دکتر مجید جعفری روز دوشنبه در نشست خبری خود با خبرنگاران ضمن اشاره به شرایط ویژه کشور و تنش‌های اقلیمی، شکل‌گیری نگاه مشترک در بخش کشاورزی را مستلزم تحلیل کارشناسی مسائل این حوزه دانست.
وی با بیان اینکه بخش کشاورزی خراسان رضوی به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد استان، حوزه‌ای راهبردی محسوب می‌شود و بخش عمده درآمدهای روستایی نیز از همین محل تامین می‌گردد، اظهار کرد: استان ما در بسیاری از محصولات کشاورزی رتبه‌های اول تا سوم کشور را دارد.
به گفته وی، اما آنچه امروز ما را در حوزه کساورزی با مشکل و ضعف مواجه کرده، در وهله اول بحران منابع آبی است.
چالش آب
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با تاکید بر اینکه بحران آب مهمترین عامل محدودکننده توسعه در کشاورزی استان است، خاطرنشان کرد: حدود یک متر در سال کاهش سطح آب‌های زیرزمینی را در کشور شاهد هستیم که در دشت‌های کلیدی استان این چالش به وضوح مشهود است.
وی افزود: تکیه ما در خراسان رضوی عمدتا بر حوزه آب زیرزمینی است و در حال حاضر با مشکل جدی در چاه‌ها مواجه هستیم.
جعفری بیان کرد: راندمان آبیاری کشاورزی در خراسان رضوی همچنان پایین است و با وجود تلاش‌های صورت گرفته، به سطح برنامه‌ریزی شده در حوزه آب نرسیده‌ایم.
وی شرایط نامطلوب بارندگی و اقلیم، شامل بارش‌های کاهشی و دمای بالاتر از میانگین کشوری را نیز مزید بر علت دانست و تاکید کرد که خراسان رضوی بیشترین تاثیر را از تغییرات اقلیمی متحمل می‌شود.
چالش اقتصاد
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی دومین مشکل عمده حوزه کشاورزی را اقتصاد کشاورزی دانست و گفت: تولید با زحمت فراوان و با در نظر گرفتن بهره‌وری انجام می‌شود، اما نحوه ورود محصول به بازار و ساماندهی آن، نیازمند توجه است.
وی با اشاره به کمبود سامانه‌های هوشمند در حوزه کشاورزی و عدم قطعیت در مانیتورینگ حوزه تولید و بازار، افزود: در کشت قراردادی نیز هنوز در ابتدای راه هستیم، در حالی که این موضوع می‌تواند تولید را هدفمند و الگوهای کشت را تصحیح کند.
جعفری به نوسان و عدم ثبات قیمت نهاده‌ها و محصولات اشاره کرد و گفت: با وجود پوشش مناسب در حوزه فرآوری و صنایع تبدیلی، هنوز بسیاری از محصولات ما بدون فرآوری از دست کشاورز خارج می‌شود که این یک حلقه مفقوده است.
وی محدودیت‌های فنی و زیرساختی را نیز از دیگر مشکلات برشمرد و تصریح کرد: ۵۰ درصد ماشین‌آلات کشاورزی ما فرسوده است و کارایی لازم را ندارد و این موضوع وقت و هزینه زیادی را مصرف می‌کند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی همچنین از کمبود منابع مالی هدفمند برای نوسازی ناوگان کشاورزی و استفاده از فناوری‌های جدید گلایه و اظهار کرد که در صورت وجود این منابع نیز، شیوه تخصیص به گونه‌ای است که تولیدکننده واقعی امکان بهره‌مندی کامل را ندارد.
به گفته وی، چالش انرژی، شامل قطعی برق و محدودیت تامین سوخت (گازوئیل) نیز به عنوان موانع دیگر تولید مطرح است.
جعفری هشدار داد که قطعی برق علاوه بر تاخیر در مدارهای آبیاری، منجر به تنش آبی گیاهان و کاهش عملکرد در هکتار می‌شود که خسارات گسترده‌ای به دنبال دارد.
راهکارها
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در پایان سخنان خود، مدیریت منابع آب را راهکار اصلی برای برون‌رفت از چالش‌های فعلی دانست و تاکید کرد: بخواهیم یا نخواهیم باید با کم‌آبی بسازیم، لذا چاره‌ای نداریم جز اینکه منابع آب را مدیریت کنیم.
جعفری به ضرورت کار بر روی الگوی کشت اشاره کرد و افزود: اجرای الگوی کشت به زور امکان‌پذیر نیست؛ این الگو تنها زمانی موفق خواهد بود که کشاورز خودش درآمد بیشتری نسبت به کشت‌های دیگر در جیب خود ببیند و آن را اجرا کند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در پایان هشدار داد که با برداشت‌های بی‌رویه از منابع زیرزمینی و وضعیت اقلیمی موجود، در چند سال آینده بسیاری از قنوات و آب‌های روان خشک خواهند شد و الگوی کشت علاوه بر مبنای اقتصاد کشاورز، باید بر مبنای میزان مصرف آب نیز تغییر کند.
نظر شما