این نعمت خدادادی که رایگان در اختیار ما قرار داده شده و همواره با برخوردهای ناشیانه و بعضاً به صورت عمدی با مسائل و مشکلات ریز و درشتی دست و پنجه نرم می‌کند در سال‌های گذشته گرفتار پدیده جدیدی به عنوان آفرودسواری شده است که اگرچه در ظاهر و به زعم فعالان این نوع از تورهای گردشگری این خودروها و حرکات آن‌ها هیچ ضرری برای طبیعت ندارند، اما در حقیقت اثر آفرودسواران بر طبیعت تا مدت‌ها باقی مانده و حتی امکان دارد بعضی از ضررهای آن‌ها دائمی باشد زیرا موجودات بسیاری در طبیعت زندگی می‌کنند که هیچ گاه خودشان را به ما نشان نمی‌دهند و ممکن است حیات آن‌ها بر اثر برگزاری چنین مسابقاتی به خطر بیفتد و یا کلاً نابود شود.
کارشناسان محیط زیست از پدیده آفرودسواری به عنوان قاتل خاموش برای طبیعت نیز یاد کرده و بر این عقیده هستند که همانند سایر کشورها باید مکان‌های ویژه‌ای برای این نوع مسابقات در نظر گرفته شده و قوانین و مقررات ویژه‌ای برای آن‌ها تصویب شود و تنها در مناطقی خاص بتوانند حرکت کنند تا اکوسیستم ایران که به نوعی شکننده نیز هست در زیر چرخ این خودروها به سمت نابودی پیش نرود.
استفاده از تجربه‌های بین‌المللی و آفرود سبز
رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران با بیان اینکه ضعف در اجرای قانون و برخوردهای ضعیف سبب شده برخی مناطق مستعد طبیعت‌گردی به دلیل فعالیت‌های انسانی و رعایت نکردن اصول توسعه پایدار دچار آسیب شوند در ادامه تبیین این مسئله به آفرودسواری که به عنوان یکی از اقسام گردشگری ماجراجویانه در مناطق مختلف کشور رواج پیدا کرده و از قضا مورد استقبال نسل جوان نیز قرار گرفته، اشاره کرده و می‌گوید: به دلیل اینکه در برخی مناطق این موضوع بدون ضابطه انجام می‌شود، روی صنعت گردشگری تأثیرات منفی دارد و آسیب‌های زیادی را نیز به محیط زیست وارد می‌کند.
فرید جواهرزاده در ادامه گفت‌وگو با قدس با اشاره به اینکه این موضوع در برخی از مناطق دنیا استانداردسازی شده و آفرود لزوماً به معنای آسیب به طبیعت نیست و در برخی مناطق دنیا ما با مفهومی به نام آفرود سبز نیز مواجه هستیم، می‌افزاید: یعنی آفرود به معنای رانندگی روی سطوح بدون سنگفرش مثل شن، خاک، بستر رودخانه‌ها، برف و... برگزار می‌شود که این موضوع نهادینه شده و با کمک رانندگان ماهر به دنبال ایجاد جذابیت‌هایی هستند که به محیط زیست و منابع طبیعی آسیب وارد نکند و هیجان لازم را هم برای علاقه‌مندان به دنبال داشته باشد؛ اما متأسفانه این موضوع در کشور ما وجود ندارد و طرفداران آفرود بدون هیچ ضابطه خاصی وارد طبیعت شده و تأثیرات مخربی را بر جای می‌گذارند.
مخالفت صریح مراجع قضایی با برگزاری آفرود
در ادامه تبیین تأثیر این ناهنجاری بر طبیعت به سراغ معاون محیط زیست اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران که از جمله استان‌هایی بوده که متأسفانه این نوع تورهای گردشگری به علت برخورداری این استان از طبیعت جذاب رواج پیدا کرده است رفتیم که وی نیز بر این عقیده است اداره محیط زیست و همچنین منابع طبیعی به عنوان متولیان حفاظت از عرصه‌های طبیعی با برگزاری آفرود چه به صورت موتور یا خودرو به صورت جدی مخالف هستند و اجازه برگزاری این گونه مسابقات را نمی‌دهند.
روح‌الله اسماعیلی با بیان اینکه برگزاری هر گونه از این مسابقات، غیرمجاز و به صورت خودسرانه است در ادامه گفت‌وگو با خبرنگار قدس می‌افزاید: در سال‌های گذشته در این راستا پیگیری‌هایی از مراجع قضایی نیز داشته‌ایم و آن‌ها را متقاعد کرده‌ایم که این نوع برنامه‌ها آسیب‌ها و مخاطرات جدی برای محیط زیست و منابع طبیعی دارد که پیرو آن نیز مراجع قضایی دستورات لازم را صادر کرده و ما نیز به عنوان دستگاه متولی آن‌ها را به همه اداره‌ها و مجموعه‌های تابعه استان ابلاغ کرده‌ایم تا از برگزاری این نوع مسابقات ممانعت کنند.
