محمد قوچانی، دبیر کمیته سیاسی حزب کارگزاران در گفت‌وگویی با روزنامه «هم‌میهن» با ادعایی جنجالی، شرایط فعلی کشور را با وضعیت بحرانی شهریور ۱۳۲۰ مقایسه و موقعیت «علی لاریجانی» را شبیه «محمدعلی فروغی» خوانده است. وی مدعی شده هر دو این شخصیت‌ها، در بزنگاه‌های سرنوشت‌ساز تاریخ ایران، نقش حفظ نظام و وحدت ملی را بر عهده داشته‌اند. بررسی دقیق این ادعا اما نشان می‌دهد این قیاس نه تنها تاریخی نیست بلکه به نوعی مغلطه سیاسی و تحریف واقعیات است که می‌تواند به تضعیف انسجام ملی و نظام جمهوری اسلامی بینجامد.

قیاس بی‌ربط برای تخریب یک ظرفیت ملی

عباس سلیمی‌نمین، مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران در همین باره در گفت‌وگو با قدس به تشریح ابعاد سیاسی و نظامی شهریور ۱۳۲۰ و نقد برخی قیاس‌های اخیر درباره علی لاریجانی پرداخت. او با تأکید بر اینکه در مقطع تاریخی شهریور ۱۳۲۰ «ارتش ملی» به معنای واقعی وجود نداشت، گفت: رضاخان ارتشی خصوصی ساخته بود که کارکردش صرفاً حفاظت از استبداد او بود، نه دفاع از ملت. به همین دلیل، این ارتش در برابر هجوم متفقین حتی یک ساعت هم دوام نیاورد. نه ارتش به رضاخان اعتماد داشت و نه رضاخان به ارتش؛ مردم هم هیچ اعتمادی به هیچ‌یک نداشتند.

وی تصریح کرد: رضاخان از لحظه ورود نیروهای بیگانه، در فکر فرار بود و حتی چندین بار خودروها را آماده حرکت کرد.

سلیمی نمین با اشاره به اینکه در شهریور ۲۰ هیچ چیز در کشور جز اراده بیگانگان عمل نمی‌کرد، افزود: در آن مقطع، تحقیر ملت ایران در بالاترین سطح رقم خورد.

او با اشاره به شخصیت غرب‌گرا و وابسته محمدعلی فروغی در دوره پهلوی اول، افزود: فروغی در آن ماجرا نیز تابع منویات انگلیسی‌ها بود. حتی با وجود ارتباطات فراماسونری‌اش نتوانست به‌طور مستقل عمل کند و تنها پیشنهاد انگلیسی‌ها برای جانشینی محمدرضا پهلوی به جای رضاخان را دنبال کرد. پهلوی‌ها هیچ قدرت مستقلی نداشتند و سران متفقین در کنفرانس تهران عملاً او را به حساب نیاوردند.

این کارشناس ارشد مسائل تاریخ معاصر کشورمان با مقایسه وضعیت ارتش آن زمان و امروز، تأکید کرد: امروز ارتش ملی و مردمی، پشتیبان ملت ایران است. فرماندهی نیروهای مسلح در اوج اعتماد جامعه قرار دارد و رابطه‌ای عمیق میان مردم و ارتش برقرار است؛ نمونه‌اش در تشییع باشکوه فرماندهان شهید نیروهای مسلح دیده شد.

سابقه تاریخی تخریب لاریجاتی توسط تندروهای هر دو جناح

سلیمی‌نمین در ادامه، مقایسه علی لاریجانی با فروغی را «قیاس مع‌الفارق» و «تخریب شخصیت» دانست و افزود: فروغی فردی وابسته به بیگانگان بود و در اشغال ایران کوچک‌ترین مقاومتی نکرد، مقایسه او با شخصیتی ملی و انقلابی مثل لاریجانی، تخریب آشکار است.

وی تصریح کرد: اینکه متفقین نه به فروغی و نه به سلطنت پهلوی تعرض نکردند، نشان‌دهنده نقش آنان به عنوان ابزار اجرای سیاست‌های استعماری و حفظ منافع بیگانه در ایران بود. در نقطه مقابل، علی لاریجانی چهره‌ای است که از بطن انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی برخاسته و به عنوان یک شخصیت ملی و مؤثر، همواره در راستای حفظ وحدت ملی و ارتقای جایگاه کشور در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی تلاش کرده است.

سلیمی نمین با اشاره به تلاش جریان‌های سیاسی مختلف برای حذف لاریجانی، گفت: در دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد، خط حذف شخصیت‌های برجسته آغاز شد تا برخی بتوانند خود را گران‌تر به نظام بفروشند. اصلاح‌طلبان نیز کارنامه درخشانی در این زمینه ندارند؛ از شعار «سیمای لاریجانی، تعطیل باید گردد» تا اقدامات تندروهایشان برای حذف او، همه در همین مسیر بود.

او اظهار کرد: اگر لاریجانی در هر دو دوره اصلاحات و دولت احمدی‌نژاد بی‌اثر و کم‌اهمیت بود، این حجم از تخریب و حذف علیه او شکل نمی‌گرفت. او یک شخصیت ملی و ظرفیت مهم انقلاب اسلامی است، چه در حوزه فکری و چه مدیریتی.

مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران، گفت: لاریجانی یک شخصیت ملی و متعلق به انقلاب اسلامی است؛ ظرفیتی که متعلق به این ملت بوده و از نظر فکری و مدیریتی نیز بسیار مؤثر است، به همین دلیل در مسیر تخریب او قرار گرفته‌اند. اما وقتی متفقین ایران را اشغال کردند، به هیچ وجه متعرض فردی مثل فروغی نشدند و حتی به سلطنت پهلوی هم تعرض نکردند که این خود موضوعی مفصل است. بنابراین، مقایسه این دو شخصیت، قیاسی بسیار بی‌ربط است.

سلیمی نمین تأکید کرد: تاریخ باید چراغ راه و منبع عبرت باشد، نه ابزار تحریف و تخریب سیاسی. مقایسه علی لاریجانی با فروغی از اساس نادرست است و باید از آن پرهیز کرد. حمایت از چهره‌های توانمند و معتقد به انقلاب اسلامی، ضامن تداوم امنیت و اقتدار ملی ایران در برابر فشارهای خارجی و داخلی است. در شرایطی که دشمنان ایران درصدد بهره‌برداری از اختلافات داخلی برای ضربه زدن به کشور هستند، همه جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای باید هوشیار بوده و از هرگونه اقدام و گفتاری که موجب تضعیف وحدت ملی می‌شود، اجتناب کنند.

خبرنگار: سید حسین حسینی