به گزارش قدس خراسان، در روزهای اخیر بخش رسیدگی به پیام‌های مردمی تحریریه قدس خراسان، پیام‌های فراوانی از رانندگانی دریافت کرده که با خودرو نیسان خود اقدام به جابه‌جایی آهن‌آلات حاصل از تخریب واحدهای ساختمانی می‌کنند. این رانندگان در طرح مشکلشان بیان کرده‌اند: «با وجود اینکه ما مجوز حمل بار از خود شهرداری داریم، چند وقتی است مأموران سازمان پسماند جلو خودرو پر از آهن ما را می‌گیرند و می‌گویند باید از پسماند مجوز بگیریم».

دریافت مجوز با پروانه کسبی که وجود نداردیکی از این رانندگان در توضیح بیشتر این موضوع در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: ما از شهرداری برای حمل بار در مشهد برچسب گرفته‌ایم و سالیانه حق آن را پرداخت می‌کنیم؛ اما در چند وقت اخیر گرفتن مجوز از پسماند مشهد هم مطرح شده است. جایی که کار می‌کنیم، همه آهن‌فروش هستند و ضایعاتی مثل کارتن یا پلاستیک و لاک حمل نمی‌کنیم. آهن ماده مضری نیست و به اندازه‌ای ارزشمند است که هیچ بخش آن دورریختنی نیست یا روی زمین نمی‌ماند که آلودگی ایجاد کند. او ادامه می‌دهد: یک بار جلو من را گرفتند و من برای گرفتن مجوز به سازمان پسماند مراجعه کردم.

آنجا گفتند جواز کسب ببرم. من یک راننده هستم و جواز کسبی ندارم و با توجه به موضوع مالیات، کسانی هم که با آن‌ها کار می‌کنیم، جواز کسب به ما نمی‌دهند تا از آن استفاده کنیم. در پسماند به من گفتند باید ماهانه یک‌میلیون تومان بپردازیم. با این شرایط اقتصادی که به سختی درآمد کسب می‌کنیم، معنی این هزینه‌ها چیست؟راننده دیگری در یک گفت‌وگوی تلفنی با گلایه از قانون‌ها و سخت شدن شرایط کار کردن عنوان می‌کند: ما از حمل و نقل شهرداری مشهد مجوز گرفته‌ایم و چندین سال است با همان مجوز کار می‌کنیم.

کسی در پسماند درست پاسخ نمی‌دهد. به ما می‌گویند به شما نامه می‌دهیم تا بروید با این شرکت‌های پسماند کار کنید. من هم در جواب گفتم نمی‌خواهم ضایعات لاک و پلاستیک یا ضایعات دیگر را جابه‌جا کنم؛ اما به من گفتند آهنی را که بار می‌کنم، به این انبارها تحویل دهم که عملی نیست؛ چون من صاحب بار نیستم.
جلوگیری از فعالیت خودروها بدون نشان دادن مجوز قانونی به گفته رانندگان، ساختمانی که تخریب می‌شود، دو مدل آهن دارد؛ بعضی‌ها حالت تیرآهن دارند و برخی‌ها تکه‌های شکسته یا برش‌خورده یا در و پنجره‌ها هستند که باز هم مورد استفاده قرار می‌گیرند و در نهایت ضایعاتی به سمت کارخانه‌های ذوب می‌رود که بدون استفاده است و عملاً بخش زیادی از این آهن‌ها حالت تیرآهن دارند که در ساخت و ساز دوباره مورد استفاده قرار می‌گیرند و کار آن‌ها با ضایعات خرد و ریز آهنی که توسط دوره‌گردان جمع می‌شود، فرق دارد.

