به گزارش گروه فرهنگی قدس، رونق این روزهای گیشه همه نگاه‌ها را به سمت فروش قابل‌توجه چند فیلم برده است؛ از رکوردزنی «پیر پسر» و فروش ۱۲۵میلیاردی‌اش تا استقبال از فیلم تازه سعید روستایی و رقابت چند کمدی روی پرده. پس از این چند فیلم، آثاری را داریم که گلیم خودشان را از آب بیرون می‌کشند و با فروشی قابل قبول به اکران ادامه می‌دهند، اما در این میان فیلم‌های دیگری هم هستند که نصیب چندانی از گیشه نمی‌برند. اوضاع برایشان پیچیده شده و حالا باید برای جذب مخاطب با رقبای سرسختی بجنگند و در مقابل فروش‌های میلیاردی برخی فیلم‌ها، تعداد قابل‌توجهی از این آثار فروشی بسیار پایین را تجربه می‌کنند؛ فیلم‌هایی همچون «آنجا همان ساعت» با ۷۲۷ میلیون تومان و سه فیلم «هرچی تو بگی»، «زعفرانیه ۱۴ تیر» و «عینک قرمز» که در سبد اکران نوروزی بود، در بازه ۳۰۰ تا نزدیک به ۵۰۰ میلیون تومان فروش داشتند و فیلم‌هایی همچون «بازی را بکش» و «صبح اعدام» که پیش‌تر اکران شدند در محدوده ۲۵۰ میلیون تومان قرار دارند و در این میان آثاری همچون «ترک عمیق»، «پاکول» و «وحشی» هم هستند که مبلغ فروششان ۱۳ تا ۱۰۰ میلیون تومان بوده است و مجموع این ۹ فیلم (از ابتدای سال تاکنون) روی هم رفته ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان فروش داشته‌اند.
براساس آنچه در آیین‌نامه سینمایی آمده قرارداد سینمادار پس از دو هفته از اکران فیلم قابل تغییر است و اگر فیلم در این مدت فروش خوبی نداشته باشد، سینمادار می‌تواند با فیلم دیگری قرارداد ببندد. همین یک بند هم کار فیلم‌های کم مخاطب را سخت‌تر می‌کند. حالا پرسش این است سرنوشت این فیلم‌ها در چرخه اکران چه خواهد شد؟ آیا آن‌ها زیر سایه فیلم‌های پرفروش رفته‌اند که دیده نمی‌شوند یا واقعاً جذابیتی برای مخاطب ندارند و در این میان نقش پخش‌کنندگان و سینماداران در بیشتر دیده شدن این فیلم‌ها چیست؟
چرا نام برخی فیلم‌های تازه‌وارد کم‌کم از جدول اکران حذف میشود؟
سعید خانی، تهیه‌کننده سینما و مدیر پخش خانه فیلم درباره وضعیت فیلم‌هایی با فروش پایین و دلایل اختصاص سانس‌های محدود به برخی از فیلم‌های تازه اکران شده می‌گوید: مسئله محدود شدن سانس‌های برخی فیلم‌ها به میزان استقبال مخاطبان از فیلم و فروش آن‌ها برمی‌گردد. نکته دیگر اینکه براساس آیین‌نامه پس از دو هفته از اکران فیلم، قرارداد سینمادار عوض میشود. حالا تصور کنید پنجشنبه و جمعه دو هفته اول برای یک فیلمی سانس در نظر گرفته شده، اما بلیت زیادی فروش نرفته است؛ به‌طبع سینمادار یک هفته یا دو هفته صبر می‌کند و سپس فیلم را تغییر می‌دهد. در مورد برخی فیلم‌ها هم طبیعی است که شما سانسی برای آن‌ها پیدا نکنید یا تعداد سانس‌های نمایش‌دهنده اندک باشند، زیرا این فیلم‌ها یک ماه پیش اکران شده‌اند و در این مدت نتوانستند فروش قابل قبولی داشته باشند.
