اما می‌تواند موجی از نشاط را در جامعه یخ زده نشر و کتاب راه بیندازد، کتابهایی که از وزارت ارشاد به دفتر ناشران برگشت می‌خورد با این اصلاحیه که باید بازنویسی شود یا حذفیاتی که قطر کتاب را نحیف می‌کرد و ترجیح بر چاپ نشدنش گرفته می‌شد، بار دیگر امیدشان برای جاگرفتن روی ویترین کتابفروشی‌ها رنگ می‌گیرد. برداشتن ممیزی پیش از نشر در خوشبینانه ترین حالت یعنی رهایی از زیر تیغ برخی نگاه های سلیقه ای و در بدبینانه ترین شکل ممکن یعنی انداختن توپ در زمین ناشران، آن هم ناشرانی که در چهارسال گذشته به خاطر ممیزی های سلیقه ای و سختگیری مسوولان ارشاد و اوضاع آشفته بازار کاغذ، هزینه های سنگینی را متحمل شده اند.

ما هم کف می‌زنیم!
مجید قیصری، داستان نویس درباره خوب و بد این وعده می‌گوید: به روباهه گفتند می‌خواهیم چوپانت کنیم نشست های های گریه کرد. گفتند چرا گریه می‌کنی؟ گفت می‌ترسم دروغ باشد! ما نمی‌گوییم این کار انجام نشود، بشود ما هم برایش کف می‌زنیم، اما هنوز چیزی مشخص نیست، اینکه بناست به چه شکلی اتفاق بیفتد.
او معتقد است: بحث ممیزی، بحث پیچیده ای نیست بلکه نوع نگاه به مقوله ادب و هنر در جامعه باید تعدیل شود.
این نویسنده با تأکید بر اینکه ادبیات یعنی صداها و روایت های متفاوت، خاطرنشان می‌کند: برداشتن ممیزی، نخستین گام است و پس از آن راهی طولانی پیش روست. ماجرا به بازی فوتبال می‌ماند که با زدن اولین گل نمی‌توان مطمئن شد برنده بازی هستید، انگیزه و روحیه بهتری برای ادامه بازی پیدا می‌کنید، اما هنوز بازی تمام نشده و نتیجه مشخص نیست. به گفته او، در شرایط کنونی نمی‌توان پیش بینی کرد برداشتن ممیزی خوب است یا بد. باید گام به گام پیش رفت تا خیلی اتفاقات دیگر بیفتد.
رضا امیرخانی، داستان نویسی که کتابهایش در سالهای اخیر فروش خوبی داشته، ترجیح می‌دهد در این باره اظهار نظری نکند، فقط به همین چند جمله بسنده می‌کند که معمولا بعد از تغییر دولتها، چنین وعده هایی هم داده می‌شود. اصلا از کجا معلوم که خود ممیزان چنین طرحی را نداده باشند برای اینکه چهره مخدوش گذشته شان را بازسازی کنند.او می‌گوید: هنوز درباره طرح اطلاع دقیقی ندارم که بخواهم موافقت یا مخالفتم را نسبت به آن اعلام کنم.

سلیقه ای قیچی نزنند!
احمد متهوری، مدیر روابط عمومی انتشارات ققنوس با تاکید بر اصلاح ساختار کنونی ممیزی می‌گوید: هنوز قانون صریحی در این باره وجود ندارد و قانون موجود هم اجرا نمی‌شود. به گفته او بهتر است ساختار ممیزی تغییر کرده و از اعمال نگاه های سلیقه ای جلوگیری شود نه اینکه ناشران به ممیز تبدیل شده و خودشان را سانسور کنند.
متهوری می‌گوید: طی چند سال اخیر در ممیزی کتاب، سلیقه ای برخورد می‌شد و ناشر و نویسنده و مترجم را سردرگم می‌کرد. گاهی ممیزان خواستار تغییراتی روی کتابهای ترجمه می‌شدند که تحریف تاریخ بود، بنابراین ناشر و مترجم ترجیح می‌دادند برای چاپ کتاب دست نگه دارند.
او اضافه می‌کند: اگر قانون مشخصی باشد تا جلوی برخوردهای سلیقه ای گرفته شود، کسی با ممیزی مشکل نخواهد داشت. ممیزی را نمی‌شود حذف کرد، بلکه باید شکل اجرای آن اصلاح شود. باید دید مسؤولان جدید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چه می‌کنند. متهوری به شکل چاپ و انتشار مطبوعات اشاره کرده و خاطرنشان می‌کند: در مورد انتشار مطبوعات، مدیران نشریات واقفند که چه را باید چاپ کنند تا برایشان مشکلی پیش نیاید اگرچه در سالهای اخیر مشکلاتی متوجه روزنامه‌ها نیز شده، اما اگر سازوکاری شبیه مطبوعات برای حوزه کتاب هم رخ دهد شاید تا اندازه ای قضیه ممیزی رفع و رجوع شود.

