ماه مبارک رمضان را شاید بتوان ماه غلبه رحمت، برکت و مغفرت خدا بر غضب دانست. در این ایام به‌قدری این سه عنصر جلوه‌گر می‌شود که هر انسانی به‌راحتی می‌تواند آنها را با تمام وجود احساس کند و شهادت دهد که خداوند واقعاً با کرامت خود با بندگانش رفتار می‌کند. شاید تقارن ایام ولادت باسعادت امام حسن مجتبی(ع) با این ایام نیز در بردارنده حکمتی الهی باشد که بخشی از آن ارتباط کرامت خدا در این ماه با کرامت امام حسن(ع) است.
در مورد رابطه تولد کریم اهل‌بیت علیه‌السلام با ماه مبارک رمضان با حجت‌الاسلام محمدرسول رمضانی، استاد حوزه و دانشگاه گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.
مولودی مبارک در نمیه ماه مغفرت
حجت‌الاسلام محمدرسول رمضانی، استاد حوزه و دانشگاه در پاسخ به اینکه پیوند تولد امام حسن مجتبی علیه‌السلام و ماه مبارک رمضان چیست گفت: با توجه به اینکه امام مجتبی علیه‌السلام اولین فرزند حضرت زهرا سلام الله علیها و امیرالمومنین است؛ رسول اکرم صلوات‌الله توجه ویژه‌ای به ایشان داشتند. تولد ایشان در نیمه ماه رمضان، یعنی در ماهی که رحمت و مغفرت الهی در اوج است، نشان از جایگاه خاص ایشان در میان اهل‌بیت علیهماالسلام دارد.
وی در مورد بهره‌وری از آموزه‌های اخلاقی امام حسن علیه‌السلام در نظام تربیتی بیان کرد: نهادینه‌سازی فضایل اخلاقی این امام همام، یعنی گنجاندن آموزه‌های اخلاقی امام حسن علیه‌السلام مانند صبر، گذشت، کرامت و عدالت در برنامه‌های درسی و آموزشی مدارس و دانشگاه‌ها. تربیت معلمان و مربیان با الگوبرداری از رفتار امام و انتقال این مفاهیم به دانش‌آموزان از طریق تعاملات روزمره؛ برگزاری کارگاه‌های مهارت‌های ارتباطی برای آموزش نحوه حل اختلافات به شیوه‌ای مسالمت‌آمیز، اجرای طرح‌های خیریه دانش‌آموزی و دانشجویی برای ترویج کرامت و سخاوت بر اساس سیره امام حسن علیه‌السلام از جمله راه‌هایی است که می‌توان سیره امام علیه‌السلام را در جامعه نهادینه کرد.
این استاد دانشگاه باتاکید بر تقویت اخلاق عملی در محیط آموزشی اظهار کرد: امام حسن علیه‌السلام معروف به حلم و بردباری بودند. در نظام آموزشی، باید به دانش‌آموزان آموخت که در مواجهه با اختلافات و مشکلات، صبر و مدارا پیشه کنند. بهتر است جلسات مشاوره و گفت‌وگوهای گروهی برای تقویت روحیه صلح‌طلبی و تقابل اندیشه‌ها به شیوه مسالمت‌آمیز بانگاه امام مجتبی علیه‌السلام در زمان‌های مختلف برنامه ریزی و اجرا شود.
الگوی‌های از دل جامعه
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه رفتار والدین مهمترین الگوی رفتاری فرزندان است بیان کرد: برگزاری کارگاه‌های تربیتی برای والدین به منظور انتقال آموزه‌های اخلاقی امام حسن (ع) به فرزندان، می تواند در زمره موثرترین تربیت‌ها قرار بگیرد. همچنین معلمان می‌توانند با فراگیری سیره امام حسن علیه السلام، به عنوان الگوهای رفتاری برای دانش‌آموزان عمل کنند. صبر، مهربانی و عدالت در رفتار معلمان تأثیر زیادی بر تربیت دانش‌آموزان دارد.