راننده دیگری به سابقه این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید: چهار یا پنج سال پیش هم گرفتن مجوز برای آهن‌آلات و جابه‌جایی آن‌ها مطرح بود که آن زمان به شورای شهر مراجعه کردیم و پس از مدتی دیگر خبری نبود و ما به کار خود ادامه دادیم. الان هم که جلو ما را می‌گیرند، مأموران هیچ حکمی نشان نمی‌دهند و فقط یا جریمه می‌کنند یا تعهد می‌گیرند. وقتی از آن‌ها نامه یا مجوز خواستم، به من در تلفن‌همراه خود یک لیست نشان دادند که این‌ها مجوز گرفته‌اند. من که یک راننده هستم، به چه دلیلی باید این حرف را قبول کنم؟

می‌گویند برای گرفتن مجوز، پروانه کسب هم بیاوریم. اصلاً چنین چیزی امکان ندارد. شاید آهن‌ها مستعمل باشد؛ اما ضایعات نیست و مثل طلای مستعمل دوباره قابلیت استفاده شدن دارد. طلا در هر صورتی طلاست و از آن استفاده می‌شود. آهن هم همین‌طور است. می‌گویند از جایی که مبدأ بوده و جایی که مقصد است، مجوز بگیریم در حالی که ممکن است هر جای شهر تخریب ساختمان باشد و جای خاصی مدنظر ما نیست.

آهن مستعمل، پسماند یا ضایعات نیست!«من نیسان دارم و با آن آهن جابه‌جا می‌کنم. این ظلم است که می‌گویند برای پسماند باید مجوز جدا بگیرید». این گفته‌های یک راننده دیگر است که در گفت‌وگو با خبرنگار ما ادامه می‌دهد: وقتی برای مغازه یک جواز کسب گرفته می‌شود؛ یعنی فرد با همان مجوز می‌تواند به صورت قانونی فعالیت کند. چرا باید از شهرداری دو مجوز برای حمل بار بگیریم؟ هزینه‌های زندگی دو خانواده را با همین جابه‌جایی بار تأمین می‌کنم. مجوز سالانه از شهرداری داریم؛ اما به ما می‌گویند این ضایعات ساختمانی است باید مجوز جدا داشته باشید و آهن را مثل نخاله، ضایعات ساختمانی در نظر می‌گیرند و کسانی را که مجوز نگیرند، یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار تومان جریمه می‌کنند. جالب این است که مجوز به راحتی نمی‌دهند. شما باید پروانه بیاورید که مربوط به انبارداری بوده و انبار بیشتر از ۲ هزار متر باشد و چیزهایی می‌خواهند که برای ما قابل درک نیست. ما فقط راننده هستیم و کسی که بار را برایش می‌بریم، انباری به این ابعاد ندارد که این مجوزها را از ما می‌خواهند.

فعالیت تخصصی نیاز به مجوز تخصصی دارد با توجه به دریافت مجوز رانندگان از سازمان حمل و نقل شهرداری مشهد، این پرسش مطرح می‌شود که کارایی این مجوز چیست؟مدیرعامل سازمان مدیریت حمل و نقل بار دورن شهری و حومه شهرداری مشهد در پاسخ به این پرسش به خبرنگار ما می‌گوید: براساس ماده ۹ قانون مدیریت مصرف سوخت، بحث ساماندهی ناوگان باری به صورت عمومی در شهرها به شهرداری‌ها سپرده شد؛ یعنی هر ناوگان باری که می‌خواهد در داخل شهر فعالیت کند، باید یک مجوز برای خودرو و یک مجوز هم برای راننده خود از شهرداری بگیرد.

جعفر شمس ادامه می‌دهد: به مجوز خودرو «پروانه فعالیت» می‌گویند و به مجوز راننده «پروانه اشتغال» که این براساس قانون مجلس است و این وظیفه را به شهرداری سپرده‌اند. این یک مجوز عمومی است تا یک نفر در حوزه حمل و نقل بار مجوز داشته باشد و در شهر فعالیت کند؛ اما اگر کسی می‌خواهد در یک حوزه تخصصی مثلاً در زمینه حمل مواد غذایی با ماشین یخچالدار فعالیت کند، باید مجوز بعدی را از بهداشت بگیرد و برای حمل سوخت هم همین‌طور است و باید فرد یک مجوز تخصصی از فراورده‌های نفتی دریافت کند. ما در حوزه مجوزهای تخصصی ورود نمی‌کنیم و وظیفه ما نیست و این آمادگی را داریم که برای تسهیل دریافت مجوز در این زمینه، با پسماند همکاری کنیم تا کار رانندگان آسان شود. وی در توضیح ضایعات تشریح می‌کند: ضایعات همان زباله است. ما در تعریف زباله می‌گوییم هر چیزی که از مصرف اولیه خارج شود؛ اما یک‌سری زباله‌های ارزشمند مثل آهن و پت وجود دارند که آهن در این میان خیلی ارزشمند است.

