حجت‌الاسلام والمسلمین انصاریان در شب شهادت امام محمد باقر علیه‌السلام، در مسجد اعظم به تبیین ابعاد ژرف معارف به‌جای‌مانده از آن امام همام پرداخت واظهار داشت: مطالبی که از امام باقر(ع) باقی مانده، همچون اقیانوسی بی‌ساحل است؛ به‌گونه‌ای که بخشی از آن می‌تواند دنیای امروز را به‌خوبی اداره کرده و قدرت آن را دارد که همه انسان‌ها را به خیر دنیا و آخرت برساند. تنها یک روایت از ایشان که مرحوم کلینی در کتاب «اصول کافی» نقل کرده، توانایی آن را دارد که آموزش و پرورش هر کشوری را زنده کند. در آنجا که امام باقر(ع) مسائل بسیار مهمی را برای جابر بن عبدالله انصاری بیان می‌کند، روایتی با توفیق الهی انتخاب کرده‌ام که خدمت همه برادران و خواهران عرضه می‌دارم.

وی این روایت را «هشدار»، «انذار»، «تلنگر به عقل یا فطرت» و «متنی بیدارباش» دانست و گفت: اگر به معانی آن توجه شود، از نظر تربیتی و مواظبت در زندگی برای انسان بسیار مهم است. در این روایت، امام باقر(ع) خطاب به همه مردم می‌فرماید: ای فرزند آدم، سه روز بیشتر نداری؛ نه روز چهارمی بوده و نه خواهد بود. یک روزت روزی است که در آن به دنیا آمده‌ای، روز دومت روزی است که وارد قبر می‌شوی و تو را در قبر قرار می‌دهند، و روز سومت روزی است که از قبر، به اراده خداوند، بیرون می‌آیی و به‌سوی پروردگارت حرکت می‌کنی.

استاد حوزه درباره جمله اول این روایت گفت: روزی که به دنیا آمدی، برای چه بود؟ برای پاسخ به این پرسش باید به سراغ موجود مقدسی برویم که ما را به دنیا آورد؛ خداوند متعال می‌فرماید: من شما را از شکم مادرانتان به دنیا آوردم. پس باید وجود مقدس خداوند را در حد لازم بشناسیم تا نسبت به تولد خود دچار شبهه نشویم.

انصاریان ادامه داد: ذات پروردگار، علم محض و دانایی محض است؛ علمی که جهل در آن راه ندارد. موجودی که ذاتش علیم است، آیا ممکن است کار اشتباهی انجام دهد؟ خداوند در قرآن، خود را «رب» معرفی کرده است؛ در بسیاری از آیات از جمله در ابتدای سوره حمد که شبانه‌روز ده مرتبه از روی محبت بر ما واجب کرده است. «رب» مالکی است که تربیت مملوک در مالکیت او لحاظ شده است. این مالک، که تربیت جسم و جان در ربوبیتش لحاظ شده، سبب به دنیا آوردن ما شده است.

وی در ادامه تصریح کرد: تمام انبیای الهی، ائمه طاهرین و اولیای خدا به خلقت خود راضی بوده‌اند و هیچ‌گاه در طول عمر خود طلب مرگ نکرده‌اند. وجود مبارک حضرت نوح(ع) به‌عنوان اولین پیامبر اولوالعزم، ۹۵۰ سال در این کره زمین زندگی کرد. او از خلقت، مقام، مسئولیت و کار خود راضی بود و دعاهایش در قرآن کریم نیز نشان‌دهنده دعا برای دنیا، خانواده، مؤمنان و مؤمنات است. پروردگار نیز از رضایت آنان، راضی بوده است.

انصاریان ادامه داد: انبیای الهی با وجود همه سختی‌هایی که در دنیا کشیدند، از زندگی راضی و برخوردار از آرامش بودند و درخواست مرگ نکردند. امام سجاد(ع) ۵۴ سال در دنیا زندگی کردند. بنده تمامی زندگینامه ایشان را مطالعه کرده‌ام. به‌طور خلاصه عرض می‌کنم که از لحظه تولد، که مادرشان در همان لحظه از دنیا رفت، تا روز شهادتشان در ۲۵ محرم، هرگز آب خوش از گلوی حضرت پایین نرفت و سراسر زندگی‌شان در مصیبت، رنج و گرفتاری در برابر جنایات بنی‌امیه گذشت. با این حال، حتی یک بار از خداوند نخواستند که عمرشان را کوتاه کند.

وی در ادامه با اشاره به محتوای صحیفه سجادیه بیان کرد: کسی که در آتش انواع بلاها می‌سوخت، در مناجات با پروردگار می‌گوید: خدایا تا زمانی که لباس عبادت و خدمت بر تن من است، مرا زنده نگه دار؛ من مرگ را دوست ندارم چرا که دنیا تنها ظرف عبادت و خدمت است.

انصاریان افزود: خداوند در قرآن دلیل آفرینش ما را بارها بیان کرده و می‌فرماید: من مرگ را آفریدم تا امتحانی بزرگ باشد و زندگی را آفریدم تا در کلاس علم، حکمت، احسان، ربوبیت و رزاقیت، مشخص شود کدام‌یک از شما به سراغ «احسن عمل» می‌روید. خداوند قانع به عمل عادی و کم‌ارزش نیست؛ او وجود، نعمت و قدرت به ما داده است تا در مسیر تحقق «احسن عمل» آن‌ها را هزینه کنیم.

وی در ادامه گفت: امام سجاد(ع) در صحیفه سجادیه از خداوند درخواست دارد که احسن اخلاق، ایمان، حال و نیت را نصیبش گرداند. امام علی(ع) نیز از پروردگار می‌خواهد که او را از نیکوکارترین بندگان قرار دهد. حضرت نوح(ع) ۹۵۰ سال با شوق خدمت و عبادت کرد، امام علی(ع) نیز با شوق کامل در راه عبادت و خدمت کوشید.

انصاریان در پایان اظهار داشت: در خدمت به خلق، اخلاق ائمه(ع) معجزه بود و حتی مخالفان آن‌ها نیز درک می‌کردند که زندگی انسان‌ها را امام علی(ع)، امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) اداره می‌کردند. امام رضا(ع) می‌فرماید: کل شیعه بعد از وفات پیامبر(ص)، تنها ۱۲ نفر بودند، اما امام علی(ع) شب‌ها کفش، کلاه، پیراهن، خرما و گندم به خانه‌ها می‌برد. او تنها به خانه شیعیان نمی‌رفت، بلکه بار معیشتی نیازمندان را به دوش می‌کشید.