وی تصریح می‌کند: به علت اینکه این نوع مسابقات در مناطق بکر طبیعی برگزار می‌شود ابتدا سبب کوبیدگی و فرسایش خاک و سپس موجب از بین رفتن خاک و پوشش گیاهی شده که به معنای واقعی، حیات در آن منطقه از بین می‌رود زیرا وقتی خاک دچار مشکل شود هیچ نوع گیاهی قادر به رشد در آن نیست، سپس امنیت و آرامش را در این مناطق برای حیات وحش از بین می‌برند که منجر می‌شود این حیوانات ایستگاه زیستی خود را ترک کرده و به محیط دیگری مهاجرت کنند که مجموعه این مسائل موجب می‌شود کریدور حفاظتی حیات وحش مورد آسیب قرار بگیرد و همچنین حیات حیوانات ریزجثه نظیر حشرات که در خاک زندگی می‌کنند به مرحله نابودی کشیده شود. از جمله معضلات دیگر این نوع مسابقات می‌توان به صداهای بلند آن‌ها که سبب سکته پرندگان می‌شود و زادآوری حیوانات را نیز با مشکلات مختلفی مواجه می‌کند اشاره کرد.
معاون محیط زیست اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران خاطرنشان می‌کند: در سال‌های گذشته به علت حضور دائمی نیروهای محیط زیست و پاسگاه‌های نگهبانی در مناطق چهارگانه حفاظتی محیط زیست شامل آثار طبیعی ملی، پارک‌های ملی، پناهگاه‌های حیات وحش و مناطق حفاظت شده که حدود ۵۰۷ هکتار بوده و ۲۲درصد از سطح مساحت استان را در برمی گیرد اجازه برگزاری این نوع مسابقات و تورهای گردشگری داده نشده است.
اسماعیلی ادامه می‌دهد: البته زیستگاه‌های حیات وحش ما صرفاً محدود به این مناطق نبوده و در مناطقی که به اصطلاح به آن‌ها مناطق آزاد اطلاق می‌شود و محل زندگی حیات وحش نیز بوده در صورت برگزاری این نوع مسابقات ورود خواهیم داشت و نسبت به آن‌ها بی‌تفاوت نیستیم.
جزیره‌ای عمل کردن دستگاه‌ها
وی از مسابقاتی که در جمعه ۱۴شهریور در سه مسیر شهری، بین‌شهری و جنگلی بین شهرهای محمودآباد تا اکوپارک ایزدشهر با مشارکت فدراسیون موتورسواری و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران، اداره کل ورزش و جوانان و هیئت موتورسواری و اتومبیلرانی استان مازندران و شهرستان محمودآباد برگزار شده بود نیز اظهار بی‌خبری و حتی تعجب کرده و عنوان می‌کند: معمولاً این نوع مسابقات بدون هیچ گونه مجوز قانونی برگزار می‌شوند و افراد با فراخوان در شبکه‌های مجازی اقدام به برگزاری این نوع تورهای گردشگری می‌کنند و ما در هر مرحله‌ای از برگزاری آن‌ها اطلاع پیدا کنیم از اجرای آن جلوگیری کرده و مانع برگزاری خواهیم شد.
البته در این باره گلایه‌ای نیز از سایر دستگاه‌ها نظیر اداره ورزش و جوانان داریم که جزیره‌ای عمل نکرده و حساسیت‌های محیط زیست، منابع طبیعی و حتی مراجع قضایی که با برگزاری هر نوع آفرودسواری مخالفت کرده‌اند را لحاظ کنند، حتی در برخی مواقع و بدون اینکه استعلامی بگیرند با این نوع تورها و آفرودسواری همکاری نیز می‌کنند.
اسماعیلی در مورد مسیر اجرای این مسابقات و اینکه دائمی است یا تغییر پیدا می‌کنند نیز می‌گوید: ما اساساً با اصل این ماجرا مخالف هستیم ولی متأسفانه آفرودسواری در ایران قانونمند نیست و این افراد به راحتی به مکان‌های مختلف ورود پیدا کرده و موجب نابودی بسیاری از زیستگاه‌ها و جانوران می‌شوند.
این تورها هر زمان در یکی از مناطق ساحلی و طبیعی استان برگزار شده و این طور نیست که همانند برخی از کشورها ایستگاه و مکان خاصی با مهیا کردن زیرساخت‌های آن و رعایت دستورالعمل‌ها در نظر گرفته شود، از این رو در هر بار برگزاری، مسیر مسابقه به کلی نابود و احیای طبیعی آن به معنای واقعی صفر می‌شود که درخواست ما از نهادهای بالادستی این است که با خاطیان به صورت جدی برخوردهای بازدارنده داشته باشند.
نظر شما