وی درباره وضعیت فیلم‌هایی که در سایه آثار پرفروش و پرطرفداری همچون «پیر پسر» و «زن و بچه» عملاً دیده نمی‌شوند، خاطرنشان می‌کند: واقعیت این است که خیلی از این فیلم‌ها قرار نیست اکران عمومی شوند و باید به صورت برخط به نمایش درآیند، اما وقتی در سالن‌های سینما اکران عمومی می‌گیرند وضعیت همین میشود. به نظر شما وقتی به یک فیلم سانس خوب در سینمای خوب اختصاص داده میشود، اما کسی بلیتش را نمی‌خرد چه باید کرد؟
همه فیلم‌ها قابلیت اکران در سالن‌های سینما را ندارند
خانی بیان می‌کند: البته فکر نکنید فقط در سینمای ایران این‌گونه است. آمریکا سالی ۸۰۰ ـ ۹۰۰ فیلم دارد اما از این تعداد فقط ۲۰۰ فیلمش روی پرده می‌رود. اینجا هم قرار نیست همه فیلم‌ها در سالن‌های سینما اکران شوند، اما بعضی از تهیه‌کنندگان اصرار دارند حتماً فیلمشان را اکران کنند. در حالی که پرده سینما برای فیلم‌هایی است که مختص سالن ساخته شده‌اند.
وی در ادامه به عملکرد دوگانه برخی از سینماداران اشاره می‌کند و می‌افزاید: البته من قبول دارم برخی سینماداران در مورد بعضی از فیلم‌ها کج‌سلیقگی می‌کنند و سانس کمتری به آن‌ها اختصاص می‌دهند، اما خیلی از فیلم‌هایی که امسال یا سال‌های گذشته اکران کردیم اصلاً مناسب پرده نبوده‌اند و وقتی در سینما به آن‌ها سانس می‌دهیم ولی تماشاگری ندارند تکلیف مشخص است. اما همان‌طور که گفتم تهیه‌کننده دوست دارد سینمادار همین‌طور به اکران با سالن خالی ادامه دهد که درنهایت روزی دو سه تا بلیت فروخته شود، در حالی که این اصلاً کار درستی نیست آن هم برای فیلمی که درمجموع ۱۰۰ نفر آن را تماشا کرده‌اند.
جای خالی پخش‌کنندگان فیلم در شورای پروانه ساخت
خانی در پاسخ به اینکه با این اوصاف چرا اساساً فیلمی که مخاطب ندارد باید ساخته شود، تصریح می‌کند: چون ما در کشورمان سازوکار تخصصی نداریم. یک سرمایه‌ای فراهم می‌کنیم و می‌خواهیم یک فیلمی بسازیم. وزارت ارشاد هم پروانه ساخت می‌دهد. ای کاش در شورای پروانه ساخت یک پخش‌کننده هم باشد تا بگوید آقای تهیه‌کننده که می‌خواهی فلان فیلم را بسازی، شرایط اکران فیلمت را هم در نظر بگیر و اگر می‌خواهی بسازی باید آن را به صورت آنلاین یا در گروه هنر و تجربه نمایش دهی. اگرچه همین گروه هنر و تجربه هم در سال‌های اخیر بسیار افت کرده، اما به‌هرحال امکان اکران برای همه فیلم‌ها میسر نیست.تهیه‌کننده فیلم «رها» تأکید می‌کند: من پخش بسیاری از فیلم‌ها را به همین دلیل برعهده نمی‌گیرم چون معتقدم مناسب پرده سینما نیستند، اما اینکه چرا ساخته می‌شوند و کیفیت خیلی از این فیلم‌ها پایین است را باید از وزارت ارشاد بپرسید.
مخاطب باهوش است و با فیلم‌ها تعارف ندارد
مدیر پخش خانه فیلم که این روزها پخش «زن و بچه» را برعهده دارد، با اشاره به پرمخاطب بودن فیلم‌های اجتماعی در حال اکران اظهار می‌کند: اینکه فیلم‌های اجتماعی خوب می‌فروشند اتفاق مهمی است، اما فراموش نکنیم که مخاطب ما بسیار باهوش است و فقط به صرف حضور بازیگر مطرح در یک فیلم، به آن توجه نمی‌کند. ما فیلم‌هایی داشتیم که بازیگران مطرحی داشتند اما فروش نکردند. مردم تعارف ندارند؛ فیلم خوب و جذاب را می‌بینند و اگر خوب نباشد آن را تماشا نمی‌کنند.
