مدیریت بهینه تولید، صادرات و فراوری این محصولات می‌تواند سهم استان در بازارهای جهانی را افزایش دهد و نقش مهمی در ارتقای معیشت کشاورزان و توسعه اقتصادی منطقه ایفا کند؛ اما همچنان فاصله معناداری در تحقق این مزیت وجود دارد.
آیا با ثبات قیمت زعفران، نگرانی کشاورزان کاهش می‌یابد؟
نماینده مردم تربت‌حیدریه، مه‌ولات و زاوه در گفت‌وگو با خبرنگار ما اظهار می‌کند: در خصوص زعفران، یکی از مشکلات همیشگی ما بحث قیمت این محصول و نگرانی‌های کشاورزان در فصل برداشت بوده و این مشکل اغلب به دلیل انحصار صادرات زعفران است؛ زیرا بیش از ۸۰ تا ۸۵ درصد زعفران کشور صادر می‌شود و به همین دلیل هر سال با مشکلات جدی در زمینه قیمت مواجه بوده‌ایم. خوشبختانه در چهار پنج سال گذشته توانستیم قیمت زعفران را از حدود ۳۰۰ دلار در هر کیلو به بیش از هزار و ۱۰۰ تا هزار و ۳۰۰ دلار افزایش دهیم و در یکی دو سال اخیر نیز مشکل جدی در زمینه خرید زعفران یا نگرانی‌های کشاورزان وجود ندارد و توانسته‌ایم ثباتی در قیمت زعفران ایجاد کنیم و این قدم، قدم نخست بود.
محسن زنگنه می‌گوید: قدم دوم توجه به فراوری زعفران است. اقدام‌هایی نیز در این زمینه آغاز شده و شرکت‌های دانش‌بنیان و کارخانه‌ها در حال سرمایه‌گذاری هستند تا بتوانیم فروش خام و فله زعفران را کاهش دهیم و این محصول به صورت فراوری شده عرضه شود. این موضوع نیازمند آن است صادرکنندگان زعفران که بیشترین منافع را از این محصول می‌برند، سرمایه‌گذاری در این حوزه را در اولویت قرار دهند.
زعفران ایران در برابر رقابت افغانستان و محدودیت‌های ارزی
وی درباره فروش زعفران ایران از طریق تجار افغانستانی بیان می‌کند: متأسفانه به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌هایی که برای شرکت‌های ما وجود دارد، شرکت‌های ایرانی مجبورند زعفران را یا به افغانستان یا به امارات و قطر صادر کنند و از آنجا با برند آن کشورها به بازار جهانی عرضه شود. اینکه گفته می‌شود افغانستان در حال گرفتن بازار زعفران است، درست نیست. همه کشورها در حال کشت زعفران هستند و میزان کشت خود را افزایش می‌دهند؛ اما از لحاظ کمیت فاصله معناداری با ایران دارند. در حقیقت، بخش عمده‌ای از زعفرانی که به عنوان محصول افغانستان صادر می‌شود، همان زعفران ایران است که به دلیل تحریم‌ها و سیاست‌های ارزی نادرست؛ مانند محاسبه قیمت ارز پایین‌تر از بازار و تعهد ارزی، به صورت غیررسمی یا حتی قاچاق به افغانستان ارسال می‌شود.
نماینده مردم تربت‌حیدریه، مه‌ولات و زاوه درباره حل مشکل محدودیت‌های ارزی برای صادرات زعفران عنوان می‌کند: خبر خوش این است که ماه گذشته جلسه‌ای با رئیس هیئت مدیره بازار ارز و طلا برگزار و زعفران همراه با برخی محصولات کشاورزی از محدودیت‌های ارزی بانک مرکزی خارج شد. اکنون صادرکنندگان می‌توانند ارز حاصل از صادرات را به قیمت نزدیک به بازار آزاد و نه قیمت توافقی گذشته بفروشند و امیدواریم این اقدام موجب افزایش سهم برند ایرانی در بازار جهانی بشود.
غفلت از انسجام در سودآوری پسته برای کشاورزان
زنگنه در تشریح وضعیت پسته تولیدی در خراسان رضوی می‌گوید: سال گذشته خراسان رضوی مقام نخست تولید پسته را کسب کرد و با همه ارزشی که این محصول برای استان دارد؛ اما متأسفانه هیچ‌گاه نگاه سیستمی و متمرکز در خصوص مدیریت این محصول در استان وجود نداشته است. بر خلاف کرمان که شرکت تعاونی پسته آن به یک هلدینگ بزرگ تبدیل شده، در خراسان رضوی چنین رویکردی به وجود نیامده؛ اما در تلاش هستیم برای ایجاد اتحادیه‌های متمرکز پسته‌کاران برنامه‌ریزی کنیم. در این زمینه فعالیت‌هایی هم آغاز شده و مذاکرات با حدود ۱۰ تا ۱۵ نفر از بزرگان این حوزه صورت گرفته تا بتوانیم پسته‌کاران استان را در قالب یک اتحادیه متمرکز مدیریت کنیم و این وعده را به سرانجام برسانیم.
وی در توضیح مشکل ناترازی برق در پایانه‌های فراوری پسته اظهار می‌کند: خراسان رضوی بیش از مصرف خود تولید می‌کند؛ اما به دلیل اتصال به شبکه کشوری و ناترازی حدود هزار و ۳۰۰مگاوات، همچنان مشکلاتی وجود دارد. ما معتقدیم این ناترازی بدون اعتبار دولتی و بر اساس قوانین برنامه هفتم، با مشارکت بخش خصوصی و استفاده از اوراق صرفه‌جویی قابل حل است. به همین منظور طرحی برای جبران هزار و ۲۰۰مگاوات کسری آماده شده که شامل بهره‌وری موتورهای کولرهای آبی، تعویض لامپ‌های معابر با لامپ‌های ال‌ای‌دی، راه‌اندازی بخش حرارتی دو نیروگاه استان و استفاده از پنل‌های خورشیدی است. این طرح به رئیس‌جمهور ارائه و دستور تفویض اختیارات به استان داده شده تا در ۶ ماه آینده و در فصل گرما و بهار سال آینده مشکل ناترازی برق برطرف شود. برای مراکز ضبط پسته نیز اقدام‌های لازم صورت گرفته و پیگیری‌ها ادامه دارد تا مشکلات موجود در این حوزه رفع شود و مراحل فراوری این محصول با مشکل مواجه نشود.
نظر شما