اجرای طرح انرژی به نفر، به مثابه ایجاد یک نظام تعرفه‌گذاری پلکانی دوپله‌ای است که در آن دو نوع مصرف به میزان سهمیه انرژی هر نفر یا مازاد بر آن داریم. این نظام تعرفه‌گذاری یکی از منطقی‌ترین راهکارها برای اعمال تعرفه انرژی مشترکان خانگی است. در این روش، متناسب با افزایش مصرف، تعرفه نیز بالا می‌رود. به نحوی که در نهایت مشترکان پرمصرف پلکان نهایی قیمت صادراتی و آزاد انرژی مصرفی‌شان را پرداخت می‌کنند.
کشورهای مختلف مانند چین، هند، مکزیک و بسیاری از کشورهای اروپایی از این نظام تعرفه‌گذاری بهره برده‌اند و در جهان این روش کارآیی‌اش را نشان داده است. در کشور ما نیز تعرفه‌گذاری پلکانی گاز و برق با هدف مدیریت مصرف در دستور کار قرار دارد.
در نظام تعرفه‌گذاری پلکانی دوپله‌ای کسانی که در داخل الگو از انرژی استفاده می‌کنند، مشمول قیمت‌های یارانه‌ای می‌شوند. اما مشترکانی که پرمصرف محسوب می‌شوند، باید قیمت واقعی و آزاد انرژی مصرفی خود را بپردازند. البته در این سازوکار همه پرمصرف‌ها در یک پلکان قرار نمی‌گیرند. بین آن‌ها تفکیک صورت می‌گیرد و پرمصرف‌هایی که به الگوی مصرف نزدیک هستند، مبالغ کمتری پرداخت می‌کنند.
به این ترتیب، ضمن این که عدالت بیشتری در توزیع یارانه انرژی اعمال می‌شود و مشترکان کم مصرف سود می‌برند، به مصارف بالا و غیرضرور نیز یارانه پرداخت نمی‌شود.
در چارچوب نظام تعرفه‌گذاری دوپله‌ای مشترکانی که مصرف پایینی دارند از یارانه و معافیت بهره ببرند و مشترکان پرمصرف ترغیب به مدیریت مصرف می‌شوند. حتی اگر در این روش، تعرفه‌ها اثری در مدیریت مصرف انرژی پرمصرف‌ها که اغلب از طبقات مرفه جامعه هستند نداشته باشد، حداقل مزیتش این است که باعث می‌شود به مصارف غیرضرور یارانه تعلق نگیرد.
نظرات جعفر قادری، نماینده شیراز و زرقان در مجلس را در خصوص مزیت‌های تعرفه‌گذاری پلکانی دوپله‌ای و لزوم اجرای آن در کشور می‌خوانید. قادری با اشاره به این موضوع که دولت چاره‌ای ندارد جز این که به سمت اعمال سیاست‌هایی برای مدیریت مصرف انرژی در کشور برود، تصریح کرد: نیاز است از هر راهی که می‌توانیم مصرف بهینه را در کشور گسترش دهیم. تعرفه‌گذاری پلکانی دوپله‌ای یکی از این راهکارهاست. در این روش، یک الگوی مصرف مشخص می‌شود و بر اساس این که مشترکان چقدر مصرف دارند، در یکی از پلکان‌های مصرفی قرار می‌گیرند.
وی ادامه داد: کسانی که در چارچوب الگو از انرژی استفاده می‌کنند به عنوان پله اول شناخته می‌شوند. این مشترکان از یارانه، معافیت و مشوق بهره می‌برند. اما مشترکانی که بیشتر از الگوی مصرف از انرژی استفاده می‌کنند، باید هزینه بیشتری بپردازند.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: تمامی پرمصرف‌ها در یک سطح نیستند و باید تعرفه آن‌ها متفاوت باشد. برخی از مشترکان مصارف بسیار بالایی دارند و در پلکان‌های نهایی مصرف قرار دارند. اما برخی دیگر در پلکان‌های نزدیک به الگوی مصرف هستند. مشترکان پلکان‌های نهایی باید هزینه صادراتی انرژی را بپردازند اما کسانی که نزدیک به الگوی مصرف هستند، مشمول تعرفه پایین‌تری می‌شوند.
وی گفت: قیمت انرژی برای مصرف مشترکان پرمصرف باید به میزان قیمت واقعی و صادراتی باشد و در عوض مشترکان درون الگوی بهینه باید از یارانه انرژی بهره‌مند شوند. در این مدل نهایی از نظام تعرفه‌گذاری پلکانی، دیگر شاهد مصرف غیربهینه عده‌ای قلیل نیستیم و یارانه انرژی به درستی و عادلانه توزیع خواهد شد.
نظر شما