علیاصغر طهماسبی در حالی خبر از خشکیدگی نابهنگام این خلیج میدهد که در نخستین روز از مراسم تودیع و معارفه خود در آذر ماه ۱۴۰۳ یکی از تأکیدات و اولویتهای کاری خود در این استان را احیای خلیج گرگان عنوان کرد اما به نظر میرسد تلاش وی برای احیای این خلیج تاکنون به نتیجهای نرسیده است!
کاهش سطح آب دریای خزر که سالانه ۱۲ تا ۲۱ سانتیمتر از ارتفاع خود را از دست میدهد، کانالهای ارتباطی حیاتی مانند آشوراده و خوزینی را به رگهای خشکیدهای بدل کرده و رودخانههای بالادست که زمانی خلیج را سیراب میکردند، تحت فشار سدسازیهای بیرویه و کشاورزی آببر به جویبارهایی کمجان تبدیل شدهاند و رگ حیات گلستان را در چنگال بحرانهای متعدد قرار داده است.
ضرورت تداوم اقدامهای نجاتبخش
بر اساس مطالعاتی که در کارگروه نجات خلیج گرگان در سال ۱۳۹۶ انجام شد باید اقدامهایی مانند رسوببرداری از دالانهای خزینی و چپاقلی و آشور با قید فوریت اجرایی شود و فرایند پمپاژ آب از دریای کاسپین به خلیج گرگان رنگ واقعیت بگیرد اما متأسفانه هنوز روزنهای برای نجات این خلیج باز نشده است.
در سال ۱۳۹۷ واقعه چَنگ و بلوم جلبکی در محدوده بندر گز اتفاق افتاد، در سال ۱۳۹۸ بوی تعفن و گنداب خلیج گرگان اعتراض اهالی بیش از دهها روستا در حاشیه خلیج گرگان را به همراه داشت و در همین سال و حتی سال ۱۳۹۹ مرگ هزاران هزار قطعه فلامینگو و پلیکان رقم خورد که بر اساس برخی آمارها تا ۱۰۰ هزار قطعه پرنده تلف شدند و در اواخر سال ۱۳۹۹ و به سبب پسروی شدید آب، یک خشکی هزار هکتاری در شمال جزیره آشوراده پدیدار شد.
مطالعات روی خلیج گرگان از دولت دوازدهم آغاز و در دولت سیزدهم کارهای مطالعاتی طرح انجام، جمعبندی و اجرایی شد. یکی از اتفاقهای خوبی که در دولت سیزدهم افتاد این بود که رئیس جمهور وقت خیلی عملیاتی وارد این مسئله شد و شخصاً از خلیج بازدید داشت که این برای راهکارهای اجرایی این موضوع خیلی مؤثر بود. لایروبی خلیج گرگان در آن زمان کمک زیادی به حفظ آبزیان و کاهش شوری آب داشت ضمن اینکه شرایط برای بازگشت و ماندگاری پرندگان مهاجر هم فراهم شد.
پس از بازگشایی کانال آشوراده در آذر ۱۴۰۲، شوری آب خلیج و دیگر پارامترهای محیطی کاهش یافت، با این حال کارشناسان معتقدند اقدامهای نجاتبخشی برای خلیج نباید متوقف شود و تلاش برای حفظ شرایط موجود یکی از ضرورتهای زیست محیطی به شمار میرود که در حال حاضر مسکوت مانده است.
شرایط بحرانی
نماینده مردم شهرستانهای کردکوی، بندرترکمن، بندرگز و گمیشان در مجلس شورای اسلامی در تذکر به رئیس جمهور در خصوص خلیج گرگان در هشتم مرداد ماه گفت: با توجه به اینکه خلیج گرگان یکی از مطالبات بحق مردم است، ما در دولت سیزدهم مصوب کردیم ستاد ملی احیای تالاب میانکاله و خلیج گرگان سه کانال را لایروبی کنند اما متأسفانه این سه کانال لایروبی نشد و تنها توانستیم کانال آشوراده را لایروبی کنیم.
عبدالجلال ایری تأکید کرد: حتماً لازم است دو کانال دیگر نیز لایروبی شوند و متعاقب آن باید پمپاژ آب از دریای خزر به سمت خلیج گرگان صورت گیرد زیرا اگر خشکسالی در خلیج گرگان اتفاق بیفتد مردم در شرایط بحرانی قرار خواهند گرفت.
نظر شما