زندگی سالم- مهسا اسلامی:امروزه موادغذایی فراوانی با عنوان محصولات رژیمی در فروشگاه و با عنوانهایی عرضه می شوند که مردم با توجه به افزایش سطح دانش و سواد و نیز تمایل به داشتن تغذیه سالم تر، استقبال زیادی از این محصولات می کنند. اما آیا تمامی این محصولات، رژیمی هستند.
- اولین این دسته غذاها، غذاهایی بدون شکر هستند و به جای شکر در آنها از شیرین کننده های طبی استفاده می شود. این غذاهای رژیمی، متأسفانه کالری بالایی دارند. شکلاتها، کیک ها و بستنی های رژیمی موجود در بازار، در زمره چنین غذاهایی هستند که فقط برای استفاده مبتلایان به دیابت تولید شده اند. مصرف این گونه غذاها به وسیله مبتلایان به دیابت مانعی ندارد، زیرا مصرف قند طبیعی برای این افراد مشکل ساز است، اما وجود کالری بالا خطر چندانی ندارد.
- دومین گروه این غذاهای رژیمی، غذاهایی تا اندازه ای بدون کالری هستند و به سبب استفاده از قند طبیعی در تولید آنها، طعم شیرینی دارند. نوشابه های معروف به رژیمی و شربتهای رژیمی و قندهای ساخارینی برای شیرین کردن چای و قهوه مورد استفاده قرار می گیرند و استفاده از آنها برای افراد چاق محدودیتی ندارد، اما نباید فراموش کرد که بحث سرطان زایی این گونه شیرین کننده های شیمیایی در محافل پزشکی بر سرزبانهاست و باید از مصرف آنها تا حدامکان خودداری کرد.
- گروه سوم را غذاهایی تشکیل می دهند که در تولید آنها از مواد دارای کالری صفر (مانند سبوس) یا کالری کم مانند (سبزیجات) استفاده می شود. نانهای رژیمی موجود در بازار نیز از جمله این موادغذایی هستند، اما باید توجه داشته باشیم که هیچ نانی بدون کالری وجود ندارد.
- گروه چهارم نان های رژیمی اند که مورد استقبال و توجه مصرف کنندگان هستند. در هر 100 گرم گندم 360 کالری ودر هر 100 گرم جو 360 کالری وجود دارد. پس از نظر مقدار کالری، هیچ فرقی میان نان گندم و نان جو وجود ندارد، اما چون نان جو مزه مطبوعی ندارد، بیشتر افراد نمی توانند مقدار زیادی از آن را مصرف کنند. از این رو، بسیاری از رژیم گیرها نان گندم را به نان جو ترجیح می دهند. در بعضی از نانهای رژیمی نیز مقداری سبوس افزوده می شود تا کالری آن کم شود، زیرا کالری سبوس تقریبا صفر است. پس اگر نانی را با 50 درصد سبوس و 50 درصد آرد گندم پخت کنند، این نان دارای 50 درصد انرژی نان مشابه بدون سبوس است. بنابراین، نانهای رژیمی نیز در اثر زیاده روی در مصرف، موجب چاقی می شوند.
موادغذایی که می توانند برای بدن مضر باشند
برخی محققان آمریکایی دریافته اند گروهی از موادغذایی در عین حال که مفیدند، مصرف بیش از اندازه آنها می تواند برای مصرف کننده زیان بار و بیماریزا باشد. مهمترین این موادغذایی عبارتند از:
- گریپ فروت: این میوه ها ماده ای به نام «نارینجنین» دارد که قند خون را متعادل می کند و با تحریک کبد در سوخت چربی اضافه، مانع بروز سندرم سوخت و ساز که زمینه ساز بیماری دیابت است، می شود. اما همین میوه می تواند میزان هورمون استروژن در بدن را افزایش دهد. زنان مسن که روزی یک چهارم گریپ فروت مصرف می کنند، 30 درصد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه قرار دارند. این میوه منبع عالی ویتامین C و فیبر فیتونیوترینت هاست و مصرف روزی نصف از آن یا 250 میلی لیتر آب میوه آن کافی است. مصرف بیش از یک لیتر آب گریپ فروت یا دو عدد در روز، به بدن آسیب می رساند.
- زردچوبه: ترکیب «کورکومین» موجود در این ادویه باعث تسکین علایم سندرم روده تحریک پذیر می شود. همچنین، نقش محافظت از کبد، کمک به هضم چربی و خاصیت ضد توموری دارد. تحقیقات نشان می دهد مصرف دو وعده غذای دربردارنده زردچوبه، در پیشگیری از بیماری آلزایمر مفید است؛ اما مصرف بیش از 100 میلی گرم از این ادویه در روز، سبب زخم معده می شود. زردچوبه موجب رقیق شدن خون می شود. چنانچه داروی رقیق کننده خون مصرف می کنید و عمل جراحی در پیش دارید، از مصرف آن خودداری کنید. مصرف زیاد زردچوبه سبب کاهش قند خون نیز می شود. مصرف زردچوبه به هفته ای یک قاشق مرباخوری باید محدود شود.
- سویا: از این دانه در تهیه سس و شیرسویا استفاده می شود. سویا نسبت به گوشت چربی اشباع شده کمتری دارد و دارای مقادیر فراوانی اسید چرب امگا 3 است.
از سوی دیگر، سویا دارای مقادیر زیادی مواد شیمیایی است که مانع هضم پروتئین و جذب مواد معدنی می شود و روی سوخت و ساز بدن تأثیر می گذارد. دانه سویا تصفیه نشده، در بردارنده هفت اسید آمینه اساسی برای حفظ و بازسازی تمامی بافتهای بدن از عضلات تا مو است، اما مصرف مکملهای سویا می تواند اندکی خطرناک باشد. مکمل های سویا دارای مقادیر زیاد «ایزوفلاوانز» شبیه به استروژن می باشند.
افزایش این ماده، سلولهای تومور را به تقسیم و تکثیر تشویق می کنند. کارشناسان مصرف روزی یک وعده فراورده تصفیه شده سویا را توصیه می کنند.
- فلفل: مصرف فلفل، گردش خون را بهبود می بخشد. با تومورهای سرطانی مقابله می کند و موجب کاهش وزن در افراد چاق می شود. «کپسیسین» موجود در فلفل، درد را تسکین می دهد، اما مصرف روزی یک دانه فلفل تند، خطر سرطان معده را 15 درصد افزایش می دهد و سندرم روده تحریک پذیر را نیز تشدید می کند.
فلفل با کاهش حفاظهای معده، سبب زخم، سوء هاضمه یا سوزش سردل می شود. هفته ای سه عدد فلفل همراه با رژیم غذایی متعادل توصیه می شود.
- ماهی چرب: ماهیهای چرب مانند ساردین و آزاد سرشار از امگا 3 می باشند که مانع بیماری قلبی می شود و سلامت مغز را نیز تقویت می کند. دارای ویتامین A و D و سراتوتین موجود در ویتامین D سبب تأثیر مثبت در روحیه فرد مصرف کننده می شود، اما سموم موجود در دریاها در بافت چربی ماهی تجمع پیدا می کنند و با محدود کردن توانایی تولید انسولین در بدن، خطر ابتلا به بیماری دیابت را افزایش می دهند. پس مصرف ماهی چرب بیش از دو وعده در هفته توصیه نمی شود.