حجت‌الاسلام‌والمسلمین رضا وطن‌دوست، پژوهشگر گروه مطالعات اجتماعی اعتاب مقدس در نشست «نقش امام رضا (ع) در تحکیم وحدت میان مسلمانان» که در تالار شیخ طوسی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، برگزار شد، عنوان کرد: ماه ذی‌القعده به دلیل رخدادهایی که در آن رخ‌داده، پیوستگی خاصی به وجود امام رضا (ع) دارد.

این ماه با ولادت باسعادت خواهر امام رضا (ع) حضرت فاطمه معصومه (س) آغاز می‌شود و با بزرگداشت احمد بن موسی (ع) برادر امام رضا (ع) در روز ششم و ولادت امام رضا (ع) در ۱۱ این ماه، ادامه دارد.

این پژوهشگر، تصریح کرد: ۲۳ ذی‌القعده، روز زیارتی مخصوص این امام بزرگوار و ۲۵ ذی القعده سالروز حرکت سیاسی امام رضا(ع) از مدینه به مرو است و آخرین روز ماه ذی‌القعده نیز، شهادت جانگداز میوه دل امام رضا(ع)، حضرت جواد الائمه(ع) است.

در واقع این حوادث، دلیلی شده که ماه ذی القعده را به وجود امام رضا(ع)، پیوند دهد.

وی در ادامه سخنان خود، به یکی از آثار خود با عنوان «وحدت و همگرایی در اندیشه سیاسی اسلام» که چند سال پیش در دانشگاه علوم اسلامی رضوی منتشر شده است، اشاره کرد و گفت: در بخشی از این کتاب آمده است: زیر بنای وحدت در اندیشه سیاسی اسلام، توحید است و اگر توحید به‌درستی فهمیده شود، وحدت امت نیز، قابل‌فهم، خواهد بود.

وی افزود: دین اسلام «وحدت و همگرایی» را، امری عقلانی و حیاتی می‌داند که حیات امت اسلامی و تداوم حاکمیت توحیدی، وابسته به آن است.

وی ادامه داد: از آن جا که دشمنان اسلام همواره در پی شکستن عزت مسلمانان و نابودی اندیشه اسلامی بوده‌اند، برای تحقق‌یافتن آرمان‌های توحیدی، اسلام، تنها راه «حفظ اتحاد و انسجام امت اسلامی» است.

حجت‌الاسلام وطن‌دوست، تصریح کرد: کتاب حاضر، با تأکید بر ضرورت «وحدت و همدلی» دیدگاه قرآن کریم و نظرات برخی علما و اندیشمندان را در این زمینه، تبیین کرده است، همچنین به شناسایی آسیب‌های وحدت و هم‌گرایی پرداخته و چگونگی ایجاد وحدت در جوامع بشری را، با اشاره به راهکارهایی برای رفع این آسیب‌ها، شرح می‌دهد.

لزوم توجه به مبانی و عوامل وحدت‌آفرین

وی یادآور شد: وحدت و همگرایی هدفی عالی و آرمانی است که اگر به‌درستی تبیین شود و به تحقق برسد، گذشته عزتمندانه اسلام و مسلمانان را تداعی و تعظیم و فروپاشی کاخ‌های استبداد در برابر فرهنگ عزتمندانه اسلام را، یادآوری می‌کند، اما باید دانست که این هدف عالی بدون تدبیر آگاهانه، تصمیم دلسوزانه و تلاش و تعاون همگانی مسلمین، امکان‌پذیر نخواهد بود.

ازاین‌رو، لازم است تا مبانی و عوامل وحدت‌آفرین را به دست آورد و راهکارهایی برای گسترش آن در نظر گرفت، تا با تلاش بی‌وقفه، آن را به تحقق برسانیم.

این پژوهشگر، تصریح کرد: این اثر با توجه به نگاهی که به وحدت در اندیشه سیاسی اسلام دارد، به‌منظور آشنایی جامعه با وحدت و ضرورت آن و همچنین راه‌حل‌هایی برای گسترش همگرایی، مباحثی را در ۷ فصل تبیین و تدوین کرده است.

وحدت امری استراتژیک

وی با بیان اینکه، وحدت در جامعهٔ اسلامی تنها یک تاکتیک نیست، بلکه امری استراتژیک است، چرا که زیر بنای وحدت در اندیشه سیاسی اسلام، توحید است، افزود: بی‌گمان اگر توحید که بنیادی‌ترین اصل در تمام ادیان الهی است، به‌درستی فهمیده شود، وحدت امت نیز قابل‌فهم خواهد بود، چرا که وحدت در نظام اجتماعی اسلام با جهان‌بینی توحیدی توأم شده و با حاکمیت وحدت در نظام توحیدی اسلام، گره‌خورده است.