقامتی غیرمجاز قارچ‌گونه در مناطق مختلف کشور رشد کرده‌اند و از آنجا که این خانه‌ها تابع هیچ گونه مقرراتی نیستند بی‌بند و باری‌های متعددی در آن‌ها اتفاق می‌افتد که متأسفانه فعالیت آن‌ها به اسم بوم‌گردی‌ها تمام می‌شود، این در حالی است که همکاران ما برای تأسیس بوم‌گردی‌ها افزون بر سرمایه‌گذاری و گرفتن مجوز، ملزم به رعایت قوانین و دستورالعمل‌های متعددی هستند و باید بیمه، مالیات و عوارض نیز پرداخت کنند.عبیری متذکر می‌شود: بنابراین شایسته است دولتی‌ها یا حتی دستگاه قضا به این مسئله ورود و مراکز اقامتی غیرمجاز را ساماندهی کنند؛ چراکه اگر وضعیت فعلی ادامه یابد همکاران ما دلسرد می‌شوند و آینده روشنی نمی‌توان برای این صنعت متصور شد.
راهکار چیست؟
رئیس جامعه انجمن‌های حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران در پاسخ به این پرسش که برای خروج از این رکود چه تمهیداتی باید اندیشید، اظهار می‌کند: با حمایت وزارت میراث فرهنگی می‌توان صدور کارت‌های رفاهی سفر و استفاده تخفیفی از اقامتگاه‌های بوم‌گردی را به مرحله اجرا گذاشت و به گونه‌ای برای برون‌رفت اقامتگاه‌های بوم‌گردی از شرایط فعلی، تحریک تقاضا ایجاد کرد.وی ارائه بسته‌های تخفیفی و برگزاری رویدادها و جشنواره‌ها را برای معرفی روستاهای گردشگری هدف در این زمینه بسیار تأثیرگذار می‌داند و می‌گوید: اکنون در شرایطی هستیم که مردم تمایل دارند از شهرها و خانه‌هایشان بیرون بیایند؛ اما تحقق این امر نیازمند یک محرک است.
تغییر سبک گردشگری
در سال‌های اخیر بسیاری از خانواده‌های ایرانی به دلیل گرانی و افزایش قیمت‌ها سفر با قطار را جایگزین هواپیما و اقامت در بوم‌گردی‌ها را جایگزین اسکان در هتل‌های لوکس کرده‌اند که بنا بر اظهار نظر کارشناسان این تغییر رفتار در مدل سفر را می‌توان به کاهش قدرت خرید و فشارهای اقتصادی ربط داد چون بسیاری از مردم دیگر توان پرداخت هزینه‌های سنگین سفرهای هوایی و اقامت در هتل‌های چند ستاره را ندارند، از همین رو به ناچار سراغ گزینه‌های ارزان‌تری مانند قطار و بوم‌گردی رفته‌اند.در این نگاه، رونق این نوع سفرها به نظر می‌رسد بیش از آنکه از علاقه و انتخاب آگاهانه باشد، ناشی از اجبار مالی و نشانه‌ای از رکود بوده و شواهدی مانند افزایش قیمت بلیت هواپیما و کاهش رزرو هتل‌های لوکس خود گواه این مدعاست.به نظر می‌رسد در سال جدید با افزایش قیمت‌ها باز هم شاهد تغییر این مدل باشیم و سفر با قطار و اقامت در بوم‌گردی‌ها به مدل سفر با خودرو و اقامت در مراکز مذهبی و یا آموزش پرورش شیب بیشتری داشته باشد و حتی بوم‌گردی‌ها نیز از دایره انتخاب اقشار متوسط جامعه حذف شود!
نظر شما