چون موضوع تخصصی حوزه بازیافت، زباله و این موارد است، به سمت سازمان پسماند می‌رود و ما همان‌طور که در مجوزهای تخصصی ورود نمی‌کنیم، در بحث ضایعات و موضوعات تخصصی هم وارد نمی‌شویم؛ اما برای تسهیل آماده برگزاری جلسات هستیم.مدیرعامل سازمان مدیریت حمل و نقل بار دورن شهری و حومه شهرداری مشهد در توضیح مجوزهای داده شده به رانندگان می‌گوید: ما به انتخاب خود راننده پروانه یک‌ساله، دو ساله و پنج ساله صادر می‌کنیم که برای پروانه فعالیت خودرو نیسان سالانه ۲۵۳هزار تومان و برای پروانه اشتغال راننده ۱۹۵ هزار تومان دریافت می‌شود که اعداد ناچیزی است و از این عدد، سهمیه‌ای هم به وزارت کشور تعلق دارد.

پرسش‌هایی که منتظر پاسخ است

در پیگیری این موضوع، از پنجشنبه گذشته تلاش شد تا از سازمان پسماند شهرداری شهر مشهد پاسخ مبسوط دریافت شود؛ اما در روزهای ابتدایی هفته با پیگیری‌های انجام شده، این مهم حاصل نشد و حتی سازمان پسماند راضی به مصاحبه تلفنی هم نشد.نکات مهم در این گزارش، ذکر این موضوع است؛ شاید سازمان پسماند به عنوان نهاد تخصصی برای اعطای مجوز حمل ضایعات و پسماند به شمار بیاید؛ اما چرا باید از شهرداری دو مجوز جدا دریافت شود وقتی ساختار و ماهیت خودرو حمل بار مثل ماشین‌های یخچالدار تغییر نکرده و جایگاه شورای شهر در چنین تصمیم‌هایی چیست؟

نکته بعدی ذکر این مهم است کدام بند یا ماده قانونی به صورت شفاف نشان می‌دهد آهن که استحصال آن هزینه‌های زیست محیطی بسیاری برای کشور به بار می‌آورد و باید به درستی از هر ذره و قطعه آن استفاده شود، ضایعات و زباله دورریختنی محسوب می‌شود؟ آیا بهتر نیست به جای برخوردهایی که ممکن است سبب خارج شدن این ماده ارزشمند از چرخه استفاده مجدد شود، فرایند قانونی اتخاذ شود که نتیجه آن به حفظ و بهره‌وری و اشتغال بیشتر برسد.راننده، راننده است و شغل کسی که بار حمل می‌کند، مشخص است.

در گلایه رانندگان این نکته مطرح بود که این افراد مشکلی با گرفتن مجوز نداشتند؛ اما شروط دریافت مجوز مثل گرفتن جواز کسب از انباری که بار را در آن تخلیه می‌کنند یا انباری که ۲ هزار متر باشد، به گونه‌ای است که نه تنها این افراد نمی‌توانند مجوز بگیرند؛ بلکه باید هر روز شاهد اخطارها و جریمه‌های فراوان برای حمل آهن‌های مستعمل باشند که این مسیر، خود آسیب و نارضایتی عمومی را به دنبال دارد. در هر صورت وجود شرایط سختی که نهایت آن اجبار به شرایطی باشد که همه بارهای آهن مثلاً ضایعات مشهد از یک یا دو انبار سر در بیاورد؛ یعنی شروع انحصار برای عده‌ای که می‌توانند با خم ابرویی کنترل بازار و قیمت خرید فروش آهن مستعمل را در دست بگیرند که تبعات خود را دارد.بازار حاکمیت خود را دارد و بر مبنای عرضه و تقاضا می‌چرخد. هر چقدر در این مسیر سازمان‌های حاکمیتی به جای تسهیل، دخالت داشته باشند و نظم آن از بین برود، بی‌شک باید در انتظار ابعاد دیگری باشیم که جز پیچیدگی نتیجه‌ای ندارد.