حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدحسن مؤمن‌زاده، مدیرگروه مطالعات قرآنی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، هم زمان با هفته وحدت، با اشاره به نقش کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سربلاغته» در ایجاد اتحاد و انسجام میان مسلمانان گفت: مبنای اصلی وحدت، انتشار درست و صحیح معارف قرآنی است؛ بنابراین برای وحدت در درک و نظر عمومی ابتدا باید در عرصه‌های علمی - قرآنی به برداشت یکسان دست پیدا کنیم از همین رو این اثر فاخر به‌صورت همه‌جانبه کلمات را موردبررسی قرار داده است تا نسبت به کلمات برداشت، یکسان صورت گیرد.
وی با بیان اینکه این کتاب موردتوجه مراجع تقلید مذهب تشیع و همچنین محققان علوم قرآنی و اسلامی در سطح ملی و بین‌المللی قرار گرفته است، گفت: این اثر به لحاظ تفسیری جامع آرای مذاهب تفسیری جهان اسلام است و تمامی آرای شافعی، مالکی، حنبلی، حنفی و امامی را در بردارد و بدون هیچ تصرفی، همه آنها را ارائه می‌کند.
آشنایی با میراث لغوی قرآن کریم با المعجم
حجت‌الاسلام مؤمن‌زاده، افزود: در واقع این کتاب دائرة المعارفی قرآنی با موضوعاتی همچون، غریب القرآن، متشابه القرآن، وجوه و نظائر، اختلاف قرائات، اعراب، معانی القرآن، فقه اللغه، علوم و معارف و اعجاز ادبی است که مدخل‌ها بر اساس ماده اصلی کلمات تنظیم شده و هر مدخل از جنبه‌های مختلف علوم قرآنی موردبررسی قرار گرفته است. آغاز هر مدخل، بررسی لغوی مبتنی بر دانش ریشه‌شناسی لغوی، است.
وی، خاطرنشان کرد: می‌توان کتاب «المعجم» را در چهار رده‌بندی مفردات، اعلام قرآن، اعجاز و تفسیر موضوعی تقسیم‌بندی کرد؛ آشنایی با میراث لغوی قرآن کریم، کارآمدی مهم دیگر این کتاب است به‌طوری‌که مخاطبان را با مهم‌ترین منابع، از آثار کهن تا جدیدترین کتاب‌های حوزه لغت قرآن آشنا می‌کند. همچنین نظریه‌شناسی و آشنایی با آرای لغت پژوهان در ۱۴ قرن گذشته و نیز مقایسه تفاوت دیدگاه‌های آنها از جمله ویژگی‌های این کتاب است.
این پژوهشگر، تصریح کرد: از دیگر خصوصیات مهم این کتاب، بحث‌های تحلیلی و اجتهادی تفسیری آن به‌عنوان «الاستعمال القرآنی» است که به سیاق آیات در فهم معنای کلمات قرآن، تفسیر قرآن به قرآن، ریشه لغوی کلمه و تکرار کلمه در آیات قرآن، توجه شده است.
المعجم از قاهره تا حیدرآباد هند
وی با تأکید بر اینکه کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سربلاغته»، وحدت علمی، نظری و عملی بین مسلمانان ایجاد می‌کند، افزود: این اثر فاخر بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی تاکنون در چند کشور اسلامی از جمله هندوستان، مصر و... موردتوجه قرار گرفته و در نمایشگاه‌های قرآن، رونمایی شده است.
مدیرگروه قرآن بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در ادامه با تأکید بر ویژگی تقریبی بودن این اثر افزود: آرای افزون بر ۲۲۰ تن از دانشمندان صاحب‌نظر اعم از ادیب و مفسر موردتوجه قرار گرفته و بیش از ۳۰۰ منبع و مأخذ برای تحریر آن مطالعه و فیش‌برداری شده که بیش از نیمی از آنها، بازتاب‌دهنده آرای اندیشمندان اهل‌سنت، است.
وی، افزود: استادانی برجسته از جامع ازهر تا دانشگاه الزیتونه تونس و قرآن‌پژوهانی از مراکش تا عراق این کتاب را به دیده اعجاب نگریسته‌اند.
این کتاب تاکنون در جشنواره‌های مختلف کتاب، حائز افتخار شده است.
به گفته حجت‌الاسلام‌والمسلمین مؤمن‌زاده، متأسفانه ما برای تبلیغ و معرفی این کتاب، گام‌های چندانی برنداشته‌ایم و این توفیقات و تمجیدها، نتیجه نفوذ تدریجی کتاب از گذر آشنایی و انتقال توسط افراد علاقه‌مند و برکت کتاب وحی، بوده است.
نظر شما