عملکرد بخش کشاورزی در دولت چهاردهم چندان مطلوب نبوده است. افزایش چشمگیر قیمت محصولات اساسی مانند سیب‌زمینی، برنج، میوه و سبزیجات نشان از ضعف مدیریتی و رهاسازی بازار دارد. در چنین شرایطی، وزیر جهاد کشاورزی از افزایش ۳۵ درصدی صادرات محصولات کشاورزی به‌عنوان یک دستاورد یاد می‌کند، اما این موفقیت ادعایی، در واقع به قیمت خالی شدن سفره مردم تمام شده است.
در گذشته، انباشت و فساد میوه‌ها در کنار جاده‌ها نشانه ضعف مدیریت وزرای جهاد کشاورزی بود و اکنون نیز افزایش شدید قیمت‌ها و کمبود برخی اقلام، نشان از ادامه این بی‌تدبیری دارد. گرانی بی‌رویه محصولات کشاورزی در ۶ ماه گذشته، ناشی از رهاسازی بازار و صادرات بی‌رویه در شرایط افزایش قیمت دلار بوده است. صادرکنندگان با استفاده از این فرصت، محصولات داخلی را به کشورهای همسایه روانه کرده‌اند و در نتیجه، عرضه داخلی کاهش یافته و قیمت‌ها سر به فلک کشیده است.
با این حال، وزیر جهاد کشاورزی در همایش اقتصاد مقاومتی مدعی شده که شرایط تولید در نیمه نخست سال زراعی بهبود یافته و ضایعات محصولات کشاورزی کاهش یافته است. وی تأکید کرده که برخلاف گذشته، میوه‌ها دیگر در کنار جاده‌ها تلنبار و فاسد نمی‌شوند. اما این ادعا در حالی مطرح می‌شود که کمبود محصولات کشاورزی در داخل کشور مشهود است و کاهش ضایعات، ناشی از صادرات بی‌رویه بوده، نه مدیریت صحیح.
نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، به برنامه‌های وزارتخانه برای کاهش ضایعات کشاورزی اشاره‌ای نکرد و تنها بر بهبود تولید تأکید کرد. این در حالی است که به گزارش تشکل‌های کشاورزی، پاییز امسال به دلیل قطعی مکرر برق چاه‌های کشاورزی و کمبود آب، میزان کاشت برخی محصولات کاهش یافته است. وزیر همچنین از بهبود تراز تجاری کشاورزی و کاهش یک‌سومی تراز منفی نسبت به سال گذشته خبر داد، اما به نظر می‌رسد که میزان واقعی صادرات بیشتر از این باشد و آمار دقیق‌تر آن در ماه‌های آینده روشن شود.
در این همایش، وزیر جهاد کشاورزی همچنین از گسترش تجارت با آفریقا خبر داد. زیرساخت‌های این همکاری در دولت سیزدهم ایجاد شده بود و اکنون در دولت چهاردهم اولین کمیسیون مشترک با کشورهای آفریقایی تشکیل شده است. وزیر تأکید کرد که اقتصاد مقاومتی، اقتصادی بسته نیست، بلکه نگاهی به بیرون دارد و هدف آن تحریم‌ناپذیری و سودآوری کشاورزی است. از دیگر برنامه‌های وزارتخانه، استفاده از منابع دریای خزر و ایجاد تنوع در بازارهای صادراتی است.
نکته مهمی که در این همایش نادیده گرفته شد، بحران آب و تهدید تولید محصولات کشاورزی در سال‌های آینده بود. وزیر جهاد کشاورزی درباره اقدامات وزارتخانه در راستای امنیت غذایی صحبت کرد، اما اشاره‌ای به تدابیر ویژه برای مقابله با کمبود آب و خشکسالی نکرد. در شرایطی که خشکسالی یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور است، نادیده گرفتن آن در برنامه‌ریزی‌های کشاورزی، می‌تواند وضعیت این بخش را بحرانی‌تر کند.
نظر شما