حجت‌الاسلام رمضانی در ادامه اظهار داشت: امام حسن علیه‌السلام برای جلوگیری از خونریزی در میان مسلمانان، صلح را بر جنگ ترجیح دادند. این اصل در حل منازعات امروزی نیز کاربرد ویژه‌ای دارد. امام برای مدیریت اختلافات، روش‌های دیپلماتیک و گفت‌وگو را به کار می‌بردند و در مواجهه با دشنام و بی احترامی، با آرامش و اخلاق‌مداری رفتار می کردند.
این استاد حوزه با اشاره به اینکه با نهادینه سازی فضایل اخلاقی مانند صبر، بردباری، بخشش و کرامت از دیدگاه امام حسن علیه‌السلام در جامعه می‌توان از ناهنجاری‌ها جلوگیری کرد گفت: این فضایل نه‌تنها در اصلاح فرد مؤثر است بلکه در کنترل ناهنجاری‌های اجتماعی نیز نقش مهم دارد. در روزگار امروزی ایجاد برنامه‌های آموزشی مبتنی بر اخلاق اسلامی در مدارس و دانشگاه‌ها می‌تواند به تقویت روحیه صلح‌طلبی، همدلی و مدارا در جوانان کمک کند و از بروز رفتارهای ناهنجار پیشگیری کند.
رسانه‌های آزاد و بی طرف در اصلاح
این استاد حوزه یکی از اصول محوری سیره امام را تأکید بر عدالت اجتماعی دانست و گفت: ایشان بر این باور بودند که بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی نتیجه بی‌عدالتی و تبعیض هستند. پیاده‌سازی عدالت در توزیع فرصت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌تواند از بروز فقر، بیکاری و دیگر ناهنجاری‌ها جلوگیری کند. آموزش عدالت‌طلبی به دانش‌آموزان می‌تواند فرهنگ عدالت را در جامعه تقویت کند.
وی در ادامه افزود: امام همواره بجای تمرکز بر مجازات خطا کاران به دنبال اصلاح آن ها از طریق تربیت و راهنمایی بود. بسیاری از افراد در نتیجه ناآگاهی به خطا میفتند و باید با آموزش اصلاح شوند. این رویکرد در نظام‌های قضایی و تربیتی بجای تکیه صرف بر مجازات می‌تواند در کاهش جرم و ناهنجاری‌های اجتماعی موثر باشد.
این استاد حوزه در مورد نقش امام در مقابله با ظلم و فساد نیز تصریح کرد: امام با سخنرانی‌های خود فساد حکومت معاویه را برای مردم آشکار و آنها مقابله می‌کرد که امروزه هم این روش در جامعه قابل اجراست. ایشان بدون ایجاد درگیری مستقیم که به خونریزی منجر شود چهره واقعی معاویه را نمایان کرد و فساد و انحرافات حاکمان را برای مردم روشن ساخت. در شرایط کنونی آگاهی بخشی عمومی با تقویت رسانه‌های آزاد و شفاف‌سازی عملکرد مسئولان می‌تواند در افشای فساد و جلوگیری از سواستفاده از قدرت موثر باشد.
حجت‌الاسلام رمضانی در پایان تاکید کرد: امام اخلاق را حتی در پیچیده‌ترین موقعیت‌های سیاسی حفظ می‌کردند به هیچ‌وجه برای رسیدن به قدرت از ابزارهای نادرست استفاده نکرد و همواره به اصول انسانی پایبند بودند. ایشان به گفت‌وگو به عنوان اولین راه حل اختلافات اعتقاد داشتند؛ صلح نامه او با معاویه نمونه‌ای از هنر مذاکره بر مبنای حقوق و انصاف بود.
خدابخش حکیمی _خبرنگار تحریریه جوان قدس
نظر شما