خانی در ادامه و در واکنش به اینکه پس گزاره‌ای تحت عنوان توزیع عادلانه سانس‌ها برای فیلم‌های مختلف از اساس غلط است؛ می‌گوید: بله اشتباه است؛ ضمن‌اینکه همه فیلم‌ها در دو هفته ابتدایی اکران سانس‌های خوبی دارند، اما نکته مهمی که باید به تهیه‌کنندگان بگویم اینکه هفته اول مهم است. برای تبلیغات فیلم باید هزینه کرد و در نظر گرفت که فیلم در هفته اول نمایشش باید دیده شود تا بتواند هفته دوم هم رنگ پرده را ببیند اما اگر هفته اول سالن خالی باشد، خب به‌طبع هفته دومی هم وجود ندارد و همان‌طور که گفتم این قرارداد با پخش‌کننده و سینمادار است که می‌توانند طی دو هفته فیلم را تغییر دهند.
اگر فیلم خوبی ساخته شود مخاطبش هم پیدا میشود
اما در ادامه حبیب اسماعیلی تهیه‌کننده پیشکسوت و مدیر شرکت رسانه فیلم‌سازان مولود درباره رقابت نابرابر فیلم‌های گیشه می‌گوید: هیچ‌کس نمی‌تواند پیش‌بینی کند یک فیلم در اکران چقدر مورد استقبال قرار می‌گیرد. در سال‌های گذشته معمولاً مردم از فیلم‌های کمدی و سرگرم‌کننده استقبال می‌کردند و سایر فیلم‌های غیرکمدی اعم از اجتماعی، خانوادگی، دفاع مقدس و ... وضعیت متفاوت‌تری داشتند. خوشبختانه فیلم‌هایی که به‌تازگی اکران شده مورد استقبال بسیار خوبی قرار گرفته و نشان داده اگر واقعاً فیلم خوبی ساخته شود که حرفی برای گفتن داشته باشد، تماشاگر هم از آن استقبال می‌کند، اما مشکل با فیلم‌های کم‌مخاطب همچنان وجود دارد. وقتی سینماداران می‌بییند از فیلمی استقبال نمی‌شود سانس‌های خوبی به آن نمی‌دهند و در این وضعیت وقتی از فیلم استقبال نشود به‌طبع فروش هم نمی‌کند و اساس این یک رابطه مبتنی بر عرضه و تقاضاست. به نظرم اگر تهیه‌کننده به این نتیجه برسد که فیلمش در اکران جوابگو نیست باید شرایطی را برای بهتر دیده شدنش فراهم کند؛ به طور مثال فیلم را همزمان با آثار پرفروش اکران نکند تا دست سینمادار هم برای اختصاص سانس‌های متنوع و متعدد بازتر باشد.
وی در ادامه می‌افزاید: شاید این فیلم‌ها پرمخاطب نباشند، اما لزوماً فیلم‌های بدی نیستند هم کارگردانان شاخص و مطرحی آن‌ها را ساختند و هم بازیگران خوبی در آن‌ها بازی کردند، اما آن‌طور که باید و شاید مخاطب را جذب نمی‌کنند. من همیشه در چنین شرایطی از دوستان در انجمن سینماداران درخواست کرده‌ام که برای این‌گونه فیلم‌ها در دو هفته ابتدایی نمایش، سانس‌ها و سالن‌های خوبی در نظر بگیرند و اگر از فیلم استقبال نشد تصمیم دیگری بگیرند. با این شرایط فکر نمیکنم کسی راضی باشد سینمادار متحمل ضرر و زیان شود. اما اینکه از همان ابتدای کار فیلم را از سانس‌های خوب محروم کنیم و نگاهمان این باشد که این فیلم فروش نمی‌کند پس به آن سانس ندهیم، ناعادلانه است.
اسماعیلی یادآور میشود: در هیچ زمانی چه سال‌های پیش از انقلاب و چه پس از آن، ظرفیت‌های سالن‌های سینما همیشه پر نبوده است. حتی در سینمای جهان هم این‌طور نیست و گاهی برخی فیلم‌ها پرفروش هستند و برخی دیگر نه. اما سینما وقتی رونق می‌گیرد و فیلم‌ها فروش خوبی خواهند داشت که ما همه کنار هم باشیم؛ در مواردی هم باید گذشت کنیم. ما در سینما یک خانواده‌ایم و باید هوای همدیگر را داشته باشیم. گاهی میشود فیلم‌های پرفروش را با یکی دو سانس اضافی جبران کرد اما اگر یک فیلمی کلاً دیده نشود جبران‌پذیر نیست؛ چون بسیاری از این فیلم‌ها امکان تبلیغات گسترده را هم ندارند و از طرفی اخلاقی و عادلانه هم نیست که به این فیلم‌ها توجه نکنیم.
نظر شما