گفتند کتاب ترجمه، بازنویسی شود!
این مسوول در انتشارات ققنوس با اشاره به نحوه ممیزی در ادوار مختلف می‌گوید: در دولت هشتم یک «و» کتاب را هم تغییر نمی‌دادیم و می‌فرستادیم برای وزارت ارشاد و آنها خودشان این کار را انجام می‌دادند. این روند تا اواخر دولت نهم ادامه داشت، اما در دولت دهم عملا بخش سانسور و ممیزی فعال شد و به خود ناشران هم تسری پیدا کرد، ناشران هم سانسورچی های مجربی شدند چون از سوخت شدن سرمایه شان یا تخته شدن درشان می‌ترسند و ناشران نمی‌خواهند خودشان را درگیر مسایل قضایی کنند. او می‌گوید: همه سرمایه گذاری ناشر در چاپ کتاب خلاصه می‌شود، وقتی مجوزی برای سرمایه ناشر صادر نشود عملا ضرر است. ناشری دیگر هم معتقد است: این بایسته و شایسته ناشران نیست که سانسورچی شوند در حالی که اگر قوانین حوزه نشر صریح و شفاف شود، فتیله سلیقه در بحث ممیزی پایین کشیده می‌شود.
او می‌گوید: اگر ممیزی به ناشران واگذار شود برای آنان بسیار خطرناک است، زیرا در صورت مورد قبول واقع نشدن میزان حذفیات کتاب از سوی ارشاد، نه تنها آن کتاب از بازار جمع و خمیر می‌شود که ممکن است در آن انتشاراتی را هم تخته کنند، بنابراین هیچ ناشری قبول نمی‌کند که کارش بعد از چاپ ممیزی شود.
البته علی جنتی با تعطیلی موسسات انتشاراتی برای حل اشتباهات ناشران مخالف است و گفته اگر کتابی مشکل دارد، جلوی آن کتاب گرفته می‌شود نه اینکه کار نشر تعطیل شود.
ناشر دیگری هم که نمی‌خواهد نامش گفته شود، می‌گوید: ممیزی همیشه بوده، فقط سختگیری‌ها در ادوار مختلف شدت و ضعف داشته است. کتاب ترجمه ای داشتیم که سه سال در نوبت مجوز بود، اصلاحیه زدند که کتاب بازنویسی شود! فقط باید همینگوی را از قبر بیرون می‌آوردیم و به او می‌گفتیم که ممیز گفته کتابت را بازنویسی کن! او می‌گوید: متأسفانه در چند سال اخیر گیر و بندهای ممیزی سبب شد اهالی فرهنگ و هنر که کاری به سیاست ندارند، ضربه ببینند در حالی که باید نگاه نسبت به ممیزی تغییر کند و سختگیری‌ها کمتر شود. بسیاری معتقدند رأی اعتماد مجلس به علی جنتی در جایگاه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، جو فرهنگی جامعه را آرام کرده است. اگرچه برخی با نگاهی بدبینانه می‌گویند که اظهارات وزیر درباره برداشتن ممیزی قبل از نشر، وعده سرخرمن است، اما بعضی هم امیدوارند کتابهایی که در این چند سال در کشوی ناشران یا انبار انتشاراتی‌ها به خاطر سختگیری دوره نه چندان دلچسب گذشته، خاک می‌خوردند، حالا بروند روی ویترین کتابفروشی ها.