این بار و در این مطلب به شما نخستین و قدیمی‌ترین صندوق امانت جهان که در استان یزد ساخته شده را معرفی می‌کنیم. صندوقی که قدمت آن به هزار و ۵۰۰ سال پیش بازمی‌گردد و وسعت آن جمعیت یک روستا را پوشش می‌دهد. همراه ما باشید تا از این بانک کهن اطلاعات بیشتری کسب کنید.
موقعیت جغرافیایی
قلعه سر یزد که لقب نخستین بانک جهان را به خود اختصاص داده در ۲۰ کیلومتری استان یزد، چند کیلومتری روستای مهریز و در قلب روستای سر یزد واقع شده است. قدمت روستای سر یزد به پیش از اسلام بازمی‌گردد و به عقیده بسیاری از باستان‌شناسان، نخستین محل اسکان ایرانیان در یزد محسوب می‌شود. همچنین بنا بر نام این روستا می‌توان چنین تعبیر کرد که سر یزد به معنای ابتدا و محل ورود به استان یزد بوده و واقع شدن دروازه فرافر در این روستا این گمانه‌زنی را تا حد زیادی به یقین تبدیل می‌کند.
ویژگی‌های صندوق امانت
پیش از هر چیزی در وهله نخست ایده ساخت و کمبود چنین مکانی جای تأمل دارد. تمدن ایران به حدی تکامل یافته بود که ساکنان آن برای سپردن اموال خود اقدام به ساخت یک قلعه چند صد حفره‌ای کردند.
این قلعه سه طبقه و ۴۶۸ حفره دارد که هر کدام از آن به یک خانواده یزدی تعلق داشت. در آن زمان یزدیان اموال باارزش خود مانند طلا، زیورآلات و... را برای امنیت و راحتی بیشتر در این مکان می‌سپردند. البته غیر از سپردن دارایی، قلعه سریزد دو ویژگی و کاربرد بزرگ دیگر نیز داشت؛ نخست آنکه قلعه سریزد با توجه به فضای زیادی که دارد می‌تواند مکان مناسبی برای انبار کردن غلات و مواد غذایی به شمار برود و حتی به دلیل ساختار لایه‌ای، اتاق‌ها و حفره‌های این قلعه ساکنان می‌توانستند از اجناس آسیب‌پذیر خود در شرایط مختلف آب و هوایی مراقبت کنند.
دژهای متعدد قلعه
دیگر ویژگی مهم این قلعه حفظ جان و مراقبت از ساکنان در حوادث دهشتناکی چون جنگ و غارت بود. به دلیل پیاده‌سازی تدابیر امنیتی مختلف، دسترسی به این مکان به آسانی آنچه امروز شاهدش هستیم نبوده است، زیرا در نخستین خط امنیتی این مکان دیوارهای مستحکم و نسبتاً مرتفعی وجود دارد که عملاً هر گونه ورود و خروج به این مکان غیر از دروازه اصلی را ناممکن می‌کند، افزون بر اینکه دورتادور قلعه سر یزد خندق‌هایی به عمق ۵ تا ۶ متری حفر شده که دسترسی به خود دیوار را نیز دشوار می‌کرده و در صورت نیاز مانند حمله دشمنان مملو از آب می‌شده است.
دروازه اصلی
در خط بعدی دفاعی و در دومین لایه از دیوارهای قلعه دژهای متعددی تعبیه شده‌اند که می‌توانستند در اموری چون پاسبانی، تیراندازی، خبررسانی و... یاری‌رسان باشند.در آخرین ترفند دفاعی قلعه سر یزد یک دروازه اصلی و یک درب پشتیبان وجود دارد که درب اصلی به وسیله طناب و قرقره باز و بسته شده و در صورت حمله به این مکان و شکسته شدن آن، درب دوم و پشتیبان بسته می‌شده است.
نظر شما