روزنامه شرق طی گزارشی درمورد حواشی مذاکرات ایران و آمریکا نوشت: در میانه بحرانی‌ترین فصل از روابط ایران و آمریکا، دونالد ترامپ بار دیگر نامه‌ای محرمانه برای مقامات ایران فرستاده و از آن‌ها خواسته مذاکرات هسته‌ای را ظرف ۲ ماه آینده از سر بگیرند، در غیر این صورت، تهدید به حملات پیشگیرانه کرده است. این پیام از طریق امارات ارسال شده و به نظر می‌رسد بخشی از استراتژی ترامپ برای بازگرداندن فشار حداکثری باشد؛ سیاستی که از دوران نخست ریاست‌جمهوری‌اش آغاز شده و اکنون با تحریم‌های تازه علیه صنعت نفت ایران تشدید شده است.
در همین راستا، حملات نظامی آمریکا به یمن در پاسخ به اقدامات حوثی‌ها در دریای سرخ و تأثیر آن بر تجارت جهانی، نشانه‌ای دیگر از افزایش تنش‌ها در منطقه است. واشنگتن علیرغم انکار تهران، ایران را مسئول اقدامات نیروهای نیابتی می‌داند و هشدار داده در صورت تداوم حملات، مستقیماً ایران را هدف قرار خواهد داد.
با این حال، دولت ترامپ از طریق فرستاده ویژه‌اش، استیو ویتکاف، تأکید کرده که ترجیح می‌دهد راه مذاکره را در پیش بگیرد. در مصاحبه‌ای با تاکر کارلسن، ویتکاف تأکید کرده که ترامپ خود را رئیس‌جمهور صلح می‌داند و خواستار گفت‌وگو با تهران است. در پشت پرده، کانال‌های غیررسمی دیپلماتیک میان ۲ کشور فعال هستند، و آمریکا به دنبال بازتعریف روابط خود با ایران، با هدف دور کردن تهران از محور چین است.
چین امروز شریک اول تجاری ایران و واردکننده اصلی نفت این کشور است. ترامپ در تلاش است تا با نفوذ در این رابطه، چین را از دسترسی به منابع انرژی ایران، به‌ویژه میدان گازی پارس جنوبی، بازدارد و در عین حال، ایران را از وابستگی بیش از حد به پکن برهاند.
اما در داخل ایران، رویکردها متفاوت است. رهبر جمهوری اسلامی با یادآوری اقدامات خصمانه گذشته دولت ترامپ، از جمله خروج از برجام و ترور سردار سلیمانی، تأکید کرده که پاسخ ایران به هرگونه اقدام خصمانه، قاطع خواهد بود. در همین راستا، استقرار سامانه‌های موشکی در جزایر راهبردی خلیج فارس، پیامی آشکار از عزم ایران برای دفاع از منافع خود است.
در صحنه سیاست داخلی ایران نیز شکاف عمیقی حاکم است. بخشی از ساختار قدرت، اعتماد به غرب را بی‌فایده می‌داند و بر ضرورت دستیابی به بازدارندگی هسته‌ای برای تضمین امنیت ملی تأکید دارد، در حالی‌که جناحی دیگر نگران فشار اقتصادی، نارضایتی عمومی و خطر حمله نظامی است.
در این فضای پرابهام، اقتصاد ایران نیز در وضعیت شکننده‌ای قرار دارد؛ تورم ۳۵ درصدی، کاهش شدید ارزش ریال، بیکاری گسترده و رکود سرمایه‌گذاری، همگی شرایطی بحرانی را رقم زده‌اند. ۲ ماه آینده، با توجه به ضرب‌الاجل ترامپ و پیچیدگی تحولات منطقه‌ای، می‌تواند نقطه عطفی در مسیر آینده روابط ایران و آمریکا باشد؛ یا آغاز یک فصل تازه از تنش‌های خطرناک، یا نقطه شروع یک توافق دیپلماتیک محتاطانه.
نظر شما