فرخنده جمشیدی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، گفت: سودجویان مواد مخدر همواره به دنبال ایجاد ذائقه و بازار جدید هستند. همان‌طور که در گذشته ماده مخدر کراک به دلیل عوارض آن بر ظاهر فرد، با شیشه جایگزین شد تا ظاهر فرد مصرف‌ کننده حفظ شود، امروز نیز سیگارهای الکترونیکی با ایجاد یک ذائقه جدید در جوانان، به نوعی بازار فروش برای این افراد محسوب می‌شوند.

وی مهم‌ترین دلایل اعتیاد را وابستگی فرد به مواد دانست و افزود: متاسفانه برخی از جوانان به دلیل اختلالات روانی و اجتماعی، مصرف این مواد را نشانه‌ای از موقعیت اجتماعی بالا می‌دانند، در حالی که از نگاه متخصصان، این فرد یک معتاد است؛ هرگونه ماده مخدری، به صورت سنتی یا الکترونیکی، نوعی اعتیاد به شمار می‌رود.

جمشیدی، با اشاره به مطالعات انجام‌شده، مهم‌ترین گروه سنی در معرض خطر را نوجوانان معرفی کرد و توضیح داد: سنین نوجوانی، زمان بحران بلوغ و جست‌وجوی هویت است. فرد در این دوره ممکن است در مقابل خانواده قرار گیرد و به دلیل پنهان‌کاری، خانواده متوجه رفتارهای او نشوند. در چنین شرایطی، کافی است یک فرد سودجو او را برای یک بار به مصرف مواد ترغیب کند. این کنجکاوی، به‌خصوص اگر در جمع دوستان باشد و فرد نگران تمسخر شدن باشد، می‌تواند به وابستگی فوری منجر شود.

وی به نقش خانواده در پیشگیری از اعتیاد نوجوانان و جوانان اشاره کرد و گفت: نوجوانانی که در خانواده‌ای صمیمی و با محبت کافی بزرگ می‌شوند و یک دوست صمیمی در میان اعضای خانواده دارند، به ندرت به سمت مواد مخدر گرایش پیدا می‌کنند. اما افرادی که در خانواده خود احساس امنیت و محبت نمی‌کنند، جذب محبت‌های کاذب خیابانی می‌شوند و پذیرش پیشنهاد مصرف مواد از سوی هم‌سن‌وسالان بسیار تاثیرگذارتر از بزرگسالان است.

جمشیدی، سیگار و قلیان را دروازه ورود به اعتیاد دانست و اظهار داشت: یک پک قلیان معادل ۲۰۰ نخ سیگار است و آسیب بسیاری به بدن وارد می‌کند. مصرف یک نخ سیگار در روز نیز ممکن است در ابتدا بی‌ضرر به نظر برسد، اما با گذشت زمان وابستگی ایجاد می‌کند.

وی با اشاره به مصرف حشیش در میان جوانان، آن را یکی از توهم‌ زاترین و آسیب ‌زاترین مواد مخدر عنوان کرد و گفت: متاسفانه جوانان استفاده از ماری‌جوانا را نشانه‌ای از باکلاس بودن می‌دانند، در حالی که این مواد به شدت به مغز آسیب می‌رساند.

این متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت‌های بالینی متادون را به عنوان یک داروی درمانی موثر برای درمان اعتیاد معرفی کرد و گفت: متادون مانند شیشه و حشیش، همان حالت سرخوشی را به معتاد می‌دهد، اما تصمیم به ترک را برای او راحت‌ تر می‌کند. البته مصرف متادون زیر نظر پزشک و به صورت کنترل‌ شده برای برخی افراد می‌تواند تا پایان عمر نیز ادامه یابد.

جمشیدی با تاکید بر لزوم مراجعه به مراکز مجاز ترک اعتیاد، افزود: استفاده خودسرانه از داروها، چه از داروخانه‌ها تهیه شوند و چه از عطاری‌ها، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود، چرا که می‌تواند منجر به بروز عوارض جبران‌ناپذیر شود.

وی با تاکید بر اینکه صحبت کردن و محبت مادرانه برای ترک اعتیاد کافی نیست، به خانواده‌ها توصیه کرد: برای درمان اعتیاد، باید به روانپزشک فعال در حیطه مواد مخدر مراجعه کرد. خانواده‌ها باید فرزندان خود را غرق در محبت کنند، نشاط را در خانه رواج دهند تا انرژی آن‌ها در خانه تخلیه شود و با دوستان ناباب ارتباط نگیرند.

بنابر اعلام وزارت بهداشت، این متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت‌های بالینی اظهار داشت: در کشور به ازای هر ۱۵ هزار نفر یک مرکز ترک اعتیاد وجود دارد. در این مراکز، تیمی از پزشک و پرستار پس از انجام آزمایش های اولیه و بررسی مشکلات جسمی، روند درمان را آغاز می‌کنند. اما مهم‌ترین شرط موفقیت در درمان، خواست و اراده خود فرد است.