۱- در سطح تحولات داخلی افغانستان؛ ماهیت شکل‌گیری سازمان همکاری شانگهای بر رفع تنش‌ها و تثبیت اوضاع سیاسی و امنیتی دولت‌های منطقه و به‌خصوص کشورهای آسیای مرکزی در شرایط پس از خلأ فروپاشی شوروی، استوار بوده است. در این راستا بی‌ثباتی و آشفتگی پایدار در حاکمیت افغانستان و پیامدهای آن برای دیگر کشورهای منطقه، یکی از کانون‌های دائمی توجه سازمان را تشکیل داده است. این توجه با فروپاشی نظام جمهوریت و بازگشت طالبان به افغانستان دوچندان شده است، چنان‌که در تمامی اجلاس‌های اخیر شانگهای، ماهیت حکومت در این کشور مورد توجه خاص قرار گرفته و بر عناصری همچون موازین بشری و یا تشکیل حکومتی فراگیر در این کشور تأکید شده است. با این حال، تثبیت نسبی اوضاع سیاسی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان و گسترش روابط اغلب اعضای شانگهای با حاکمیت طالبان، ممکن است از روند توجه به شرایط داخلی افغانستان در نشست‌ اخیر شانگهای بکاهد.
۲- شانگهای و اهمیت منطقه‌ای افغانستان؛ با توجه به ماهیت شکل‌گیری سازمان همکاری شانگهای، افغانستان از دو جنبه برای سازمان مهم تلقی می‌شود؛ امنیتی و اقتصادی. در بُعد امنیتی، افغانستان در کانون بسیاری از اهداف منطقه‌ای پیش‌بینی‌شده برای سازمان قرار دارد: مبارزه با تروریسم، جدایی‌طلبی، موادمخدر و تقابل با افراط گرایی مذهبی و مهاجرت غیرقانونی. با بازگشت حاکمیت طالبان به افغانستان این دغدغه‌ها تشدید شد، اما عملکرد طالبان در برخی حوزه‌ها همچون موادمخدر و مبارزه با داعش، توانست دیدگاه مساعدی را در شانگهای جلب کند. با این حال، هنوز هم برخی اعضا همچون پاکستان در این مورد با طالبان چالش جدی دارند و حتی مقام‌های امنیتی روسیه، کشوری که طالبان را به رسمیت می‌شناسد نیز از ابراز نگرانی جدی در این مورد در آستانه نشست شانگهای ابایی نشان ندادند. اما در بعد اقتصادی چشم‌انداز کاملاً مثبتی در مورد همکاری افغانستان با شانگهای به‌وجود آمده است. رویکرد اقتصادمحور سیاست خارجی طالبان و تأکید آن‌ها بر نقش مواصلاتی و کریدوری این کشور در منطقه، ظرفیت‌های همکاری وسیعی را به‌وجود آورده است.
۳- نگاه شانگهای به نقش بین‌المللی افغانستان؛ با توجه به تحولات نظام بین‌الملل، اهمیت سازمان همکاری شانگهای در شکل‌گیری نظم بین‌المللی جدید دوچندان به نظر می‌رسد. در این شرایط ،برای اعضای برجسته شانگهای همچون چین، روسیه و ایران مهم است که جهت‌گیری آینده افغانستان به کدام سمت و سو خواهد بود. با توجه به تحولات کنونی و به‌خصوص شناسایی رسمی طالبان از سوی روسیه، به نظر می‌رسد افغانستان تحت حاکمیت طالبان بیش از پیش به بلوک شانگهای نزدیک شده است.